5.4 Transcriptie

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Wat gaan we doen?

• Leerdoelen doornemen
• Uitleg basisstof 5.4
• Aan het werk!
• Afsluiting 

Herhalingsopdracht

1. Leg uit wat er gebeurt bij de indaling, uitdrijving, geboorte en nageboorte.

2. Wat is een stuitligging? En een dwarsligging?

3. Wat moet er gebeuren bij zo'n liggingsafwijking?

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• Beschrijven hoe transcriptie en eiwitsynthese plaatsvinden in de cel;
• Benoemen dat genetische variatie toeneemt door spontane mutaties;
• Beschrijven wat kanker is.

5.4 DNA-sequentie

De basen in het DNA liggen in een bepaalde volgorde.

=DNA-sequentie

De genen in een cel kunnen worden aan- en uitgezet.

=expressie

De expressie verschilt per cel.

Dit is een aantekening

Eiwitsynthese

De DNA-sequentie is een recept waarmee de cel een eiwit maakt.

• DNA wordt gekopieerd naar RNA (transcriptie)
• RNA brengt informatie naar een ribosoom, wat eiwitten maakt (eiwitsynthese)

Dit is een aantekening

Eiwitsynthese /

/Bouwvakker

Plan /

/ Bouwen

Eiwit!

Eiwitten

Dienen als

• Hormoon
• Enzym
• Antistof
• Bouwstof

shorts

https://www.youtube.com/shorts/fokCC6aQKGM

Mutaties (herhaling)

Een mutatie is een plotselinge verandering van het genotype (=DNA).

• Dit gebeurt als een foutje tijdens het kopiëren niet wordt gerepareerd.
• Hierdoor ontstaat genetische variatie.
• En dus variatie in fenotype.

Kan ontstaan door factoren van buitenaf (vorige les)

Máár kan ook ontstaan door fout tijdens celdeling = spontane mutatie

Genetische variatie door mutaties en geslachtelijke voorplanting!!

Donax

Kanker

Soms gaan cellen zich ongeremd delen

• Er ontstaat dan een tumor.
• Langzame groei en geen weefsel verstoord? Goedaardig
• Snelle groei en wel weefsel verstoord? Kwaadaardig (kanker)
• Kwaadaardige tumoren kunnen uitzaaien

Uitzaaiing (metastase)

Aan de slag 

Opdrachten bij BS 5.4