Bloed en bloedvormende organen 3

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 3

Welkom!

-Niet oncologische hematologie

• Hemoglobinopathie, g6pd deficiëntie, aplastische anemie, stollingsstoornissen

-Oncologische hematologie

• Leukemie

• Lymfeklierkanker of lymfomen

• Multiple myeloom/Ziekte van Kahler

• Polycythemia vera Basisboek pathologie

Functies

Beenmerg; uit de stamcellen worden bloedcellen gemaakt; witte (leukocyten), rode (erytrocyten) en bloedplaatjes (trombocyten).

Rode bloedcellen; vervoeren zuurstof van de longen naar weefsels en voeren koolstofdioxide af mbv. hemoglobine (eiwit).

Witte bloedcellen; Witte bloedcellen of leukocyten beschermen je lichaam tegen schadelijk stoffen en ziekteverwekkers, zoals bacteriën en schimmels.

Bloedplaatjes; spelen een rol bij bloedstolling. Hoe lager hoe meer kans op bloeding.

Bloed en bloedvormende organen

- Bloedvormende organen; beenmerg, milt, lymfoïde weefsels en de lever.

- Doel; constant houden samenstelling van het bloed.

- Hematologie; ziekteleer van bloed en bloedvormende organen. Verdeeld in niet-oncologische hematologie en oncologische.

Niet oncologische hematologie

- Aandoeningen die ongeneeslijk of levensbedreigend zijn.

Hieronder vallen een aantal aandoeningen;

- Aanlegstoornissen vd. rode bloedcel of hemoglobinopathie 

- G6PD-deficiëntie 

- Aplastische anemie

- Stollingsaandoeningen 

Hemoglobinopathie (erfelijke bloedarmoede)

- Erfelijke aanlegstoornis van het hemoglobine (eiwit; transport van 02 in bloed) in de rode bloedcel.

- Rode bloedcel; erytrocyt

- De rodebloedcellen hebben korte levensduur en breken af; hemolyse

- Kan zorgen voor sikkelcelziekte (bloedarmoede en pijn anavallen) en thalassemie. (hemoglobine wordt niet goed 
aangemaakt)

G6PD-deficiëntie (afwijking in het G6PD-gen)

- Afwijking van het enzym dat op het X-chromosoom zit. 
Glucose-6-fosfaatdehydroganase

- Functie; rode bloedlichaampjes nemen voldoende voedingsstoffen op.

- Tekort aan dit enzym -> rode bloedlichaampjes weinig energie -> sterven af vallen uiteen -> hemolyse. 

- G6PD kan direct of vlak na de geboorte al aan het
licht komen. Deze patiënten hebben chronische
bloedarmoede.

Aplastische anemie

- Zeldzame ziekte van het beenmerg, in NL jaarlijks 45 personen.

- Beenmerg maakt te weinig bloedcellen waardoor rode, witte bloedcellen en bloedplaatjes dalen.

- > vermoeidheid, kortademigheid door weinig rode bloedcellen

- > infecties, door lage aantal witte bloedcellen

- > verhoogde kans op bloedingen, door te weinig bloedplaatjes

- Oorzaak; hoge doseringen straling, chemische stoffen en virussen.

- Therapie; bloedtransfusies, en medicijnen (geen genezing)

Stollingsstoornissen

- Erfelijk/aangeboren. 

Beschadiging bloedvat-> bloed stolt niet goed -> bloedingen

- Groter kans op bloeding (blauwe plekken, tandvlees bloedingen, ongewone menstruatie). 

- Erfelijke stollingsstoornissen; hemofilie A, hemofilie B en ziekte van von Willebrand. 

- Andere oorzaken; vitamine K-tekort, leukemie, medicijngebruik.

Hemofilie A (bloederziekte)

- Erfelijke stoornis in de bloedstolling

- Stollingsfactor ontbreekt; waardoor bloeding niet
stopt

- Oorzaak; verandering in DNA (erfelijk materiaal)

- Ernstig geval; binnenin ook bloedingen

Filmpje hemofilie

https://www.youtube.com/watch?v=lkHuDM1nZ7w 

Ziekte von willebrand (VWD)

- Meest voorkomende erfelijke stoornis

- Bij operaties, infecties of zware verwondingen kunnen levensgevaarlijke bloedingen ontstaan. 

 - Bij patiënten met deze ziekte werkt de stollingseiwit niet goed. 

OPDRACHT

Pak een A4 en schrijf de punten die wij behandeld hebben op in de vorm van een mind map. 
Doe dit bij elk punt in een paar woorden. Zo heb je overzicht en kan je het tijdens het leren erbij pakken.

VERWERK; 
- Bloed- en bloedvormende organen

- Bloedcellen (rood/ wit ) 

- Hemofilie A en B

- Ziekte van Von Willebrand

- G6PD deficiëntie 

- Aplastische anemie 

- Stollingsstoornissen

-