1.6 Reductiedeling (meiose)

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

1.6 Reductiedeling (meiose)

Thema 1 Organen en Cellen

Wat weten we al/nog?

Leerdoelen 1.5

• Je kunt beschrijven hoe een gewone celdeling (mitose) verloopt, wat het doel van de mitose is en wat de kenmerken ervan zijn.

begrippen 1.5:

• Celdeling
• Dochtercellen
• Gewone celdeling
• Kerndeling

• Kopiëren
• Mitose
• Moedercel
• Plasmagroei
• Spiraliseren (opkrullen)

Leerdoelen 1.6

• Je kunt beschrijven hoe een reductiedeling (meiose) verloopt, wat het doel van de meiose is en wat de kenmerken ervan zijn.
• Je kunt de verschillen in de bouw van zaadcellen en eicellen noemen.
• Je kunt beschrijven hoe geslachtschromosomen het geslacht van een mens bepalen.

Voortplanting

Mensen planten zich geslachtelijk voort met geslachtscellen:

• Zaadcellen zijn mannelijke geslachtscellen.
• Eicellen zijn vrouwelijke geslachtscellen.

Zaadcellen zijn veel kleiner dan eicellen. Zaadcellen hebben een zweepstaart. Eicellen hebben geen zweepstaart.

Reductiedeling (meiose)

• Een geslachtscel van een mens bevat 23 chromosomen.
• Dit komt omdat geslachtscellen ontstaan na een speciale celdeling: Reductiedeling of Meiose. 
• Geslachtscellen bevatten maar één chromosoom van elk chromosomenpaar.
• Een reductiedeling verloop in stappen, net als een gewone celdeling.

Reductiedeling in stappen 1/2

• Stap 1: Kopiëren van de chromosomen. Van elke DNA-keten ontstaat een kopie.
• Stap2: Spiraliseren van de chromosomen. De DNA-ketens worden korter en dikker. De chromosomen zijn nu zichtbaar.
• Stap 3: De chromosomenparen gaan uit elkaar. Het kernmembraan verdwijnt. De chromosomen gaan in het midden van de cel liggen. De chromosomen paren gaan uit elkaar. 

Reductiedeling in stappen 2/2

• Stap 4: Celdeling 1. De cel deelt. In elke dochtercel zit één chromosoom met twee DNA-ketens.
• Stap 5: De DNA-ketens gaan uit elkaar. De twee DNA-ketens van elk chromosoom gaan uit elkaar
• Stap 6: Celdeling 2. Er zijn vier cellen ontstaan. Per cel komt elk chromosoom slechts één keer voor.

Geslachtschromosomen 

• Bij bevruchting versmelt de kern van een eicel met de kern van een zaadcel.
• De 23 chromosomen uit de eicel en zaadcel vormen samen 23 chromosomenparen.
• Eén chromosomen paar bestaat uit twee geslachtschromosomen.

Geslachtschromosomen

Er zijn twee geslachtschromosomen:

• X-chromosoom
• Y-chromosoom

Een meisje heeft het XX en een jongen XY

Een eicel beval tijd een X-chromosoom

Een zaadcel kan een X- of Y-chromosoom bevatten

Het chromosoom in de zaadcel bepaalt het geslacht.

 

begrippen 1.6:

• Eicel
• Geslachtscel
• Geslachtschromosomen
• Meiose
• Reductiedeling

• X-chromosoom
• XX
• XY
• Y-chromosoom
• Zaadcel 

Ik kan nu

• Je kunt beschrijven hoe een reductiedeling (meiose) verloopt, wat het doel van de meiose is en wat de kenmerken ervan zijn.
  
• Je kunt de verschillen in de bouw van zaadcellen en eicellen noemen.
  
• Je kunt beschrijven hoe geslachtschromosomen het geslacht van een mens bepalen.

Aan het werk!

Maken opdrachten 1.6: 1, 2, 3, 5, 6 en 7

Klaar?

Laten checken bij docent, bij goedkeuring nakijken.

Klaar?  Werk laten zien aan docent.

Veel fout? -> Maken test jezelf 1.6

Veel goed? -> Maken 8+ online extra  1.6