Schoolkracht

• Communicatie
• HBO
• Studiejaar 2

Kindermishandeling

Wat doe jij als leerkracht?

Casus Frank

Definitie kindermishandeling:

'Kindermishandeling is elke vorm van voor een minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard die de ouders of andere personen ten opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid staat, actief of passief opdringen, waardoor ernstige schade wordt berokkend of dreigt te worden berokkend aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel'

Stap 1: in kaart brengen van signalen

Stap 2: advies vragen aan deskundige collega's of Veilig Thuis.

Stap 3: gesprek met ouders en/of kind

Stap 4: wegen van het geweld

Stap 5: neem twee beslissingen

- Is melden noodzakelijk?   - Is hulp ook mogelijk?

De wet meldcode: elk vermoeden van kindermishandeling moet je melden.

1. Niet waar
2. Waar

De wet meldcode verplicht jouw organisatie bij een vermoeden van kindermishandeling of huiselijk geweld te werken volgens de stappen van de meldcode. 

De wet meldcode verplicht jouw organisatie, bij een vermoeden van kindermishandeling of huiselijk geweld, te werken volgens de stappen van de meldcode.

De meldcode bestaat uit een aantal stappen. Zijn dit de stappen:
-Overleggen met een deskunidge collega of Veilig Thuis
- Gesprek met het kind en/of ouders
-Wegen van het geweld
- Beslissen: Is melden nodig? Is hulpverlening nodig?

1. Ja, dit zijn alle stappen
2. Nee, dit zijn niet alle stappen

De meldcode bestaat uit 5 stappen. In dit rijtje ontbreekt de eerste stap, namelijk: In kaart brengen van signalen. Als je zorgen hebt over kindermishandeling of huiselijk geweld, is het belangrijk daarmee niet zelf rond te blijven lopen "totdat je het zeker weet". Je brengt signalen helder in kaart. Noteer zo concreet mogelijk wat je hebt waargenomen. 

De meldcode bestaat uit 5 stappen. In dit rijtje ontbreekt de eerste stap, namelijk: In kaart brengen van signalen. Als je zorgen hebt over kindermishandeling of huiselijk geweld, is het belangrijk daarmee niet zelf rond te blijven lopen "totdat je het zeker weet". Je brengt signalen helder in kaart. Noteer zo concreet mogelijk wat je hebt waargenomen. 

Wat ik signaleer (stap 1) bespreek ik ook met de ouders van het kind.

1. Waar
2. Niet waar

Zodra je iets opvalt aan een kind is het belangrijk dat je dit, na het besproken te hebben met collega's of Veilig Thuis, zo snel mogelijk met de ouders/opvoeders bespreekt. En zo mogelijk met het kind zelf. Zij kunnen soms een logische verklaring geven. Openheid is heel belangrijk: dat komt de samenwerking met ouders ten goede. En zorgt voor vertrouwen bij het kind. Er kunnen redenen zijn om je zorgen niet met de ouders te bespreken. Bijvoorbeeld als je je zorgen maakt om je eigen veiligheid of die van het kind of andere gezinsleden. Bij twijfel vraag je eerst advies bij de aandachtsfunctionaris van je organisatie of bij Veilig Thuis.

Eerst met IB'er

Als ik een vermoeden heb van huiselijk geweld, moet ik ALLE stappen van het meldcode doorlopen.

1. Waar
2. Niet waar

Het kan zijn dat je vermoeden in de eerste stappen van de meldcode wordt weggenomen, dan sluit je de meldcode al eerder af.

Niet iedereen hoeft alle stappen te doorlopen. Sommige professionals hebben enkel de verantwoordelijkheid signalen in kaart te brengen en deze te bespreken met een collega (stap 1 en 2). Andere professionals hebben daarnaast de verantwoordelijkheid een gesprek te voeren over de zorgen met de cliënt en/of de ouders (stap 3). Dit geldt bijvoorbeeld voor leerkrachten op scholen. Vaak doen zij dat gesprek samen met een IBer. Sommige professionals hebben ook nog handelingsverantwoordelijkheid, zoals schoolmaatschappelijk werkers, huisartsen of psychologen. Zij zijn actief bij alle stappen van de meldcode en verlenen hulp of coördineren dat er hulp komt.

Als ik de meldcode gebruik, moet ik alles wat ik doe vastleggen in een dossier.

1. Waar
2. Niet waar

Je handelt zorgvuldig als je de signalen objectief vastlegt in het dossier van het kind en beschrijft wat je met je zorgen doet. Ook de reacties van kind en of ouders, het advies, je afwegingen en de gemaakte afspraken leg je vast. Dat is belangrijk omdat je op deze manier zorgvuldig handelt. Je kunt zo objectief signalen overdragen aan en bespreken met collega's. Je kunt later ook beoordelen hoe het proces is verlopen. 

Veilig Thuis kan ik anoniem bellen.

1. Waar
2. Niet waar

Als je voor een advies belt, meld je wel jouw eigen naam, maar hoef je de naam van degene om wie het gaat niet te noemen. Je vraagt immers alleen advies. Wanneer je een melding wil doen, en je dus Veilig Thuis vraagt contact op te nemen met de ouders, noem je wel de naam. Het is voor alle betrokkenen prettig om te weten wie de zorgen over hen heeft gemeld. Als je werkt volgens de meldcode, heb jij je zorgen ook al met het gezin besproken en meld je niet anoniem.

Er zijn echter uitzonderingen, bijvoorbeeld als je je zorgen maakt om je eigen veiligheid. Of als persoon uit de directe omgeving van een gezin. Dan is anoniem melden mogelijk.

Als een kind mij iets in vertrouwen vertelt over de thuissituatie moet ik dat voor mezelf houden.

1. Waar
2. Niet waar

Laat merken dat je wilt luisteren en benoem dat het goed is dat het kind je iets wil vertellen. Bespreek vervolgens met het kind wat zijn of haar reden is dat je het niet met anderen mag bespreken. Waar is het kind bang voor? Beloof geen geheimhouding. Je kan wel beloven dat je geen stappen zet achter de rug van het kind om. Vertel het kind wat je met zijn of haar informatie wilt doen. Als het kind je zijn verhaal verteld vraag hem of haar wat hij of zij zou willen dat er nu gebeurt. Leg uit wat jij denkt wat er nu moet gebeuren en welke informatie je met anderen of met ouders wilt bespreken. En wanneer en van wie het kind wat terug

hoort. Als je twijfelt over de vervolgstappen, overleg dan met je aandachtsfunctionaris of met Veilig Thuis en leg het kind uit dat je dat gaat doen.

Als het gezin open staat voor hulp hoef ik in stap 5 niet te melden.

1. Waar
2. Niet waar

Dat hangt af van de weging die je maakt in stap 4. Als je acute of structurele onveiligheid vermoedt, meld je dat bij Veilig Thuis, ook al staan ouders open voor hulp. Bij structurele onveiligheid is vaak hulp vanuit verschillende organisaties nodig en langdurige monitoring. Het is namelijk moeilijk te doorbreken. Natuurlijk kan je naast melden ook (doorgaan met) hulp bieden of hulp organiseren die zorgt dat het thuis weer veilig wordt. Dit bespreek je bij een melding samen met Veilig Thuis. Ook als je geen structurele of acute onveiligheid vermoedt, blijf je bij het inzetten van hulp alert of de hulp leidt tot een veilige situatie. Is dit onvoldoende het geval dan meld je alsnog bij Veilig Thuis.

Als ik een melding maak bij Veilig Thuis, nemen zij de verantwoordelijkheid voor het kind volledig over. Mijn taak zit erop.

1. Waar
2. Niet waar

Veilig Thuis neemt de verantwoordelijkheid niet volledig over. Zij bespreken samen met betrokkenen (dat kunnen naast de melder ook het gezin, het netwerk of de betrokken professionals zijn) welke vervolgstappen nodig zijn en wie daarvoor verantwoordelijk is. Ook bespreken ze met jou als melder wat je zelf nog kunt doen. Als professional blijf je betrokken en kun je veel voor het kind en de ouders betekenen. Bijvoorbeeld door ze te steunen en motiveren. Bovendien is het goed om bij mogelijke signalen opnieuw de stappen van de meldcode te doorlopen. Jij blijft dus ook verantwoordelijk.