De matrona Ephesia - maar het vlees is zwak

• Latijn
• Secundair onderwijs

De wil is sterk ...

De volgende nacht bemerkte een soldaat die de kruisen bewaakte, een licht dat vrij helder schitterde tussen de grafmonumenten en hij hoorde gezucht van iemand die rouwde. Hij kwam dichterbij, want door een slechte eigenschap van het mensenras verlangde hij sterk te weten wie er was of wat die deed. Hij daalde dus af in het graf, en nadat hij de bijzonder mooie vrouw had gezien, bleef hij eerst verbijsterd staan. Daarna, toen hij het lichaam van de dode en de tranen gezien had, begreep hij dat de vrouw het verlangen naar haar man niet kon dragen. Daarom begon hij de treurende vrouw aan te sporen om niet in zinloos verdriet te volharden. Maar de dame begon (nog) heviger op haar borst te slaan en ze legde haar uitgetrokken haren op het lichaam van haar man. Toch week de soldaat niet. Hij bracht eten en wijn naar het monument voor de vrouwen. Uiteindelijk strekte de slavin, verleid door de geur van de wijn, haar handen uit en ze begon de koppigheid van haar meesteres te bevechten. ‘Het zal je toch niet vooruithelpen’, zei ze, ‘als je door te vasten gestorven zal zijn, als je jezelf levend begraven zal hebben? Het lichaam zelf van je man moet je aansporen om te leven.’

maar het vlees is zwak

R33 Tum
Wat betekent dit?

1. op dat moment
2. terwijl
3. totdat
4. zolang als

R33 fame
Wat is naamval en functie?

1. acc. LV
2. abl. LV
3. abl. BWB
4. abl. HV

R33 victa
Geef het grondwoord.

R33 victa
Wat is de kern?

1. mulier
2. fame
3. passa
4. pertinaciam

R33 mulier fame victa
Welke vertaling is juist?

1. de vrouw, die door honger overwonnen is
2. de vrouw die door honger overwonnen was
3. de vrouw, die door honger overwonnen wordt
4. de vrouw, die door honger overwonnen werd

R33 passa est
Geef het grondwoord.

R33 frangi
Wat is correct?

1. act. imp. praes.
2. pass. inf. praes.
3. act. ind. perf.

R33 pertinaciam
Wat is de functie?

1. LV bij passa est
2. LV bij frangi
3. O bij frangi

R33 suam
Naar wie verwijst dit?

1. matrona
2. serva
3. miles

R33 nec minus avide quam serva
Wat betekent dit?

1. minder begerig dan de slavin
2. net zo begerig als de slavin
3. nog begeriger dan de slavin

R33-34
Waarom besluit de vrouw uiteindelijk toch te eten?

1. Ze wordt gedwongen door de soldaat.
2. Ze wordt overtuigd door haar slavin.
3. Ze wordt overmand door honger.
4. Haar dode man spreekt tot haar in een droom.

R34 Miles postquam impetravit ...
Kies de beste vertaling.

1. De soldaat, nadat hij bereikt heeft ...
2. Nadat de soldaat bereikt heeft ...
3. De soldaat, nadat hij bereikt had ...
4. Nadat de soldaat bereikt had ...

R34 ut
Dit voegwoord leidt een bijzin in.
Geef het laatste woord van deze bijzin.

R34 vellet
Determineer.

1. act. ind. praes.
2. act. ind. fut.s.
3. act. conj. praes.
4. act. conj. imperf.

R35 eius
Wie wordt bedoeld?

1. matrona
2. serva
3. miles

R35 aggressus est
Geef het grondwoord.

R35 aggressus est
Wat betekent 'aggredi'?

R35 mulieri
Wat is naamval, genus en getal?

1. nom. v. mv.
2. gen. v. enk.
3. dat. v. enk.
4. abl. v. enk.

R35 videbatur
Wat is het grondwoord hier?

1. videre (zien)
2. videri (schijnen)

R35 Nec ... videbatur.
Wat is de betekenis van deze zin?

1. De dame vond de soldaat eerder lelijk.
2. De dame vond de soldaat best mooi.
3. De soldaat vond de dame eerder lelijk.
4. De soldaat vond de dame best mooi.

R36 ei
Wie wordt bedoeld?

1. matrona
2. serva
3. miles

R36 ei
Wat is de naamval en functie?

1. dat. MV
2. dat. LV

R36 miles ... repudiaret
Wat is hier de betekenis?

1. De soldaat overhaalde de dame dat ze zijn liefde moest afwijzen.
2. De soldaat overhaalde de dame dat ze zijn liefde niet mocht afwijzen.

R36 iacuerunt
Wat is het grondwoord + vertaling?

1. iacere, eo (liggen)
2. iacere, io (werpen)

R36 unā
Wat is het grondwoord + vertaling?

1. unus (telw.) (één)
2. unā (bijw.) (samen)

Welke woorden beantwoorden verderop aan 'non tantum'?

R37 postero
Wat is de kern?

1. nocte
2. tertio
3. die

R37 clausis
Geef het grondwoord.

R37 clausis videlicet sepulcri foribus
Welke vertaling is NIET correct?

1. nadat de deuren van het graf uiteraard gesloten waren
2. nadat ze de deuren van het graf uiteraard gesloten hadden
3. nadat ze deuren van het graf uiteraard gesloten hebben
4. uiteraard met gesloten grafdeuren

R36-37 juist of fout?
De soldaat bleef slechts één nacht bij de vrouw in het graf.

1. juist
2. fout

R37 ex
Welke vertaling past hier beter dan 'uit'?

R38 venerat
Geef wijs en tijd. Schrijf voluit.

R38 exspiravisse
Geef wijs en tijd. Schrijf voluit.

R38 uxorem
Wat is de functie?

1. O bij exspiravisse
2. LV bij exspiravisse
3. LV bij putavit

R38 Wat denken de mensen die het graf bezoeken?

1. Dat de vrouw met de soldaat is weggevlucht.
2. Dat de vrouw bij het lijk van haar man is gestorven.
3. Dat de soldaat de vrouw heeft vermoord.
4. Dat de vrouw haar man weer tot leven heeft gewekt.

Maar het vlees is zwak

Toen liet de vrouw, door honger overwonnen, toe dat haar koppigheid gebroken werd,
en even begerig als haar slavin nam ze het eten aan. Nadat de soldaat verkregen had
dat de dame wilde leven, viel hij met veel vleierijen haar kuisheid aan. 

De  jongeman scheen ook niet lelijk aan de fatsoenlijke vrouw.
Ten slotte overhaalde de soldaat haar dat ze zijn liefde niet mocht afwijzen.
Ze lagen dus samen, niet alleen die nacht, maar ook de volgende en de derde dag,
uiteraard met gesloten grafdeuren. Al wie van bekenden en onbekenden
naar het grafmonument gekomen was, dacht dat de zeer kuise echtgenote
haar laatste adem had uitgeblazen bovenop het lichaam van haar man.