§1 Ontdekkingsreizen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 1

Planning

• Ontdekkers
• Hervormers
• Opstand
  
• Uitleg § 4.1

Geschiedenis

Introductie

H4 Ontdekkers en Hervormers

§1 Ontdekkingsreizen 

Geschiedenis

Leerdoel

Na deze les kun je herkennen en uitleggen waarom mensen op ontdekkingsreis gingen, hier voorbeelden van noemen en welke gevolgen de komst van Europeanen had voor gebieden in Azië, Afrika en Amerika.

Vroegmoderne tijd

Zelfstandig minaken 

opgavenblad

Bekijk de ontdekkingsplaat, kies voor 'verhalende weergave'  en maak de opdrachten 1+2 digitaal in MEMO online

 

Zelfstandig werken

1

• 1 Gebruik bron 1. In 1474 kenden Europeanen nog niet alle werelddelen. Welk werelddeel kenden de Europeanen in 1474 nog niet? Tip: je ziet de omtrek van het
  

onbekende werelddeel in lichtblauw in bron 1.

• In 1474 kenden Europeanen het werelddeel Amerika nog niet.

2

• De ontdekkingsreiziger Columbus nam de kaart van Toscanelli mee op reis. Hij zocht naar een route naar India, in Azië. Vanuit Europa voer Columbus daarom naar het westen (op de kaart naar links). Leg uit waarom Columbus dacht dat hij zo naar Azië kon varen én waarom dat niet lukte.

• Columbus dacht via een westelijke route naar Azië te kunnen varen, omdat op de kaart van Toscanelli het werelddeel Amerika niet staat en je dusdirect naar Azië lijkt te kunnen varen. Dat lukte niet, omdat Columbus niet in India aankwam, maar in Amerika.

Oorzaken ontdekkingsreizen

Je kunt twee oorzaken noemen van de ontdekkingsreizen

Oorzaken ontdekkingsreizen

• Zelf naar Azië voor specerijen
• Technische verbeteringen

1. Specerijen

• Erg interessant, meer smaak, langere houdbaarheid, 'medicijn'.

• Groeit alleen in Zuidoost-Azië.

• Door lange route, met veel tussenhandel zijn specerijen peperduur.

• peper, kaneel, kruidnagel.

Jaar 1000:

Specerijen worden door Italianen gekocht in het Midden-Oosten en verdienen veel geld met deze handel.

14e eeuw:

Handel via het Midden-Oosten wordt duurder: Portugezen en Spanjaarden gaan op zoek naar een andere route naar Azië om zelf specerijen te gaan halen.

2. Technische uitvindingen

• Kompas
• Betere kaarten 

Kompas

Een kompas wijst altijd naar het noorden. Zo kan je zien welke kant je op ging varen. 

Zelfstandig minaken 

opgavenblad

Maken in MEMO online:

opdracht 3 + 4

3 cde mag je nog even overslaan 

Zelfstandig werken

3a

• a In welke producten uit Azië handelden de Italiaanse kooplieden?

• Specerijen en zijde

3b

• b Langs welke route kwamen deze producten tot 1500 naar Europa? Zet de gebieden in de juiste volgorde.

A Azië
B Italië
C Midden-Oosten

• De juiste volgorde is: A, C, B.

3cde

4a

• a Noem twee oorzaken voor het ondernemen van ontdekkingsreizen.

• 1 De handel in specerijen via het Midden-Oosten werd te duur. De Portugezen wilden zelf een zeeroute naar Azië ontdekken.
  

• 2 Technische verbeteringen in de scheepvaart, zoals het

kompas en betere kaarten

4b

• Op een kompas kun je aflezen waar het noorden is, en dus ook bepalen waar het oosten, westen en zuiden liggen.

Leg uit waarom het kompas een belangrijk instrument was voor ontdekkingsreizigers.

• Met het kompas hoefden zeelieden niet meer langs de kust te varen om zich te oriënteren. Ze wisten voortaan ook op zee in welke richting ze moesten varen.

Ontdekte gebieden

Je kunt vier voorbeelden geven van ontdekkingsreizen

De zeeweg naar Azië 

De Portugezen

Bartholomeus Diaz - 1488

Vasco Da Gama - 1498

Europese landen willen zelf winst maken

• De Portugezen ontdekken nieuwe route over zee naar Azië
  

• Vasco da Gama maakt als eerste Europeaan de zeereis naar India (1498)

• Portugezen houden deze route geheim

Om de Noord of om de Zuid?

1. Jacob van Heemskerk en Willem Barentz 1596 via het Noorden van Europa.
2. Staken in het ijs en overwinterde op Nova Zembla.
3. Cornelis de Houtman lukte het ondertussen wel via het Zuiden

Videoclip: Columbus

https://youtu.be/AzpDclUsxY0

Filmpje: Nova Zembla

https://schooltv.nl/video/overwintering-op-nova-zembla-een-koude-winter-voor-willem-barentsz-en-zijn-mannen/

Zelfstandig minaken 

opgavenblad

Maken in MEMO online:

opdracht 5+6

Zelfstandig werken

5ab

• a Wat was het belangrijkste doel van de ontdekkingsreizigers?

• ◯ A Een nieuwe handelsroute vinden om specerijen te kunnen kopen.
• b Maak de zin kloppend.
  De ontdekkingsreizen hadden dus vooral een economische oorzaak.
  

6a

a Onderstreep in de tekst ‘Ontdekte gebieden’ drie voorbeelden van nieuw ontdekte gebieden.

• de zuidpunt van Afrika
• India.
• Amerika
  

6b

• b Wat ontdekte Ferdinand Magalhães?

• Hij ontdekte een route om de wereld rond te varen.

Gevolgen ontdekkingsreizen

Je kunt beschrijven welke gevolgen de komst van Europeanen had voor gebieden in Azië, Afrika en Amerika

Gevolgen ontdekkingsreizen:

1. Europeanen gaan zelf handelen: handelsposten
2. Spanjaarden veroverden gebieden: koloniën - plantages
3. Verspreiding Europese cultuur: taal, geloof
4. Ziektes onder oorspronkelijke inwoners

illustratie van Theodoor de Bry (1550)

Gevolgen van de ontdekkingsreizen

• Handelspost bestond uit een fort, haven, pakhuizen en woningen.
• In de binnenlanden kwamen de Europeanen niet.

kolonien en missionarissen

Plantages

Zelfstandig minaken 

opgavenblad

Maken in MEMO online:

opdracht 7 t/m 10

Zelfstandig werken

7a

7 a Welke zinnen horen bij een handelspost en welke bij een kolonie?

7b

• Op welke twee manieren kwamen de Europeanen aan hun handelswaar?
• □ C Ze kochten handelswaar van lokale koningen en handelaren.
  
  • □ D Ze verbouwden handelswaar op plantages.

8

• Onderstreep in de tekst ‘Gevolgen van de ontdekkingsreizen’ ten minste drie gevolgen van de ontdekkingsreizen voor de mensen in Afrika, Amerika en Azië.
• Ten eerste gingen Europeanen zelf handelen in deze werelddelen.
• Een tweede gevolg is dat de Spanjaarden gebieden veroverden in Midden- en Zuid-Amerika.
• Een derde gevolg was de verspreiding van de Europese cultuur over de wereld.
  

9

• Gebruik bron 5. Welk gevolg van de ontdekkingsreizen is op de bron te zien?
• De lokale bevolking werd met pokken besmet, werd ziek en velen gingen dood

10a

10b

• Hieronder staan vier ontdekkingsreizigers. Wie ontdekte wat?

• Columbus ontdekte : Amerika.
• Diaz ontdekte: de zuidpunt van Afrika.
• Da Gama ontdekte: India.
• Magalhães ontdekte :een route om de wereld.

10c

• Welke grote gevolgen had de komst van de Europeanen voor de bewoners van gebieden in Azië, Afrika en Amerika?
• Een cultureel gevolg was: de plaatselijke bevolking werd bekeerd tot het christelijke geloof. De cultuur van de plaatselijke bevolking verdween.

10c

• Welke grote gevolgen had de komst van de Europeanen voor de bewoners van gebieden in Azië, Afrika en Amerika?
• Twee economische gevolgen waren:
• 1 alle opbrengsten van de koloniën gingen naar Spanje;
• 2 Europeanen dwongen lage prijzen af.

10c

• Welke grote gevolgen had de komst van de Europeanen voor de bewoners van gebieden in Azië, Afrika en Amerika?
• Een politiek-bestuurlijk gevolg was: grote rijken van indianen verdwenen in Amerika. Of: Spanje stichtte koloniën met een eigen bestuur.