2.3 Het verteringsstelsel (9-10-'23)

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

Docent

Naleven regels...

- Plaatsnemen volgens plattegrond

- telefoons in telefoontas

- Stappenplan:

  1: naam op bord

  2: streepje erachter = strafwerk

  3: 2-de streepje = uur nakomen

- Grensoverschrijdens gedrag? --> direct lesverwijdering!

Wat weten we nog van de vorige les?

wat gaan we vandaag doen?

herhalen 2.1 en 2.2

leerdoelen vandaag

nieuwe theorie: 2.3 Het verteringsstelsel

zelf aan de slag

herhalen leerdoelen

even herhalen!

- welke 6 groepen voedingsstoffen ken je?

- welke 4 functies hebben deze voedingsstoffen?

even herhalen!!

6 groepen voedingsstoffen:

•  koolhydraten
• vetten-
• eiwitten
• water
• zouten/mineralen
•  vitamines

even herhalen!!

Voedingsstoffen kunnen 4 functies hebben:

- brandstof

- bouwstof

- reservestof

- beschermende stof

leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

- kan je de functie van verteringssappen en enzymen noemen

- kan je de delen van het gebit noemen met hun functie

- kan je de bouw en werking van de darmen beschrijven

Inleiding

Je lichaam heeft voedingsstoffen nodig.

Om de voedingsstoffen te gebruiken, moet je lichaam het voedsel verteren.

Dat doet het verteringsstelsel.

2.3 Het verteringsstelsel

verteren = voedingsstoffen afbreken tot kleine delen

Vertering vindt plaats in het verteringsstelsel.

De organen van het verteringsstelsel moet je kennen!

Het voedsel dat je eet, komt in het darmkanaal.

Het darmkanaal hoort bij het verteringsstelsel.

Het darmkanaal loopt van de mond tot de anus.

Je voedsel bevat voedingsstoffen.

In het verteringsstelsel worden voedingsstoffen opgenomen in het bloed.

Dat gebeurt vooral in de dunne darm.

De voedingsstoffen gaan door de wand van de dunne darm heen.

Zo komen ze in het bloed.

2.3 Het verteringsstelsel

De weg van het voedsel:

mondholte -> slokdarm -> maag -> twaalfvingerige darm -> dunne darm -> dikke darm -> endeldarm -> anus

In de dunne darm worden voedingsstoffen opgenomen in het bloed. In de dikke darm wordt water uit het voedsel gehaald.

kauwen

Voedsel komt eerst in je mond.

Hier kauw je het voedsel met je gebit.

Je gebit bestaat uit tanden en kiezen.

kauwen

Met snijtanden en hoektanden bijt je een stuk van je voedsel af.

Kiezen hebben een knobbelige bovenkant. Hiermee kan je het voedsel fijnmalen. Het voedsel wordt dan in kleine stukjes verdeeld, zodat je het makkelijker kan doorslikken.

2.3 Het spijsverteringsstelsel

In het verteringsstelsel liggen verschillende verteringsklieren.

De verteringsklieren maken verteringssappen. Bijvoorbeeld speeksel en maagsap.

Er zijn 5 verteringsklieren: speekselklieren, maagsapklieren, lever, alvleesklier en darmsapklieren.

2.3 Het verteringsstelsel

De verteringssappen zorgen voor de vertering.

Ze breken je voedsel af tot steeds kleinere deeltjes.

Aan het eind zijn de deeltjes onzichtbaar klein.

Ze kunnen dan door de wand van de dunne darm heen.

Zo gaan de voedingsstoffen naar je bloed.

2.3 Het verteringsstelsel

Veel verteringssappen bevatten enzymen.

De enzymen zorgen ervoor dat de vertering sneller gaat.

Alles wat je eet en drinkt wordt door het darmkanaal voortgeduwd.

In de wand van het darmkanaal bevinden zich 2 soorten spieren:

- kringspieren

- lengtespieren

Deze spieren kunnen steeds samenknijpen.

Achter een brok voedsel knijpen de spieren samen.

Ze duwen het voedsel dan vooruit.

Dit noem je darmperistaltiek.

2.3 Het verteringsstelsel

In veel plantaardige voedingsmiddelen zitten voedingsvezel. Dit zijn delen van de plant die je lichaam niet kan verteren.

Voedingsvezels helpen bij de darmperistaltiek.

Maken (huiswerk):

- maken opdracht 1 t/m 6 (blz 86