TL4: lezen H1: opbouw van een tekst

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 4

Opbouw van een tekst

Lezen H1

Doel

Je weet hoe een tekst is opgebouwd

Je weet wat er in de inleiding, middenstuk en slot van een tekst kan staan

Je kunt het onderwerp en deelonderwerpen van een tekst noemen

Weet je nog?
Met welke vraag vind je het onderwerp
in een tekst?

ONDERWERP

Een tekst of een verhaal gaat ergens over.

Dit noem je het onderwerp van een tekst.

Lees de tekst eerst oriënterend 

en stel dan de vraag: 

Waarover gaat de hele tekst?

DEELONDERWERPEN

In een tekst kunnen verschillende dingen over een onderwerp gezegd worden.

Deze kleinere aspecten van het onderwerp zijn deelonderwerpen.

Meestal wordt er in één alinea één deelonderwerp behandeld.

DEELONDERWERPEN

Als je heel snel wilt weten wat de deelonderwerpen in een tekst zijn, dan lees je een tekst globaal.

Bij globaal lezen lees je alleen de eerste en de laatste zin van elke alinea.

inleiding, kern, slot

opbouw van een tekst

Inleiding

Kern

Slot

Inleiding

- Kennismaken met het onderwerp

- aanleiding voor het schrijven van de tekst

- voorbeeld of anekdote beschreven

- belangrijke vraag of standpunt genoemd

Bestaat vaak uit één alinea, maar kan ook meer

Middenstuk (kern)

- bestaat vaak uit meerdere alinea's

- vertelt in elke alinea iets nieuws over het onderwerp

(deelonderwerpen)

- elke alinea kan een tussenkopje hebben

Slot

- dit is de afronding van de tekst

- belangrijkste uit de tekst wordt herhaald

- hierin staat de conclusie, de hoofdgedachte of een samenvatting met de belangrijkste zaken op een rij

- soms wordt een vraag uit de inleiding beantwoord, een advies gegeven of een toekomstverwachting uitgesproken

Krantenberichten hebben vaak geen slot

Even testen

Hoe lees je een tekst globaal?

1. Je leest de hele tekst
2. Je leest alleen de titel
3. Je leest de eerste en laatste zinnen van alinea's
4. Je bekijkt alleen de plaatjes

Hoe is een goede tekst opgebouwd?

1. Inleiding en middenstuk
2. Inleiding, middenstuk en slot
3. Middenstuk en slot
4. Inleiding en slot

Wat vind je in het middenstuk van de tekst?

1. de inleiding
2. de mening van de schrijver
3. de conclusie
4. de deelonderwerpen

Wat is een deelonderwerp?

1. een onderwerp van een hoofdstuk
2. een aspect van het onderwerp
3. een aspect van het slot
4. een onderwerp van de eerste alinea

Waar in de alinea staat de belangrijkste zin?

1. In het midden
2. Meestal aan het begin, soms aan het einde
3. Altijd aan het einde
4. Die kan overal staan

Op welke plaats in een tekst hoort een conclusie?

1. slot
2. inleiding
3. kern
4. kern of slot

Waar wordt een anekdote gebuikt?

1. Middenstuk
2. Slot
3. Inleiding

Waar of niet waar: een krantenartikel heeft altijd een slot

1. Waar
2. Niet waar

Waar of niet waar:
Deelonderwerpen komen voor in de inleiding

1. Waar
2. Niet waar

evaluatie

Wat wist je al?