Woordraadstrategieën brugklas

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom

Nederlands

Lesprogramma

• Uitleg woordraadstrategieën 

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

• ken je zeven woordraadstrategieën.
  
  

• kun je uitleggen hoe je verschillende woordraadstrategieën moet gebruiken.
  
  

• kun je bij voorbeelden herkennen en uitleggen welke woordraadstrategie je in moet zetten 

• kun je bij het lezen van een tekst de betekenis van lastige woorden achterhalen door woordraadstrategieën te gebruiken.

Welke denkstappen zet je als je een onbekend woord tegenkomt?

Woordraadstrategie

Een woordraadstrategie is een handige manier om achter de betekenis van een woord te komen:

• synoniem
• omschrijving
• definitie
• voorbeeld
• tegenstelling
• bekend woorddeel
  
• illustratie

Woordraadstrategie synoniem

Zoek naar een synoniem: een ander woord met dezelfde betekenis.

• Exact - Precies
• vreemde snuiter - rare snijboon - zonderling

Vaak vind je als je even verder leest in de tekst een synoniem voor een moeilijk woord dat je niet weet.

Woordraadstrategie omschrijving:

De schrijver geeft al een omschrijving van het woord.

• Mijn oma is een rasoptimist, echt iemand die alles van een positieve kant bekijkt.

Een definitie is een veel nauwkeurigere omschrijving:

Een meridiaan is een denkbeeldige lijn over het aardoppervlak van pool naar pool, die een hoek van 90 graden maakt met de evenaar.

In een tekst worden soms voorbeelden gebruikt om de betekenis van woorden uit te leggen.

- na een signaalwoord (bijvoorbeeld, zo, zoals, denk aan, ...)

- na een dubbele punt :

- voor een moeilijk woord of voordat een begrip wordt genoemd     

  (De dag van de leraar en Landelijke Secretaressedag zijn dagen, waarop we een beroepsgroep in het zonnetje zetten.)

Woordraadstrategie tegenstelling vinden:

• Tegenstellingen zijn woorden die elkaars tegenovergestelde zijn.

• Als je een onbekend woord tegenkomt, kun je soms de betekenis begrijpen, doordat er in de tekst een tegenstelling staat.

• Zoek je een tegenstelling? Let dan op de volgende woorden: maar, echter, toch, daarentegen.

Bijvoorbeeld:
Goedkoop - duur
begrijpelijk - onbegrijpelijk

Woordraadstrategie bekend woorddeel:

Soms kun je de betekenis van een onbekend woord begrijpen doordat je al een deel van het woord kent. Zulke woorden noemen je samenstellingen. 

Bijvoorbeeld:

• Lolbroek
• Kletskous
• Internetverslaafde

Voorbeeld

'parkeergarage'

 

Het woord is een samenstelling van 'parkeer' en 'garage'

parkeergarage is dus een garage om in te parkeren...

Eens? Ga staan! Oneens? Blijf zitten!

• Een woordraadstrategie gebruiken kost altijd heel veel tijd.

Wat denk je dat het woord 'fotografiecursus' betekent?

Eens? Ga staan! Oneens? Blijf zitten!

• Je moet altijd een woordraadstrategie gebruiken, als je een moeilijk woord ziet.

Wat is een synoniem?

1. Een ander woord dat dezelfde betekenis heeft
2. Een woord dat een andere betekenis heeft
3. Een gerecht uit Italië
4. Een woord dat iets aangeeft in de tekst, bijvoorbeeld 'omdat'

Eens? Ga staan! Oneens? Blijf zitten!

• Een woordraadstrategie gebruiken kost altijd heel veel tijd.

'Ik heb verschillende biljetten in mijn portemonnee, bijvoorbeeld een van 50 euro.'
Wat denk je dat het woord 'biljet' betekent?

1. bon
2. briefje
3. munt

Eens? Ga staan! Oneens? Blijf zitten!

• Een synoniem zoeken is een woordraadstrategie.

Wat is een synoniem voor beduidend? (Het wordt deze week beduidend warmer dan vorige week.)

1. Onbeduidend
2. Aanmerkelijk
3. Aanduiden
4. Onbelangrijk

Dit is geen woordraadstrategie:

1. synoniem zoeken
2. tegenstelling zoeken
3. alleen vooruit lezen
4. voorbeelden zoeken

Eens? Ga staan! Oneens? Blijf zitten!

• Een onbekend woord kun je het best gelijk in een woordenboek opzoeken.

Wat is een woordraadstrategie?

1. woordenboek opzoeken
2. synoniem zoeken in de tekst
3. teruglezen
4. op google zoeken

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

• ken je vijf woordraadstrategieën.
  
  

• kun je uitleggen hoe je verschillende woordraadstrategieën moet gebruiken.
  
  

• kun je bij voorbeelden herkennen en uitleggen welke woordraadstrategie je in moet zetten 

• kun je bij het lezen van een tekst de betekenis van lastige woorden achterhalen door woordraadstrategieën te gebruiken.

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Extra woorden raden....

Welk spreekwoord of gezegde wordt op de volgende slides afgebeeld?

Einde van de les