27. Foutieve beknopte bijzin

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Wat gaan we vandaag doen?

1. Krant (10 minuten)
2. Uitleg (15 minuten)
3. Zelf aan de slag (25 minuten zelfstandig en in stilte)

Leerdoelen

Je weet wat een beknopte bijzin is en kunt een onjuist beknopte bijzin verbeteren

Schrijf korter: Terwijl ze geniet van de opkomende zon, wandelt Sara over het strand.

Beknopte bijzinnen

Een bijzin kun je soms korter schrijven, daar worden we blij van!

Terwijl ze geniet van de opkomende zon, wandelt Sara over het strand.

Genietend van de opkomende zon, wandelt Sara over het strand. 

Beknopte bijzinnen

Geen onderwerp, geen persoonsvorm, maar wel werkwoord: 

- als voltooid deelwoord (Aangekomen bij het meer bond hij meteen de schaatsen onder.)

- als onvoltooid deelwoord (Rillend van de kou kwam hij uit het wak gekropen.)

- Te + infinitief (Na gedoucht te hebben, voelde hij zich meteen beter.)

Beknopte bijzin controleren

De zin is correct als het denkbeeldige onderwerp gelijk is aan het onderwerp in de hoofdzin.

- Stel vast wat de bijzin is en welk onderwerp je daarbij denkt

- Stel het onderwerp van de hoofdzin vast

- Hetzelfde? Dan klopt de beknopte bijzin, anders niet!

Beknopte bijzin: welk onderwerp is weggelaten?
Napratend over de wedstrijd, verlieten de toeschouwers het stadion.

1. de voetballers
2. de toeschouwers
3. het stadion
4. de wedstrijd

Napratend over de wedstrijd, verlieten de toeschouwers het stadion.
Goed of fout?

1. goed
2. fout

Welk onderwerp is weggelaten?

Kletsnat van de regen thuisgekomen, smaakte de warme chocomelk mij wel.

1. de warme chocomelk
2. ik
3. de regen
4. mij

Kletsnat van de regen thuisgekomen, smaakte de warme chocomelk mij wel.

Goed of fout?

1. goed
2. fout

Nu in 1 keer: Na de koning uitgezwaaid te hebben, vertrok de helikopter.

1. goed
2. fout

Wachtend op de bus, kusten zij elkaar.

1. goed
2. fout

Na koffie gedronken te hebben, reed de bus verder.

1. goed
2. fout

Wat is een beknopte bijzin?
Een bijzin zonder....

Wanneer is een beknopte bijzin foutief?

Foutieve beknopte bijzin verbeteren

• Manier 1: Verander de foutieve beknopte bijzin in een ‘gewone’ bijzin met een persoonsvorm en een onderwerp:

1c [(bijzin) Nadat ik (ow) de computer opnieuw opgestart had (pv)], [(hz) werkte alles gelukkig weer].

Vervolg

• Manier 2: Verander de hoofdzin en vul daarbij het denkbeeldig onderwerp van de foutieve beknopte bijzin in:

1d [(bekn.bz) Na de computer opnieuw opgestart te hebben], [(hz) zag (pv) ik (ow) dat alles gelukkig weer werkte]

Aan de slag

Maken H4 formuleren (beknopte bijzin controleren)