20250319 Ma VAV4VMB000AK vmbo leerjaar 1 Thema's: 4.5: Wie heeft de macht?

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

VAV4VMB000AK 

Maatschappijleer

Drs. David Lindenaar

Docent burgerschap, maatschappijleer en -kunde, Nederlands en LOB bij de afdelingen:

Zorg en Vavo.

AFSPRAKEN 

1. Kom op tijd.

2. Neem altijd jouw spullen mee. Je neemt elke les een opgeladen laptop, boek en pen mee.

3. Telefoon in de tas, dopjes uit, smartwatch verbinding uit.

4. Jas uit, tas van tafel en niet eten in de les.

5. Ben je er een les niet? Maak het huiswerk dan thuis. Gebruik de e-mail die ik elke les verstuur.

6. Sla geen vragen over en antwoord altijd met uitleg.

Maatschappijleer

Thema's kgt maatschappijleer

  

Maandag 10-02: 2.1: Communicatie en media

Woensdag 12-02: 2.2: Mediasamenleving

Maandag 24-02: 2.3: Nieuws

Woensdag 26-02: 2.4: Invloed van de media

Maandag 03-03: 2.5: Geld verdienen met de media

Woensdag 05-03: 4.1: Wat is politiek?

Maandag 10-03: 4.2: Wat valt er te kiezen?

Woensdag 12-03: 4.3: Het parlement

Maandag 17-03: 4.4: De regering

Woensdag 19-03: 4.5: Wie heeft de macht?

Maandag 24-03: 4.6: Politiek in de buurt

Woensdag 26-03: samenvatting en voorbereiding op de toets.

Maandag 31-03: 15.00-16.00: toets maatschappijleer

Terugblik op:

Les 4.4: De regering

Les 4.4: Wie komt er in de regering?

De grootste partij zoekt na de verkiezingen partijen die met hen willen samenwerken.

Samen hebben ze een meerderheid nodig.

Zijn ze het eens? Dan schrijven ze een regeerakkoord. Daarna vormen ze samen de regeringspartijen.

Regeerakkoord: De plannen van de regering voor de komende jaren.

Les 4.4: De regering / het kabinet

Regering: De koning en alle ministers.

Kabinet: Het dagelijks bestuur van ons land. Het bestaat uit ministers en staatssecretarissen.

In het kabinet zitten ministers en staatssecretarissen die elk een eigen taak hebben.

Bijvoorbeeld:

• Onderwijs
• Economische Zaken
• Buitenlandse Zaken

 

Functie: minister Buitenlandse Zaken

Naam: Casper Veldkamp

Partij: NSC

Les 4.4: Ministers en staatssecretarissen

Ministers krijgen ondersteuning van duizenden ambtenaren. Ook hebben de meeste ministers hulp van een staatssecretaris.

Staatssecretaris: een soort assistent-minister die 

verantwoordelijk is voor een deel van de taken 

van een minister.

 

Functie: staatssecretaris Primair en Voortgezet Onderwijs

Naam: Mariëlle Paul

Partij: VVD

Les 4.4: De regering

De minister-president (ook wel premier genoemd) is de leider van het kabinet.

Hij is de belangrijkste minister en is de voorzitter 

als de regering vergadert.

Functie: minister-president

Naam: Dick Schoof

Partij: geen

Les 4.4: Ministers werken samen

Elke vrijdag komen alle ministers bij elkaar. Ze maken samen plannen en wetsvoorstellen.

Ministers maken alleen wetsvoorstellen. Een wet wordt pas aangenomen als de Tweede Kamer en Eerste Kamer ermee instemmen.

Les 4.4: Wat doet de koning?

De koning is het staatshoofd. Hij is lid van de regering, maar heeft vrijwel geen macht. Zijn taken zijn:

1. Een handtekening zetten onder alle wetten.
   
2. De troonrede voorlezen op Prinsjesdag.
   
3. Overleg voeren met de minister-president.
   
4. Ons land vertegenwoordigen in het buitenland.
   
5. Ministers en staatssecretarissen beëdigen.
   

Les 4.4: 

Prinsjesdag

Iedere derde dinsdag in september is het Prinsjesdag:

• De koning leest de troonrede voor.
  
• De minister van Financiën biedt de miljoenennota aan.
  

Troonrede: Uitleg van de plannen die de regering voor het komende jaar heeft.

Miljoenennota: Een gedetailleerd overzicht van de plannen van het kabinet voor het komende jaar.

Rijksbegroting: Een overzicht van alle uitgaven en inkomsten die het kabinet voor dat jaar verwacht.

Les 4.4: 

Prinsjesdag

Kijkopdracht: noem drie belangrijke onderdelen van Prinsjesdag.

Les 4.5: Wie heeft de macht?

Lesdoel

Les 4.5: Wie heeft de macht?

• Je kunt de verhouding tussen het parlement en de regering uitleggen.
• Je kunt het verband uitleggen tussen kabinetsformatie, compromissen en regeerakkoord.
• Je kunt de begrippen coalitie en oppositie uitleggen. 

WERKBOEK:

Les 4.5: Wie heeft de macht?

pagina 94 - 97

Vraag 01 - 15

LESBOEK:

Les 4.5: Wie heeft de macht?

pagina 66 - 67

Les 4.5: Wie heeft de macht?

Kabinet: Alle ministers en hun staatssecretarissen samen.

Regering: De ministers samen met de koning, dus zonder

staatssecretarissen.

Kabinetsformatie: De onderhandelingen over welke partijen gaan regeren.

Coalitie: Twee of meer partijen die samen de regering vormen.

Les 4.5: Wie heeft de macht?

Het parlement bestaat uit twee Kamers.

• De Tweede Kamer heeft 150 leden
  
• In de Eerste Kamer heeft 75 leden.
  

Fractie: Een of meer personen van een politieke partij in een

volksvertegenwoordiging.

Fractievoorzitter: De belangrijkste woordvoerder van de fractie.

Les 4.5: Wie heeft de macht?

De coalitiepartijen steunen de regering.

Oppositiepartijen: De politieke partijen die niet in de regeringscoalitie zitten.

Compromissen: afspraken waarbij alle partijen een beetje

toegeven.

Les 4.5: Wie heeft de macht?

Wat doet het parlement?

De twee belangrijkste taken van het parlement zijn:

• Wetten maken.
  
• Controle van de regering. (controle van de uitvoerende macht)

Les 4.5: Wie heeft de macht?

Elke minister heeft zijn eigen beleidsterrein.

Een minister heeft vaak een staatssecretaris naast zich.

Een soort hulpminister die verantwoordelijk is voor een deel van

het beleidsterrein van de minister.

De ministers vormen samen de ministerraad.

Les 4.5: Wie heeft de macht?

Individueel lezen:

Lesboek: pagina 66 - 67

Les 4.5: Wie heeft de macht?

Pagina 94 - 97

Vraag 01 - 15

Ben je klaar? Werk dan verder.

Les 4.5

01

02

03

04

05

06

07

08

09

10

11

12

13

14

15

Les 4.5: Wie heeft de macht?

Kabinetsformatie: de onderhandelingen om tot een nieuw kabinet te komen.

Compromissen: afspraken waarbij alle betrokkenen een beetje toegeven.

Regeerakkoord: plannen van de regering voor de komende jaren. 

Coalitie: partijen die samen de regering vormen.

Oppositie: de partijen die niet in de regering zitten. 

Terugblik

Les 4.5: Wie heeft de macht?

• Je kunt de verhouding tussen het parlement en de regering uitleggen.
• Je kunt het verband uitleggen tussen kabinetsformatie, compromissen en regeerakkoord.
• Je kunt de begrippen coalitie en oppositie uitleggen. 

WERKBOEK:

Les 4.5: Wie heeft de macht?

pagina 94 - 97

Vraag 01 - 15

LESBOEK:

Les 4.5: Wie heeft de macht?

pagina 66 - 67