MC 2 - Samenhang

• Biologie
• Secundair onderwijs

Human Body

Human Body

Week 1 - Van cel tot organisme

Week 2 - Spijsvertering

Week 3 - Ademhaling

Week 4 - Uitscheiding

Week 5 -> Bloedsomloop + samenhang stelsels

Week 6 -> Toets + jury

Overzicht van de inhouden = verkennen van de leerstof in dit project.

Week 5 - MC 2 - Samenhang

De celfabriek

Waarom energie nodig?

Wat gebeurt er met de ademhaling bij inspanning? Hoe komt dit?

Wat hebben we tot nu toe geleerd

Verteringsstelsel

- Het verschil tussen voedingsstoffen en voedingsmiddelen

- Organen van het spijsverteringsstelsel

- De weg die het voedsel aflegt

- Algemene functie van het spijsverteringsstelsel

- De functie van de spijsverteringsorganen

Wat hebben we tot nu toe geleerd

Ademhalingsstelsel

- Organen van het ademhalingsstelsel

- De weg die de lucht aflegt

- Algemene functie van de ademhaling

- De functie van de ademhalingsorganen

Wat hebben we tot nu toe geleerd

Uitscheidingsstelsel

- Algemene functie van de uitscheiding

- Organen van het uitscheidingsstelsel

- De functie van de uitscheidingsorganen

Uitscheidingsstelsel

Afvalstoffen gaan weer in het bloed en die worden op 3 manieren verwijderd: uitgescheiden:

1. je longen (adem)
2. je nieren (urine)
3. je huid (zweet)

Wat hebben we tot nu toe geleerd

Transportstelsel

De hoofdfunctie van het transportstelsel

De functie (en samenstelling) van bloed

De organen van het transportstelsel en hun werking

Wat is stofuitwisseling?

De weg van het bloed doorheen het lichaam

Samenhang organenstelsel

Wat hebben de volgende vier stelsels met elkaar te maken?

ademhalingsstelsel

verteringsstelsel

uitscheidingsstelsel

transportstelsel

Samenhang organenstelsel

ademhalingsstelsel ==> zorgt dat zuurstof in het bloed wordt opgenomen, zuurstof is nodig om energie vrij te maken. (verbrandingsreactie) 

verteringsstelsel ==> zorgt dat voedingsstoffen in het bloed worden opgenomen, voedingsstoffen zijn nodig als energiebron

uitscheidingsstelsel ==> zorgt dat afvalstoffen en te veel aan voedingsstoffen uit het bloed worden uitgescheiden

transportstelsel ==> zorgt dat de zuurstof en de brandstoffen vervoerd worden naar alle cellen in ons lichaam

Stofomzetting

Omzetten voedingsstoffen in kleinere stoffen. (vb. zetmeel -> glucose)

Met verteringsenzymen knippen we voedsel in zeer kleine stukjes. 

Enzymen vinden we in 

speeksel, maag, 

alvleessap en de 

dunne darmsap.

Energieomzetting

Chemische energie => bewegingsenergie + warmte 

Chemische energie = energie opgeslagen in iets anders

Stofuitwisseling

Nadat de voedingsstoffen in kleine stukjes zijn geknipt kunnen ze via de dunne darm worden opgenomen.

Via de dikke darm wordt vocht/water opgenomen uit de overschot van voedsel.

Herhaling 

Groepswerk: Ieder groepje legt 1 deel uit.

Nadat de voedingsstoffen in kleine stukjes zijn geknipt kunnen ze via de dunne darm worden opgenomen.

Via de dikke darm wordt vocht/water opgenomen uit de overschot van voedsel.

+

+

Celverbranding

Energie

Glucose

Zuurstof

Koolstofdioxide

Water

Even opfrissen: Sleep de plaatjes van klein naar groot (LINKS met het KLEINSTE beginnen)

Dierlijke cel

Plantaardige cel

Spijsverteringsstelsel

Sleep de woorden naar de juiste plek.

Slokdarm

Lever

Dikke darm

Galblaas

Maag

Alvleesklier

Dunne darm

Anus

Blinde darm

Wat is de huig?

1. 1
2. 2

Welk gas is er nodig voor het verbrandingsproces van de cel?

1. koolstofdioxide
2. zuurstofgas
3. glucose
4. waterdamp

borstholte wordt groter

longen worden groter

lucht stroomt de longen in

ribben en borstbeen bewegen omhoog

Onderdelen ademhalingsstelsel

neusholte

luchtpijp

long

middenrif

huig

slokdarm

longblaasje

Welk orgaan is geen uitscheidingsorgaan

1. Longen
2. Nieren
3. Hart
4. Huid

Talgklier

opperhuid

lederhuid

vetlaag

zweetklier

De juiste volgorde van het urinewegstelsel is...

1. Nieren - Blaas - Urineleider
2. Nieren - Urineleider - Blaas
3. Urineleider - Nieren - Blaas
4. Urineleider - Blaas - Nieren

Uitscheidingsorganen

Koolstofdioxide en water

Zouten

water

Water, zouten, overtollige vitaminen, afvalstoffen

Waaruit bestaat het transportstelsel?

1. het bloedvatenstelsel
2. het hart en de slagaders
3. de aders en de slagaders
4. het hart, de aders, de slagaders en de haarvaten

rode bloedcellen

bloedplaatje

bloedplasma

witte bloedcel

Sleep de onderdelen naar het hart!

Rechterboezem

Rechterkamer

Linker

boezem

Linkerkamer

Wat is de functie van het hart?

1. Bloed rondpompen
2. Zuurstof door het lichaam pompen
3. Koolstofdioxide door het lichaam pompen
4. Het hart maakt rode bloedcellen aan

Een bloedvat loopt van het hart weg. Dat is een...

1. Ader
2. Slagader
3. Haarvat
4. Dit kunnen alle soorten bloedvaten zijn

Welk soort bloedvat is dit?

1. slagaders
2. haarvaten
3. aders
4. de aorta

Waarom spreken we bij zoogdieren over een dubbele bloedsomloop?

1. Het bloed stroomt 2x per cyclus door het hart.
2. Er is zuurstofrijk en zuurstofarm bloed.

Bij de kleine bloedsomloop stroomt zuurstofrijk bloed naar..

1. de longen
2. de rest van het lichaam
3. het haar
4. het hart

Zuurstofarm -

kleine bloedsomloop

Zuurstofrijk -

grote bloedsomloop

Zuurstofrijk -

kleine bloedsomloop

Zuurstofarm -

grote bloedsomloop

Welke twee stoffen heb je nodig voor een verbrandingsreactie?

1. koolstofdioxide en water
2. zuurstof en koolstofdioxide
3. glucose en koolstofdioxide
4. glucose en zuurstof

Samenwerkende orgaanstelsels

Verteringsstelssel

Ademhalingsstelsel

Uitscheidingsstelsel

Transportstelsel

Wat is de taak van het verteringsstelsel?

In speeksel, maagsap, alvleessap en dunne darmsap zitten stoffen die voedingsstoffen kleiner maken. Hoe heten deze stoffen?

1. eiwitten
2. koolhydraten
3. indicatoren
4. enzymen

Waar in het verteringsstelsel worden voedingsstoffen opgenomen in het bloed?

1. slokdarm
2. twaalfvingerige darm
3. dunne darm
4. dikke darm

In welk onderdeel van het ademhalingsstelsel wordt zuurstof opgenomen in de longhaarvaten?

1. bronchiën
2. luchtpijp
3. longblaasjes
4. luchtpijptakjes

Hoe wordt zuurstof in het bloed voornamelijk vervoerd?

1. witte bloedcellen
2. rode bloedcellen
3. bloedplaatjes
4. bloedplasma

Bij de grote bloedsomloop stroomt zuurstofrijk bloed naar...

1. longen
2. de cellen in het lichaam
3. het haar
4. het hart

Ademhalingsstelsel

Verteringsstelsel

Transportstelsel

Uitscheidingsstelsel

Ademhalen

Vervoert bloed door het lichaam

Voedsel verteren 

Afvalstoffen verwijderen

Waar in het lichaam vindt verbranding plaats?

1. in de maag
2. in alle cellen
3. in de spieren
4. in de darmen

Waar haal je je energie uit?

1. Uit de lucht
2. Uit eten
3. Uit het water
4. Uit beweging

Welke orgaanstelsel zorgt voor de voedingsstoffen in je lichaam?

1. transportstelsel
2. verteringsstelsel
3. ademhalingsstelsel
4. uitscheidingsstelsel

Wat ontstaat er door verbranding in jouw cellen?

1. koolstofdioxide en water
2. koolstofdioxide en glucose
3. glucose en water
4. koolstofmonoxide en water

Voorbereiding jury

"Leg uit hoe verschillende stelsels in ons lichaam samenwerken om via stofomzettingen, stofuitwisselingen en energieomzettingen het functioneren van de mens mogelijk maken."

Succescriteria

1. Ik leg de samenhang tussen de verschillende organisatieniveaus in een organisme uit, met de cel als basiseenheid.
   
2. Ik bespreek met voorbeelden hoe stofomzettingen het functioneren van de mens mogelijk maken.
   
3. Ik bespreek met voorbeelden hoe stofuitwisselingen het functioneren van de mens mogelijk maken.
   
4. Ik bespreek hoe energieomzettingen het functioneren van de mens mogelijk maken.
   
5. Ik beantwoord een vraag over het menselijk lichaam.

Mogelijke vragen (G/B)

Leg uit hoe ademhaling werkt. Benoem hierbij alle organen van het ademhalingsstelsel.

Mogelijke vragen (G/B)

Leg uit hoe een organisme is opgebouwd van het kleinste deeltje tot het volledige organisme. 

Geef minstens 1 voorbeeld van elk organisatieniveau.

Mogelijke vragen (B/Z)

Waarom zal je hart sneller gaan slaan tijdens een inspanning? 

Leg uit wat er allemaal gebeurt in je lichaam.

Mogelijke vragen (Z)

Vergelijk het ademhalingsstelsel van de mens met dat van andere diersoorten.