Hoofdletters en leestekens

• Nederlands
• Middelbare school
• MBO
• vmbo t
• Leerjaar 4

Hoofdletters en leestekens

Hoofdletters 

Op de volgende slides zie je de regels m.b.t. hoofdlettergebruik. 

Aan het begin van een zin

Aan het begin van een zin, schrijf je een hoofdletter.

Als een zin begint met een afgebroken woord, schrijf je het eerstvolgende volledige woord met een hoofdletter.

's Avonds liep ik naar huis. 

Namen

Namen worden met een hoofdletter geschreven. 

Dirk Dijkhuizen 

Jan 

Tussenvoegsels in achternamen

Een tussenvoegsel in een achternaam krijgt alleen een hoofdletter als er géén naam of initiaal voor staat. 

Mevrouw Te Brink  

Familie El Idrissi 

Als er een naam of initiaal voor een achternaam staat, wordt het tussenvoegsel met een kleine letter geschreven. 

Nienke ter Hage

Mevrouw A. van der Sloot 

Let op, staat mevrouw of familie aan het begin van een zin, dan natuurlijk met een hoofdletter. Anders heeft het een kleine letter.

Wat krijgt nog meer een hoofdletter?

• Aardrijkskundige namen (Brabant, Spanje, Maas, de Alpen etc.)
• Merknamen (Coca-Cola, Heineken, Philips etc.)
• Feestdagen, religieuze dagen (Pasen, Offerfeest etc.)
• Titels van boeken en films (Star Wars, Titanic etc.)
• Hemellichamen (Pluto, Mars, Grote Beer etc.)
• Straatnamen en gebouwen (Vondelstraat, De Mariakerk etc.)
• Historische gebeurtenissen (De Tweede Wereldoorlog etc.)
• Namen van volkeren (Eskimo's, Palestijnen, Belgen etc.)

Wanneer GEEN hoofdletter?

• Informele feestdagen en afleidingen (kerst, kerstmuts etc.)
• De maanden en dagen (augustus, donderdag etc.)
• Namen van religies en aanhangers hiervan (jodendom, christen etc.)

Aanhalingstekens  :

• Bij een citaat (je laat iemand letterlijk iets
    zeggen):
    Mijn begeleider zei: 'Volgende keer beter!'

Wat is de juiste schrijfwijze?

1. Het noorden
2. Het norden
3. Het Norden
4. Het Noorden

Wat is de juiste schrijfwijze?

1. Dhr. a. van der star
2. Dhr. A. van der Star
3. Dhr. A. van Der Star
4. Dhr. A. Van der Star

Wat is de juiste schrijfwijze?

1. Volvo
2. volvo
3. Volvoo
4. volvoo

Wat is de juiste schrijfwijze?

1. De golfoorlog
2. De Golvoorlog
3. de golfoorlog
4. De Golfoorlog

Wat is de juiste schrijfwijze?

1. 's Middags begin ik..
2. 'S Middags begin ik..
3. 'S middags begin ik..
4. 's middags begin ik..

Wat is de juiste schrijfwijze?

1. pasen
2. Paasen
3. Pasen
4. paasen

Herschrijf de zin en voeg hoofdletters toe:
mijn vader, paul, reed in zijn audi langs de waal, toen hij eskimo's moederdag zag vieren.

Extra aandacht voor een komma! 

Wanneer gebruik je er één?!

Als je een korte pauze hoort in een zin (en bijzaak is).

Mieke, het zusje van Gaby, gaat volgende week voor het eerst naar school.

Tussen de delen van een opsomming in een zin en tussen meerdere bijvoeglijke naamwoorden. (Behalve bij en/of).

Wil je koffie, thee of iets anders? Ik heb nieuwe, mooie kopjes om het in te schenken.

Tussen twee persoonsvormen in een zin die niet bij elkaar horen.

Als het goed is, komt Lindsey zo.

Als iemand met zijn naam wordt aangesproken. Voor of na de naam komt dan een komma.

Jeroen, kom je zo? / Kom je zo, Jeroen?

Voor een signaalwoord.                    

Gisteren was ik mijn huiswerk vergeten te maken, maar vandaag heb ik het wel af.

                                                                                

Zoek de fout 

Waar ontbreekt de komma?

Wat doet dit met de betekenis van de zin?

De komma ontbreekt in de volgende zin:

'Ben je minimaal 15 jaar beschikbaar op twee avonden en op zaterdag.'

 

De komma moet achter '15 jaar'. Zo dus: Ben je minimaal 15 jaar, beschikbaar op twee avonden en op zaterdag?

 In de huidige vorm (zonder komma) betekent de zin eigenlijk dat je 15 jaar lang beschikbaar zou moeten zijn.

Dubbele punt  :

• Bij een opsomming:
    Dit zijn mijn kwaliteiten: gastvrij, behulpzaam en stressbestendig.
• Als iemand iets gaat zeggen (citaat):                                                                         Toen zei mijn begeleider: 'Jammer, volgende keer beter!'
• Voor een uitleg:                                                                                                                         Zo bedien je de oven: ...

Herschrijf de volgende zin met de goede hoofdletters en leestekens.
pas op voor de sloot jan zei jans moeder

Herschrijf de volgende zin met de goede hoofdletters en leestekens.
bij dit thema viel het op dat veel mensen bereid waren te helpen zei van der helm

Herschrijf de volgende zin met de goede hoofdletters en leestekens.
de prijs van de koffie is incl belasting toch

Aan de slag

Les 23

opdracht 1, 2, 4, 6, 7, 8