Onbegrepen gedrag bij mensen met dementie (inleiding en probleemgedrag)

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2,3

Onbegrepen gedrag bij mensen met dementie

Dementie betekent letterlijk

1. Geestelijke aftakeling
2. Psychische aftakeling
3. Somatische aftakeling
4. Sociale aftakeling

Wat is het verschil tussen de ziekte van alzheimer en dementie?

1. Alzheimer is geen dementie
2. Dementie is een verzamelnaam

Verzamelnaam van meer dan 50 ziekten. Meest voorkomend is Alzheimer

Daarnaast:

Vasculaire dementie,

Frontotemporale dementie en Lewy body dementie

Welk deel van de hersenen is beschadigd bij frontaalkwabdementie?

1. Het voorste gedeelte
2. Het achterste gedeelte?
3. Het middelste gedeelte?

Vasculaire dementie kan het gevolg zijn van

1. Een hartinfarct
2. Een longembolie
3. Een beroerte

De symptomen bij Lewy body - dementie vertonen vaak overlap met:

1. De ziekte van Parkinson
2. De ziekte van Alzheimer
3. De ziekte van Korsakov
4. Alle antwoorden zijn goed.

Hoeveel mensen met dementie hebben onbegrepen gedrag?

1. 40 tot 50 %
2. 60 tot 70 %
3. 70 tot 80 %
4. 80 tot 90 %

Kunnen mensen met dementie nog nieuwe dingen leren?

1. Ja
2. Nee
3. niet in een vergevorderd stadium

Wanneer spreek je over dementie op jonge leeftijd?

1. Diagnose gesteld onder de 35 jaar
2. Diagnose gesteld onder de 45 jaar
3. Diagnose gesteld onder de 55 jaar
4. Diagnose gesteld onder de 65 jaar

We spreken van dementie op jonge leeftijd wanneer de diagnose dementie is gesteld onder de 65 jaar. Dementie op jonge leeftijd begint meestal tussen de 40 en 65 jaar. Voor mensen onder de 65 jaar duurt het gemiddeld maar liefst vierenhalf jaar voordat zij de diagnose dementie krijgen. 

Waar of niet waar: het eten van een rood bord zorgt ervoor dat mensen met de ziekte van Alzheimer beter eten?

1. Waar
2. Niet waar

Onderzoek heeft aangetoond dat mensen met de ziekte van Alzheimer 25 procent meer voedsel tot zich nemen wanneer tafelgerei een meer opvallendere kleur heeft

De behandeling bij dementie richt zich vooral op het verbeteren van de kwaliteit van leven

1. Waar
2. Niet waar

In welke fase is voorzichtig lichamelijk contact extra belangrijk?

1. Het verdwaalde ik
2. Het verzonken ik
3. Het verborgen ik
4. Het bedreigde ik

Bij welke vorm van dementie is een vast dag ritueel van extra groot belang?

1. Bij frontotemporale dementie
2. Bij de ziekte van Alzheimer
3. Bij vasculaire dementie
4. Bij Lewy body dementie

Als een cliënt vraagt of jij zijn moeder wil zijn, kun je het beste 'ja' zeggen

1. Dat is waar
2. Dat is niet waar

Onbegrepen gedrag

www.zorgvoorbeter.nl

cce.nl

E - Learning

Probleemgedrag = Onbegrepen gedrag

Alle gedrag dat gepaard gaat met lijdensdruk of gevaar voor de persoon met dementie of voor mensen in zijn of haar omgeving

Gedragscategorieën 

• Psychotisch gedrag
• Depressief gedrag
• Angstig gedrag
• Geagiteerd gedrag
• Apathisch gedrag 

Psychotisch gedrag

• Wanen en hallucinaties 
• Lijdensdruk hangt samen met inhoud
• Zeer belastend en beangstigend
• Kan leiden tot ontregeld gedrag 
• Gevaar veroorzaken

Psychotisch gedrag bestaat uit wanen en/of hallucinaties. Wanen zijn overtuigingen en aannames die niet op waarheid berusten en niet te corrigeren blijken. Bij hallucinaties ziet, voelt, hoort, proeft of ruikt iemand dingen die er niet zijn.

Depressief gedrag

• Onderscheid depressief gedrag (40-50%)  en depressieve stemmingsstoornis (10-20 %)
• Moeilijke diagnose door overlap depressie en dementie
• Mensen kunnen moeilijk aangeven wat ze voelen
• Uiten in DSM criteria, maar ook in sociale isolatie/ terugtrekken en prikkelbaarheid
• Vermindert kwaliteit van leven, zelfverwaarlozing, doodswensen, belasting verwanten en begeleiders

Angstig gedrag

• Meest voorkomende problemen (8 - 71 % angstsymptomen/ 5-21 % angststoornis)
• Komt vaak voor in combinatie met andere vormen van probleemgedrag
• Gaat samen met ernstige functionele beperkingen
• Verminderd sociaal functioneren
• Verhoogt kans op opname verpleeghuis
• Verlaagt kwaliteit van leven 
• Belastend voor naasten, mantelzorgers en begeleiders

Geagiteerd gedrag

• Naam voor verschillende soorten rusteloos of prikkelbaar gedrag. 
• Fysiek of verbaal
• Agressief of niet-agressief
• Nachtelijke onrust
• Verschillende factoren (aard en ernst dementie, pijn, fysiek ongemak, delier, psychose, angst of depressie. onvoldoende aansluiting bij specifieke behoefte)
• Lagere kwaliteit van leven
• Meer psychofarmaca/ vrijheidsbeperkende maatregelen 
• Grotere belasting zorgverleners en verwanten

Nachtelijke onrust

• Leidt tot uitputting mantelzorg waardoor versnelling opname
• Cognitieve, affectieve en fysieke negatieve gevolgen 

Affectieve = stemming en emoties

Apathisch gedrag

• Verminderd initiatief
• Verminderde bereidheid tot deelname activiteiten
• Minder interesse 
• Emotionele afvlakking
• Leidt tot conditieverlies, sociale isolatie en zelfverwaarlozing 
• Verminderde kwaliteit (niet in laatste fase)

Opdracht

Intervisie (intercollegiale bevraging)

1. Kies een voorzitter, deze bewaakt het intervisieproces
2. Lees de casus: 'Het zingen van Johanna' (individueel) - de vraag is: welke interventies kun je bedenken bij deze casus?
3.  Analyseer het probleem
4. Bedenk een plan van aanpak en presenteer deze aan elkaar
5. Voer een discussie over meest geschikte interventie
6. Voorzitter schrijft uitkomsten op en sluit discussie af door samenvatting geschikte interventies

Zie: link bij thema

Wat vond je van deze bijeenkomst?

😒🙁😐🙂😃

Geef een cijfer voor deze eerste bijeenkomst

0100

TOPS en TIPS naar aanleiding van deze bijeenkomst

Volgende keer

• Week 10 periode 1
• Bekijk de filmpjes over het thema
• Verdiep je alvast in de bronnen
•  Lees het examen en de formatieve toets goed door en neem vragen mee naar de les.
• Vragen tussendoor: maak een afspraak of laat een bericht achter in de chat van teams.