2.2 Duitsland in de Koude Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Historische Context: Duitsland in Europa (1918-1991)

2.2 Duitsland in de Koude Oorlog (B)

Wat gaan we doen?

1. Leerdoelen terugkoppeling

2. Leerdoelen

3. Theorie

4. Aan de slag

5. Leerdoelen nabespreken

Leerdoelen terugkoppeling

Leerdoelen

Je beantwoordt:

Hoezeer beïnvloedde het ontstaan en het verloop van de Koude Oorlog de geschiedenis van Duitsland na de Tweede Wereldoorlog (1945-1961)?

Theorie

Na de Blokkade van Berlijn werden de westelijke bezettingszones samengevoegd tot één, onafhankelijk land: de Bondsrepubliek Duitsland (ook wel de BRD, of West-Duitsland). 

De Sovjet-Unie vormde haar bezettingszone ook om tot een zelfstandige natie: de Duitse Democratische Republiek (ook wel de DDR, of Oost-Duitsland). 

Theorie

De Sovjet-Unie besloot dat in de DDR een planeconomie moest komen. De overheid bepaalt dan waar, door wie en hoe bepaalde producten worden gemaakt. 

In de praktijk viel zowel de hoeveelheid als de kwaliteit erg tegen. DDR was dus minder welvarend dan kapitalistische BRD. 

Theorie

DDR moest herstelbetalingen doen aan de SU. 

Planeconomie lukte niet goed 

BRD kreeg Marshallhulp. Het westen raakt financieel gezond. Ook kwam in de BRD Bondskanselier Adenauer aan de macht. Onder hem:

• Wirtschaftswunder: een snelle groei van de economie.
• Westpolitik: BRD een betrouwbaar onderdeel maken van de westerse wereld.

Theorie

Adenauer zou nooit de oostgrens van Duitsland erkennen noch DDR als zelfstandige staat zien. Hij bleef hopen op een hereniging van Duitsland. 

Behalve de samenvoeging van de westelijke bezettingszones kreeg de Blokkade van Berlijn nog een gevolg. De Blokkade werd vanuit het westen gezien als Sovjet-agressie. Daarom moest er een militair samenwerkingsverband komen ..? 

Theorie

NAVO (1949)

Militaire samenwerking tussen westerse landen.

BRD sinds 1955 lid. 

Warschaupact (1955)

Militaire samenwerking tussen Oost-Europese landen onder leiding van SU. 

Theorie

Langzamerhand werd de DDR een totalitaire staat. 

De onvrede onder de mensen begon te groeien. Veel hoogopgeleide mensen kozen ervoor om Oost-Duitsland te verlaten en via Berlijn naar het Westen te gaan. 

Tussen 1949 en 1961 gingen ongeveer drie miljoen Oost-Duitsers via Berlijn naar het westen. De DDR had deze mensen voor de wederopbouw zelf nodig! Hoe konden ze er voor zorgen dat deze 'slimme' mensen in Oost-Duitsland/ DDR bleven? 

Theorie

De Berlijnse Muur (1961-1989) werd gebouwd om de vluchtende hoogopgeleide mensen uit de DDR tegen te houden.

Deze mensen probeerden allemaal een beter leven op te bouwen in het Westen. Het Westen greep niet in toen de muur werd gebouwd. Dit uit angst voor oorlog en de muur werd gebouwd op het oostelijke deel van Berlijn. 

De Berlijnse Muur wordt gezien als het bekendste en meest zichtbare symbool van de Koude Oorlog. 

Aan de slag

Lees HC paragraaf 2.2 goed door. 

Maak 8-10

c 

Leer jezelf aan: Conferentie van Jalta, Conferentie van Potsdam, Blokkade van Berlijn, oprichtingen BRD/DDR, NAVO/Warschaupact en de Berlijnse Muur.