Palliatieve zorg verstandelijk gehandicapten / dementerenden palliatief redeneren

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2,3

Palliatieve zorg

zv met Verstandelijke beperking / dementie

Palliatief redeneren 

PALLI

https://www.kennispleingehandicaptensector.nl/tips-tools/tools/palli-markeert-de-palliatieve-fase-voor-mensen-met-een-vb

mbv ong 40 vragen ja/nee/ ik weet niet

Informatie over palliatieve zorg bij mensen met verstandelijke beperking

https://www.kennispleingehandicaptensector.nl/docs/KNP/KNP%20GS/VB/Boekje-deskundigheidsbevordering-palliatieve-zorg.pdf

Website met uitleg voor licht verstandelijk beperkten

www.allesoverdedood.nl

Ernstig verstandelijk beperkt

• het doodgaan nog niet goed begrijpen
• vragen over het doodgaan: waar blijft iemand, ligt iemand in de kist, valt hij niet uit de hemel?
  
•  zien de dood als iets tijdelijks, als een afscheid zoals bij op vakantie gaan
• Het kan dan ook voorkomen dat iemand bij de kist staat en zegt: ‘word nu maar weer wakker, het heeft lang genoeg geduurd’ of dat iemand bij de verstrooiing van de as van oma vraagt of daar nu allemaal nieuwe oma’s uit groeien
• dood en verdriet aan elkaar koppelen doordat ze zien dat anderen verdrietig zijn
• op later tijdstip pas gemis: verdriet komt tot uiting in gedrag
• fantasiedenken en geen realiteitsbesef: kan uiten in angst

Woorden kunnen zoals gezegd letterlijk worden opgevat en hierdoor verkeerd begrepen. Dit kan tot angstgevoelens leiden, bijvoorbeeld als gezegd wordt dat de overledene slaapt (soms durft iemand zelf niet meer te gaan slapen uit angst niet meer wakker te worden)

Websites

• https://www.in-de-wolken.nl/ (rouw bij kinderen, jongeren, verstandelijke beperking, diverse culturele achtergronden)
• https://mimakkus.nl/ (contact maken met mensen voor wie taal niet of in mindere mate beschikbaar is)
• https://www.kennispleingehandicaptensector.nl/palliatieve-zorg/palli-oiv (markeert palliatieve fase voor mensen met verstandelijke beperking)
• http://www.downsyndroom.nl/download/archief/ouderen/Downenoud.pdf (brochure over Down en ouderdom)

Wat zijn herkenningspunten bij laatste stadium dementie?

Zorg rondom levenseinde bij mensen met dementie

https://unovumc.nl/wp-content/uploads/2018/07/Boekje-Zorg-rond-het-levenseinde.pdf (voor familie geschreven)

https://www.zorgvoorbeter.nl/docs/PVZ/vindplaats/Dementie/verdiepingsmodule-palliatieve-zorg-bij-dementie.pdf (informatie voor zorgverleners)

Palliatief redeneren

artikel Nursing

Palliatief redeneren in 4 stappen 

1. Inventariseer situatie patient bij veranderingen

2. Vat problematiek samen en maak proactief beleid

3. Maak afspraken over evaluatie van beleid

4. Stel beleid zn bij en blijf evalueren

Stap 1 Inventarisatie

Mediche voorgeschiedenis

beeld zv op 4 dimensies Lich/psy/sociaal / existentieel

Levensverwachting

medicatie

symptoomanalyse

wensen

betekenis huidige situatie

Stap 2 Samenvatten en maak proactief beleid

Prioriteer klachten en symptomen - doelen opstellen en plan van aanpak

Symptomatische behandeling

Medicijnen en niet medicamenteuze behandeling

Ondersteunende zorg

Stap 3 Afspraken over evaluatie

Effect interventies

meet effect op: Klachten / problemen / beleving / functioneren

Plan volgend evaluatie moment

Plan zonodig bijstellen

Accepteer, communicee, ondersteun

Pallikit

Casus dhr de Vries

43 jaar oud, getrouwd en heeft 2 kinderen

multi tumor behandeling ivm gematastaseerd brochuscarcinoom

wijkverplk 3 x per week

vervolg

Dhr heeft veel pijn, is onrustig, uitgeput en verward

Medicatie

Fentanylpleister ivm pijn

Oxycodon zn bij doorbraak pijn

Paracethamol

Tryptizol ivm neurologische pijn

Magnesiumoxide bij obstipatie

Dexamethason ivm hersenmetastasen

Haloperidol ivm delier

Verpleegkundige actie

Beleid maken ivm verward gedrag samen met familie en dhr

Dhr wil thuis overlijden

Start: palliatieve fase markeren mbv meetinstrument

Stel jezelf bij iedere nieuwe complicatie af:

Verwacht je dat dhr binnen 12 maanden overlijdt?

Verschuiving

van curatief -> Palliatief?

Ziektegericht palliatief -> symptoomgericht palliatief

Wat kun je doen?

Stap 2 Interventies

Slaapmedicatie bijv Midazolam om dagritme te herstellen (verwardheid verminderen)

Ondersteunende mantelzorg

Fam info geven over een delier

Extra ondersteuning fam?

Vooruit denken: pro actief = toekomst gericht (huiarts/extra med)

Stap 3 wanneer met wie op welke manier evalueren

Pijn: bijv. Morfinepomp - pijnscore meten (indien verwardheid is afgenomen)

Delier: Haldol dosis evalueren DOS-score

Stap 4 Terugkijken op totale beleid

Vragen?