H2 Stoffen

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo b, k, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

Vandaag

Herhaling H1 + 2 

Oefenen!!

Hoofdstuk 1

Eenheid en grootheid

Eenheid is een maat waarin je meet

Eenheden van tijd zijn bijvoorbeeld: uren, minuten en secondes

Grootheid is hetgene wat je meet

Grootheden zijn bijvoorbeeld: tijd, lengte, massa of temperatuur

Eenheid

Grootheid

Meter

Lengte

Temperatuur

Graden Celcius

Seconde

Tijd

Stoffen veranderen

Je lamp gaat aan: stroom gaat lopen, wordt geen andere stof 

-> natuurkunde

Hout verbrandt: houtskool, as en rook

Hout is een andere stof -> scheikunde

Hoofdstuk 2

Stofeigenschappen

• Geur 
• Kleur 
• Smaak 
• Brandbaarheid  

Stofeigenschappen !/?

Wel

Niet

Brandbaarheid

Volume

Massa

Dichtheid

Kleur

Geur

Stoffen kunnen gevaarlijk zijn als je:

• de stof inademt  
• de stof inslikt 
• de stof op je huid, in je ogen of op je kleren krijgt 
• er met vuur bij komt 
• de stof met een andere stof mengt 

Wat betekent het omcirkelde gevarensymbool?

1. Irriterend
2. Giftig
3. Bijtend
4. Dodelijk

Wat betekent het omcirkelde gevarensymbool?

1. Irriterend
2. Giftig
3. Bijtend
4. Dodelijk

Wat betekent het omcirkelde gevarensymbool?

1. Irriterend
2. Giftig
3. Bijtend
4. Dodelijk

Zuivere stoffen

Eén soort stof. 

Bijvoorbeeld: kristalsuiker en puur water (H₂O). 

Mengsels

Combinatie van twee of meer stoffen.  

Bijvoorbeeld: omgeveingslucht en kraanwater. 

Zuivere stof

Mengsel

Zeewater

Puur goud

Koolstofdioxide

Diamant

Bloed

Mayonaise

Brons

Thee met suiker

Zwavel

Oplossingen

• Mengsels 
• Perfect gemengd 
• Vaak helder 

Bijvoorbeeld: thee, frisdrank en parfum. 

Suspensie

• Mengsels
  
• Een vloeistof waarin fijn verdeeld poeder zweeft.
  
• Er staat vaak "schudden voor gebruik" of "roeren voor gebruik" op.
  

Bijvoorbeeld: verf en sinaasappelsap. 

Wat is GEEN suspensie?

1. Cola
2. Sinasappelsap
3. Chocolademelk
4. Kalkwater

Wat is GEEN oplossing?

1. Bier
2. Appelsap
3. Melk
4. Thee

Extraheren

• Eruit trekken 
• Scheidingsmethode 

Filtreren

• Door een filter halen 
• Scheidingsmethode -> Suspensie 

Massa

Met een weegschaal meten we de massa van een voorwerp. 

(we gebruiken nooit "gewicht") 

Kilogram (kg) of gram (g) of ton (t)

1 kg = 1000 g 

1 t = 1000 kg

Volume

Met een maatcilinder of een berekening kun je het volume van een hoeveelheid vloeistof bepalen. 

Liter (L), mililiter (mL) of m³, cm³

1 L = 1000 mL

Volume kubus/balk of cilinder berekenen

Volume = lengte x breedte x hoogte 

(V = l x b x h)

Volume = radius² x pi x hoogte 

Alles in dezelfde eenheid (bv. cm) 

v=r​2​​⋅π⋅h

Alleen bij een onregelmatig voorwerp!

Onderdompelmethode

1. Vul de maatcilinder tot een  bepaalde hoogete met water. 
2. Lees de stand van het water af, door op ooghoogte te kijken, en schrijf dit op. Dit noem je de beginstand (Vb). 
3. Laat het voorwerp voorzichtig in het water zakken. 
4. Lees opnieuw de stand van het water af, op ooghoogte, en schrijf dit op. Dit noem je de eindstand (Ve). 
5. Volume = Ve - Vb 

Paragraaf 4

Dichtheid

z

dichtheid

Door de dichtheid van een stof te bepalen kun je er dus achter komen met welke stof je te maken hebt... Dit is dus een stofeigenschap!

Dichtheid

De dichtheid reken je uit door de massa te delen door het volume. Je wilt namelijk steeds kijken hoeveel gram 1 cm³ weegt, zo kun je eerlijk vergelijken. In formule:

                                                   ρ=m/V

ρ=Dichtheid in gram per kubieke centimeter (g/cm³)

^{m= Massa in gram (g)}

^{V= Volume in kubieke centimeter (cm3)}

Oefenopgave

Kim heeft een blokje gevonden en wil weten van welk materiaal het is gemaakt. Ze weegt het blokje; dit is 3792 gram. Daarna berekent zij het volume van het blokje door lxbxh te doen. Dit is 10 x 6 x 8 = 480 cm³. 

Bereken de dichtheid en bepaal van welk materiaal het is gemaakt. 

3792/480 =7,9 g/cm3

Antwoord: 7,9 g/cm3 dus ijzer 

Drijven, zinken en zweven

Drijven: de dichtheid van de stof is kleiner dan de dichtheid van water. 

Zinken: de dichtheid van de stof is groter dan de dichtheid van water. 

Zweven: de dichtheid van de stof is gelijk aan de dichtheid van water. 

Tips voor de toets!!!