Les 1.2 Fasen en faseovergangen

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

Les 1.2 Fasen en faseovergangen

Planning

• Nakijken 
• Les 1.2 Fasen en faseovergangen
• Opgaven maken

nakijken opgave 6, 7, 9, 10, 12 en 13

Blz 15 t/m 17

6

• a)   Bijvoorbeeld: bloedonderzoek in het  laboratorium, urineonderzoek in het laboratorium, chemokuur voor behandeling kanker, maken van medicijnen. 
• b)    Bijvoorbeeld: verven van haar, permanent zetten in haar, wassen van het haar. 

7

• a)   Suiker en keukenzout
• b)   de smaak (suiker=zout, keukenzout=zout)

9

• a)   A
• b)   Wanneer je iets gaat verdunnen, wordt het stofje minder gevaarlijk 

10

1. Terpentine kan de fles aantasten, waardoor de vloeistof kan weglekken. 
2. Iemand anders zou kunnen denken dat er limonade in zit (en dus drinken) 

12

• a)   IJzer
• b)   IJzer heeft de grootste dichtheid, want de massa van het blokje ijzer is het grootste (en de blokjes zijn even groot. volume = hetzelfde)

13

• Aardgas heeft een kleinere dichteid dan lucht en water 
• OF
• Aardgas is brandbaar 

Leerdoelen 1.2 Fasen en faseovergangen

• Je kunt de vier belangrijkste kenmerken van het deeltjesmodel noemen.
  
• Je kunt de toestandsaanduidingen (fasen) met hun betekenis beschrijven.
  
• Je kunt de zes faseovergangen benoemen.
  
• Je kunt uitleggen welke invloed verandering van temperatuur heeft op de snelheid en onderlinge aantrekkingskracht van moleculen.
• Je kunt uitleggen waarom veranderingen in de snelheid van moleculen en hun onderlinge aantrekkingskracht een faseovergang tot gevolg kunnen hebben. 

Deeltjesmodel

• Elke stof is opgebouwd uit heel kleine deeltjes: moleculen. 
• Elke stof bestaat uit zijn eigen soort moleculen
• Moleculen bewegen voortdurend
• Als de temperatuur stijgt, gaan moleculen sneller (heftiger) bewegen)
• Moleculen trekken elkaar aan 

phet.colorado.edu

Fasen

Vaste stof (s)

Vloeistof (l)

Gas (g)

Opgelost in water (aq)

Faseovergangen

Sleep de faseovergang naar het juiste nummer in de afbeelding

vloeibaar

vast

gas

Sleep de faseovergang naar het juiste nummer in de afbeelding

verdampen

stollen

rijpen

condenseren

vervluchtigen/sublimeren

smelten

Water (s) --> water (l)?

1. Rijpen
2. Stollen
3. Smelten
4. Condenseren

Water (s) --> water (g)?

1. Rijpen
2. Sublimeren
3. Stollen
4. Condenseren

Water (g) --> water (l)?

1. Rijpen
2. Sublimeren
3. Stollen
4. Condenseren

Maken opgaven: 3 t/m 13

Blz 22 t/m 26

3

• Condenseren
• Verdampen
• Smelten
• Stollen
• Rijpen
• Sublimeren 

4

• a. Vaste fase
• b. In de gasvormige fase 

5

• a. Groter, kleiner
• b. Groter, kleiner

6

• a. Niet waar: de aantrekkingskracht is groot genoeg om moleculen dicht bij elkaar te houden. 
• b. Waar: elke stof bestaat uit zijn eigen soort moleculen. 
• c. Niet waar: de moleculen trillen. 
• d. Niet waar: sublimeren is een fase-overgang. 
• e. Waar: de afstand tussen moleculen is groot. 

7

• Er is géén sprake van een faseovergang. 
• De stof is veranderd (er is een nieuwe stof ontstaan), je kan het rauwe eiwit na afkoelen niet terug krijgen.  

8

• a. Verhitten: er komt dan een faseovergang (namelijk smelten: vast--> vloeibaar)
• b. Aantrekkingskracht neemt af. 

9

• a. Gasvormige fase
• b. Verdampen (vloeibaar --> gas)

10

• a. Faseovergang: stollen (vloeibaar --> vast)
• b. Scheikundige reactie: er ontstaat een nieuwe stof die melk zuur laat smaken. 
• c. Faseovergang: verdampen (vloeibaar --> gas)
• d. Faseovergang: verdampen (vloeibaar --> gas)
• e. Scheikundige reactie: er ontstaan nieuwe stoffen, de appel krijgt andere kleur/geur/smaak

11

• C

12

• niet
• wel
• niet
• wel

13

• A