Herhalingsweek les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Op tafel: 

- laptop

- map

- pen

Ga in STILTE lezen

Welkom mavo 2!

Regels les

- Als ik spreek, is het stil

- Steek je hand op als je iets wil vragen

- We luisteren naar elkaar

- We respecteren elkaars leerproces

! Actieve Werkhouding!

Wat is een actieve werkhouding?

Toetsstof periode 1 KERN (oude boek)

Werkwoorden: persoonsvorm TT en VT (KERN 19 en 20)

- Voltooid deelwoord & onregelmatige werkwoorden. (KERN 39 en 40)

- Leesstrategieën oefenen: KERN 15

- Tekststructuur: KERN 29

- Alinea's en functiewoorden, soorten inleidingen/afsluitingen: KERN 29 en 30

- Hoofd- en bijzaken: KERN 3

- Gebruik woordenboek & woordraadstrategieën: KERN 16

- Fictie en non-fictie: KERN 7

- Helden en Schurken: KERN 20.

- Hoofdletters (KERN 13)

- Zelfstandige naamwoorden en lidwoorden. (KERN 5)

- Meervoudsvormen. (KERN 11 en 12)

- Werkwoorden: persoonsvorm TT en VT (KERN 19 en 20)

- Voltooid deelwoord & onregelmatige werkwoorden. (KERN 39 en 40)

Vandaag

- Herhalen theorie

- Samen mc-vragen maken

- Numo (al gedaan)

- Oefenen toets

 6 tekstdoelen blz. 6

Informeren

Instructie geven

Overtuigen

Activeren

Amuseren

Beschouwen

Wat is het tekstdoel in:
Melk is gezond en daarom moet je het veel drinken

1. Instrueren
2. Activeren
3. Overtuigen
4. Informeren

Wat is het tekstdoel in:
Als je veel melk drinkt, krijgt je lichaam de nodige calcium binnen, maar ook veel stoffen die niet goed zijn voor je.

1. Amuseren
2. Activeren
3. Beschouwen
4. Informeren

Wat is het tekstdoel in:
Melk is goed voor elk.

1. Amuseren
2. Instrueren
3. Overtuigen
4. Informeren

Wat is het tekstdoel in:
De meeste Nederlanders drinken koemelk en geen geitenmelk.

1. Amuseren
2. Activeren
3. Instrueren
4. Informeren

Verhalende tekst

De schrijver van een verhalende tekst wil je met zijn verhaal: 

1. jou vermaken
2. jou tot nadenken aanzetten 
3. een persoonlijk verhaal delen

• Voorbeelden: roman, sprookje, sciencefiction

Informerende tekst

In informerende teksten gaat het om feiten, om wat er echt gebeurd is. Deze teksten:

1. Beschrijven of ordenen bepaalde zaken
2. Instructie geven
3. Verklaring of uitleg geven
4. Activeren je om iets te doen

• Voorbeelden: krantenbericht, schoolboek, recept, reclame

Waarderende tekst

In waarderende teksten gaan de belangrijkste vragen over de mening van een schrijver. De schrijver:

1. probeert je te overtuigen 
2. wil dat je zelf een oordeel (mening + argumenten) geeft

• Voorbeelden: boekrecensie, discussie, debat, betoog

Uitnodiging

spandoek

Recensie

Recept

Nieuwsbericht

Sprookje

betoog

Leesboek

Stripverhaal

Verslag

Verhalende tekst

Informerende tekst

Waarderende tekst

Tekststructuur

Als je een tekst leest, wil je die begrijpen. Dat doe je door te kijken naar hoe de tekst is opgedeeld:

• alinea's
  
• kopjes
  
• signaalwoorden
  

• Tekststructuur = de manier waarop een tekst is opgebouwd

Hoe is een goede tekst opgebouwd?

1. Inleiding en kern
2. Inleiding, kern en slot
3. Kern en slot
4. Inleiding en slot

Als je een tekst opbouwt, dan verdeel je de tekst in stukjes.

Hoe weet je nou in welke stukjes je de tekst moet verdelen?

Het middenstuk wordt ook wel de kern van de tekst genoemd. Hierin wordt het onderwerp van de tekst besproken. Het onderwerp wordt meestal van verschillende kanten bekeken en er worden verschillende onderdelen besproken. Deze verschillende onderdelen worden deelonderwerpen genoemd. Door deze deelonderwerpen, kun je een tekst snel begrijpen.

Functiewoorden

Functiewoorden kondigen de functie van een alinea of tekstdeel aan. De schrijver vertelt je zo wat je kunt verwachten.

Lees je de woorden 'de conclusie is', dan is 'conclusie' het functiewoord.

Een functiewoord staat meestal in de eerste zin van de alinea.  

aanleiding= de reden waarom

afweging= keer dat je erover nadenkt wat het beste is

anekdote= kort verhaal wat gebeurt is door middel van een grap

argument=reden

constatering= vastgesteld worden

definitie= omschrijving begrip

 

Waar kom je deze zin tegen?

1. inleiding
2. kern
3. slot

Waar kom je deze zin tegen?

1. inleiding
2. kern
3. slot

Waar kom je deze zin tegen?

1. inleiding
2. kern
3. slot

Persoonlijk en bezittelijk voornaamwoord

• Een persoonlijk voornaamwoord (pers.vnw) duidt een persoon of ding aan: ze gaat naar de tandarts; hij; is nogal lui zij; zijn een dagje weg deze vulpen is van mij.
  
• Een bezittelijk voornaamwoord (bez.vnw) geeft aan van wie iets is. Het staat altijd vóór het zelfstandig naamwoord waar het bij hoort: met haar moeder; jouw; nieuwe tas onze; vrienden dit is mijn vulpen.

Een persoonlijk voornaamwoord verwijst naar ...

1. bezit
2. iets
3. iemand
4. iets en iemand

Het aanwijzend voornaamwoord

Het aanwijzend voornaamwoord wijst iets of iemand aan.

Een aanwijzend voornaamwoord kan in plaats van het  lidwoord staan. 

Het aanwijzend voornaamwoord  staat voor het zelfstandig naamwoord. (de leerling -> die leerling, deze leerling)

 

Bij een het-woord gebruik je altijd dat of dit.

Bij een de-woord gebruik je altijd die of deze.

Wat is een aanwijzend voornaamwoord?

1. die, dit
2. jouw, mijn
3. ik, jij

Betrekkelijk voornaamwoord

Het betrekkelijk voornaamwoord (bt vnw) verwijst terug naar een woord, woordgroep of een zin die vlak daarvoor is genoemd. 

die, dat en wat.

1. ‘Die’ verwijst naar de-woorden.
   
2. ‘Dat’ verwijst naar het-woorden.
   
3. ‘Wat’ verwijst naar een hele zin en naar woorden als alles, iets en weinig.

De bal die daar ligt, is van mij.

Uitleg: ‘die’ verwijst naar ‘de bal’.

Het doelpunt dat gescoord werd, bleek de winnende treffer te zijn.

Uitleg: ‘dat’ verwijst naar ‘het doelpunt’.

Wij moesten vroeg naar huis, wat ik wel jammer vond.

Uitleg: ‘wat’ verwijst naar ‘wij moesten vroeg naar huis’.

Er is nog veel wat gedaan moet worden.

Uitleg: ‘wat’ verwijst naar ‘veel’.

Soorten voornaamwoorden

• Persoonlijk voornaamwoord: ‘Ben ik nou zo slim, of zijn jullie zo dom?’

• Bezittelijk voornaamwoord: ‘Onze hond kan allerlei kunstjes.’
  

• Aanwijzend voornaamwoord: ‘Ik wil die fiets met dat mandje.’
  

• Betrekkelijk voornaamwoord: ‘Freya, die in groep 5 zit, leest al Harry Potter-boeken.’

Ik voel me erg verdrietig.

Deze zin heeft een bezittelijk voornaamwoord.

1. Waar
2. Niet waar

Uitleg fictie/non-fictie

Fictie

Verzonnen verhalen in boeken, films en series.

Non-fictie

Niet-verzonnen verhalen, zoals nieuwsberichten. Ook boeken en films met waargebeurde verhalen vallen hier onder.

realistische fictie = verzonnen, maar zou echt gebeurd kunen zijn 

non-realistische fictie = verzonnen en kan niet in het echt gebeuren

Aantekeningen

- Aantekeningen

Is waargebeurd hetzelfde als realistisch?

1. ja
2. nee

Wat betekent fictie?

1. verzonnen teksten
2. zakelijke teksten

Wat hoort niet bij non-fictie?

1. krantenartikel
2. column
3. autobiografie
4. realistisch verhaal

Kenmerken van helden

- Krijgshaftig (dapper, strijdlustig) en slim

- Hebben (vaak) superkrachten of talenten

- Voorbeeld voor anderen

- Uitvergrote versies van onszelf

- Hebben kracht, moed, doorzettingsvermogen

Maar helden zijn niet perfect...

Ze zijn soms wat ongeduldig Of wraakzuchtig

Of dom

Of willen te veel 

Voorbeeld

Lara Croft 

Bekend van: Tomb Raider. 

Uiterlijke kenmerken: Sterk, snel, atletisch, twee vlechten.

Innerlijke eigenschappen:

Moedig, vindingrijk, onafhankelijk, weinig gevoel voor humor.

Helden hebben vaak 

 

...een (geheim) wapen

Of een geheim talent

Of bijzonder persoonlijkheidskenmerk 

Schurken

- Geen held, zonder schurk

- Tegenpool van de held

- Ze zijn erg slecht

In een verhaal overwint het goede (de held) meestal het kwade

Opdracht/Huiswerk

- Ga naar Teams en kijk naar de toetsstof voor periode 1

- Kies 2/3 onderwerpen die je moeilijk vindt

- Open ChatGPT en vraag om drie open toetsvragen te maken over de onderwerpen op het niveau van havo 4

- Maak je eigen oefenvragen en laat je antwoord nakijken door ChatGPT