5.1 Aan de slag

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

3 MAVO

5.1 Aan de slag!

Lesdoelen 5.1

- Hoe komt een arbeidsovereenkomst tot stand?

- Welke dienstverbanden zijn er mogelijk?

- Wat doet de wet om jou als werknemer te beschermen?

Deeltijd of voltijd?

Deeltijdbaan of parttimebaan:
- Je werkt minder dan het volledige aantal uren.
- Je kunt wel gewoon in vaste dienst zijn.

Voltijdbaan of fulltimebaan:
- Je werkt het volledige aantal uren.
- circa 36 uur

Arbeidsovereenkomst

Een arbeidsovereenkomst is een contract tussen werknemer en werkgever. Hierin staan afspraken over de werkzaamheden, de beloning en de werktijden.

CAO

Collectieve arbeidsovereenkomst: Afspraken tussen werkgever en vakbonden over de arbeidsvoorwaarden van een grote groep werknemers

Vakbond

Komt op voor de belangen van werknemers en onderhandelt met werkgevers over de CAO en voorwaarden.

Er zijn 2 soorten arbeidsvoorwaarden:

PRIMAIRE arbeidsvoorwaarden:

Dit zijn de hoofdzaken die je afspreekt: loon- en werktijden (waaronder ook pensioen en vakantieregeleling).

SECUNDAIRE arbeidsvoorwaarden:

De overige voorwaarden zoals studiemogelijkheden, onkostenvergoeding, verlofregeling, auto van de zaak, etc.

Brutoloon

Loon wat je werkgever aan jou betaalt. Inclusief premies en belastingen.

Nettoloon

Loon wat je ontvangt. Exclusief premies en belastingen.

Belasting en premies

Stel je verdient €3.600.

De inhoudingen voor belasting en premies zijn:

Loonbelasting €860 en premies €420.

Wat houd je dan netto over?

Belasting en premies

Brutoloon:                        €3.600

Loonbelasting                €     860 -

                                               €2.740

Premies                              €    420 -

Nettoloon                          €2.320

ARBOWET

De werkgever moet ervoor zorgen dat werknemers hun werk veilig kunnen uitvoeren en hiervan niet ziek worden. 

ARBO: ARBeidsOmstandigheden

Arbeidstijdenwet

Wet waarin de regels staan over werktijden en rusttijden:

• Hoeveel uur je mag werken per dag en hoeveel pauze je dan moet krijgen.
  
• Hoeveel nachtdiensten of ploegendiensten je mag draaien.
  
• Het verlof voor zorgtaken: zwangerschapsverlof of ouderschapsverlof.
  

Er is een speciale arbeidstijdenwet voor jongeren:

• Schooltijd telt als werktijd.
  
• Beperkt aantal uren in de avond en het weekend.
  
• Regels veranderen per jaar dat je ouder wordt.
  

Wat staat er NIET in een arbeidsovereenkomst?

1. werktijden
2. loon
3. pensioen-afspraken
4. vakantiedagen

Van je brutoloon betaalt je werkgever loonbelasting en

1. verzekeringspremies
2. winstbelasting
3. vermogenbelasting

Hoe heet het loon dat de werknemer ontvangt als het inkomen is verminderd met de inhoudingen?

1. brutoloon
2. totale loon
3. nettowinst
4. nettoloon

Van je brutoloon worden je verzekeringspremies betaald

1. Juist
2. Onjuist

Als je werknemer bent:

1. Krijg je brutoloon uitbetaald
2. betaal je verzekeringspremies
3. hoeft je werkgever niet voor veiligheid te zorgen

Mireille is verkoopster in een juwelierszaak.
Waar moet de werkgever van Mireille volgens de Arbowet op letten?
(blz. 111)

1. Dat ze voldoende pauze heeft.
2. Dat ze er goed verzorgd uitziet.
3. Dat de etalage goed beveiligd is.

Wat houdt een deeltijdbaan in?

1. Je werkt minder dan het volledige aantal uren.
2. Je werkt het volledige aantal uren.

Wat doet een vakbond?

1. Komt op voor de belangen van werknemers
2. Komt op voor de belangen van werkgevers
3. Komt op voor de belangen van werknemers en onderhandelt met werkgevers over de CAO en voorwaarden.
4. Komt op voor de belangen van werkgevers en onderhandelt met werkgevers over de CAO en voorwaarden

Wat staat er in de Arbeidstijdenwet?

1. Wet waarin de regels staan over werktijden
2. Wet waarin de regels staan over rusttijden
3. Wet waarin de regels staan over lonen en vakantiedagen
4. Wet waarin de regels staan over werktijden en rusttijden

Wat is de Arbowet?
De werkgever moet ervoor zorgen dat....

1. werknemers hun werk veilig kunnen uitvoeren en hiervan niet ziek worden.
2. werkgevers hun werk veilig kunnen uitvoeren en hiervan niet ziek worden.

In welke wet staan regels over werktijden?

1. Algemene Ouderdomswet
2. Arbeidstijdenwet
3. Arbeidsomstandighedenwet
4. Wet Minimumjeugdloon

Nettoloon =

1. brutoloon - (loonbelasting + sociale premies)
2. brutoloon - loonbelasting
3. brutoloon - sociale premies
4. brutoloon

Wat is de afkorting van de Arbeidsomstandighedenwet?

1. AOW
2. ABW
3. Arbowet
4. AWBZ