Herhaling H10 H11: menstruatiecyclus en zwanger worden, placenta, tweelingen, voortplanting bij planten, kruisingen

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 4

Herhaling H10 H11 

Menstruatiecyclus en zwanger worden 

Placenta

Tweelingen

Voortplanting bij planten

Kruisingen

Menstruatiecyclus

Menstruatie = ongesteldheid

- Duurt gem. 28 dagen

- Dag 1 = 1e dag ongesteldheid

- Dag 14 = eisprong/ovulatie

- Dag 13, 14, 15 vruchtbaar 

- Vanaf eind menstruatie tot volgende menstruatie -> baarmoederslijmvlies wordt dikker

Esmeralda en Ronald trouwen op 25 mei. In de huwelijksnacht hebben ze geslachtsgemeenschap. Twee weken later merkt Esmeralda dat ze niet ongesteld wordt. Normaal heeft ze een regelmatige cyclus van 28 dagen.

Op welke dag begon de laatste ongesteldheid van Esmeralda?

Hoeveel dagen is een vrouw ongeveer vruchtbaar per maand?

Een eicel leeft 12-24 uur.

Een zaadcel overleeft 72 tot 96 uur in het lichaam van een vrouw.

Zwanger worden

Bron 1 blz. 22!

1. eisprong

2. bevruchting in de eileider (celkernen van eicel en zaadcel smelten samen)

3. bevruchte eicel gaat zich delen

4. innesteling in het baarmoederslijmvlies 

Placenta

Verbinding tussen moeder en navelstreng en kind. 

Navelstrengader: voedingsstoffen en zuurstof (1)

Navelstrengslagaders: afvalstoffen (2)

Vruchtwater en vruchtvliezen beschermen tegen stoten en houden het kindje op temperatuur. 

Tweelingen

1 eicel + 1 zaadcel = eeneiig

2 eicellen + 2 zaadcellen = twee-eiig

Karin is zwanger van een tweeling en bevalt van twee meisjes. Ze praat met haar man Ronald over de baby’s. Hieronder staan twee uitspraken van Karin en Ronald.

Geef voor elke uitspraak aan of deze juist of onjuist is.

- Omdat het twee meisjes zijn, weten we zeker dat het een eeneiige tweeling is

- Als het een eeneiige tweeling is, hebben de twee meisjes hetzelfde genotype

Voortplanting bij planten

Geslachtelijk: twee geslachten (mannelijke en vrouwelijke bloemen) met eicellen en stuifmeel dus bestuiving (insecten- en windbloemen) en bevruchting en zaadvorming.

Ongeslachtelijk: geen geslacht nodig; via wortelstokken, uitlopers, knollen en bollen.

Alfalfa

Alfalfa is een kiemgroente. Het zaaien van alfalfa is gemakkelijk. De zaadjes kunnen in het licht of in het donker ontkiemen. De kiemplantjes kunnen al na zes dagen gegeten worden. Alfalfa is gezond en zit vol eiwitten, mineralen en vitamines. 

Abdel en Els laten enkele kiemplantjes in de schooltuin verder groeien. In september zien ze dat de planten zaden gemaakt hebben.

Hebben de alfalfaplanten zich geslachtelijk of ongeslachtelijk voortgeplant? Leg je antwoord uit.

Oefenen

Twee ouders die gezond zijn, krijgen een kind dat PKU (stofwisselingsziekte) heeft. 

Wat is de kans dat deze ouders bij een tweede zwangerschap wéér een kindje krijgen met PKU? Maak een kruisingsschema.

Oefenen

De ziekte van Huntington is een dominant-overervende ziekte waarbij bepaalde delen van de hersenen worden aangetast door uitval van hersencellen. Moeder is homozoygoot recessief en vader is dominant.

Maak een kruisingsschema en bereken de kans dat de ouders een kind krijgen met de ziekte van Huntington. 

Oefenen

In de afbeelding is een stamboom de overerving van albinisme bij een gezin weergegeven. De ouders uit dit gezin krijgen krijgen een vierde kind (?). 

Hoe groot is de kans dat dit kind albinisme heeft? Maak een kruisingsschema.