8.1 wat is gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3,4

Hoofdstuk 8 Gedrag

Lesprogramma

• Nieuwe thema: Gedrag

(sluit aan op regeling en zintuigen)

• Uitleg 8.1 Wat is gedrag? 
• Aan de slag

Thema 8: Gedrag

Thema Gedrag bestaat uit vijf basisstoffen

• 8.1 Wat is gedrag?
• 8.2 Oorzaken van gedrag
• 8.3 Aangeboren en aangeleerd gedrag
• 8.4 Sociaal gedrag
• 8.5 Gedrag bij mensen 

Leerdoel vandaag:

Aan het einde van de les kunnen jullie: 
- Omschrijven wat gedrag is en hoe gedrag wordt bestudeerd

Wat is gedrag?

Alles wat een mens of dier doet is gedrag. 

Lachen, lopen, kijken, praten, stilstaan zijn allemaal voorbeelden van gedrag. 

Respons

De reactie (antwoord) op een prikkel. 

Bestaat over het algemeen uit een aantal handelingen. 

De vos moet kijken, uitwijken en rennen tegelijk. 

Studie van gedrag

Ethologie = studie van gedrag

Alles objectief bekijken = alleen feiten!

Dus niet: "het hondje is nieuwsgierig en wil weten wat de camera is" (mening) maar wel: "het hondje komt dicht bij de camera en raakt deze aan met zijn neus" (feit). 

Gedragsobservaties worden in het wild gedaan, waar dieren hun natuurlijk gedrag vertonen. 

Gedragsonderzoek

Observatie van een dier. 

Beschrijven van de handelingen in een Ethogram

- handeling

- afkorting

- beschrijving

Gedragsonderzoek

Protocol

- lijst van handelingen van het dier: hoe vaak handeling, hoe lang duurt een handeling, zit er een vaste volgorde in?

Gedragsketen

Gedragsketen = serie 

handelingen in vaste volgorde

Bijvoorbeeld: paringsgedrag van de stekelbaars. 

Aan het (huis) werk

Quayn 8.1 Wat is gedrag. 

Hierna nog enkele oefen vragen. 

Slapen is 'gedrag'

1. Juist
2. Onjuist

Wel of geen gedrag?

Sleep de stukjes tekst naar de juiste plaats.

Geen gedrag

Wel gedrag

Een appel valt van een boom.

Een baby slaapt.

Een bliksem slaat in de grond.

Een kip legt een ei.

Een plant bloeit.

Kaya bloost wanneer ze Marc ziet

Sem beweert dat een balts van een stekelbaars een handeling is. Is dit juist? Leg uit.

1. Ja, een balts is een enkele handeling
2. Nee, een balts zijn meerdere handelingen (gedragsketen)