Begrijpend lezen: verbanden

• Begrijpend lezen
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Begrijpend lezen

• Strategie: verbanden
• Leesstrategieën 

Leerdoel

Terugblik

Vorige week hebben we het onderdeel spelling behandeld.

Wie weet het nog?

• Hoe schrijf je verkleinwoorden?
• Op welke manier moet je Engelse werkwoorden vervoegen?
• Wanneer plaats je een apostrof in een woord?
• Wanneer gebruik je een trema?

Beeld en opmaak

Een schrijver kan zijn tekst op verschillende manieren  laten opvallen:

• de verdeling van de tekst over de bladzijde 
• het lettertype en de lettergrootte
• het gebruik van kleuren
• de plaatjes bij de tekst

Logo: dat is het plaatje waaraan je een bedrijf herkent.

Tekstsoorten en tekstdoelen

Soms heeft een schrijver meer doelen met zijn tekst: dan is één doel het belangrijkst.

verbanden

Wie was deze man?

1. De vader van Drake
2. De opa van Jandino
3. De vader van Obamma
4. Oud-president van Zuid-Afrika

oud-president
van Zuid-Afrika

Nelson Mandela

Zuid-Afrika was in diepe rouw door de dood van Nelson Mandela. Mensen kwamen samen om steun bij elkaar te zoeken en om hun geliefde oud-president eer te bewijzen. De dood van Mandela had de Zuid-Afrikanen diep geschokt. Op donderdag 5 december 2013 stierf hij op 95-jarige leeftijd. Mandela verscheen al jaren niet meer in het openbaar.

Mensen kwamen samen om steun bij elkaar te zoeken en om hun geliefde oud-president eer te bewijzen.
Om welke tekstverband/tekstrelatie gaat het hier?

1. conclusie
2. doel
3. opsomming
4. reden

Mandela is vooral bekend, omdat hij 27 jaar gevangen zat in zijn land. Hij zat daar, omdat hij strijder was tegen apartheid. In Zuid-Afrika was apartheid. In dat systeem werden niet-blanke mensen gediscrimineerd. In 1990 liet de president van Zuid-Afrika hem vrij. Na zijn vrijlating zorgde Mandela ervoor dat Zuid-Afrika een land werd zonder discriminatie. Van 1994 tot 1999 was Mandela president van Zuid-Afrika.

Mandela is vooral bekend, omdat hij 27 jaar gevangen zat in zijn land.
Welk signaalwoord komt in deze zin voor?

Bij "omdat" hoort de tekstverband "reden".
Wat is de reden dat Nelson Mandela bekend was?

1. Hij was de president van Zuid-Afrika.
2. Hij vocht tegen discriminatie.
3. Hij heeft 27 jaar lang gevangen gezeten.
4. Hij was de oudste man van Zuid-Afrika.

Hij zat daar, omdat...
Mandela heeft gevangen gezeten. Maar wat is de reden daarvoor?

1. Hij was strijder tegen de apartheid
2. Hij was onterecht president van Zuid-Afrika
3. Hij discrimineerde de blanken
4. Hij was ontsnapt uit de gevangenis

Mandela werd door bijna iedereen bewonderd. Hij stond bekend als een wijs man, die veel mensen heeft geïnspireerd. Hij wilde graag verzoening en vond dat je anderen hun fouten moest vergeven. Nelson Mandela kwam op iedereen over als een aardige en kalme man. Mensen die hem ontmoetten, vonden dat altijd heel bijzonder. 

Mandela werd door bijna iedereen bewonderd. Hij stond bekend als een wijs man, die veel mensen heeft geïnspireerd.
Waar wordt hij mee vergeleken?

1. Als een goede president
2. Als een wijs man
3. Als iedereen
4. Hij werd niet bewonderd

...een aardige en kalme man.

Welk tekstverband hoort hier bij?

1. opsomming
2. overeenkomst
3. reden
4. vergelijking

Wat betekent "verzoenen"?

1. Elkaar kussen
2. Bij elkaar op bezoek komen
3. Bijleggen
4. Herstellen/herenigen

Mandela werd op zondag 15 december 2013 begraven in Qunu, het dorpje in het oosten waar hij anoniem opgroeide. Hij hoedde er schapen. Na zijn gevangenschap van 27 jaar keerde hij terug naar Qunu. Het was zijn wens om daar begraven te worden. Tientallen wereldleiders en beroemde mensen hadden toegezegd naar de uitvaart te komen, zoals de Amerikaanse president Obama. 

Tientallen wereldleiders en beroemde mensen hadden toegezegd naar de uitvaart te komen, zoals de Amerikaanse president Obama.
Welk tekstverband hoort bij deze zin?

1. conclusie
2. opsomming
3. voorbeeld
4. voorwaarde

Tientallen wereldleiders en beroemde mensen hadden toegezegd naar de uitvaart te komen, zoals de Amerikaanse president Obama.
Welk signaalwoord staat er in deze zin?

Om te onthouden...

Een tekst staat vol met verbanden. Je kunt een verband herkennen aan een signaalwoord. Als je een signaalwoord tegenkomt, weet je dat er een verband is tussen de zin met het signaalwoord en een andere zin of zinsdeel, of een stukje van de tekst.