Thema 4 B6 Veilige seks

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Thema 4 

Voortplanting en seksualiteit

B6

Veilige seks

Wat gaan we doen?

• Intro
• Leerdoel B6 (1 min)

• Uitleg B4: - Wensen en grenzen + Seksueel grensoverschrijdend gedrag
• Soa: Chlamydia + HPV + soa voorkomen
• Anticonceptie: Condoom + hormonale anticonceptie + onbetrouwbare manieren
• Morning-afterpil en abortus

• Zelfstandig aan de slag met de opdrachten (15 min)
• Afsluiter B6 (5 min)

            

Leerdoelen B6

4.6.14 Je kunt benoemen hoe je wensen en grenzen kunt bewaken en respecteren in een seksuele relatie.

4.6.15 Je kunt enkele soa’s noemen en uitleggen hoe je die kunt voorkomen.

4.6.16 Je kunt enkele methoden voor geboorteregeling noemen en hun werking uitleggen.

Het ontdekken van je seksualiteit kan fijn en leuk zijn. Bij veilige seks respecteer je je eigen grenzen, blijf je gezond en ontstaat er geen ongewenste zwangerschap.

Wensen en grenzen

• Als je hoopt dat iets gebeurt, spreek je van een wens.
• Als je iets niet wilt, is dat een grens.
• In een relatie moeten wensen en grenzen gerespecteerd worden. 
• Bij een seksuele relatie is consent nodig.

Niet oké gedrag

• Seksueel grensoverschrijdend gedrag: iemand maakt seksuele opmerkingen of verricht seksuele handelingen, terwijl jij dat niet wilt.
  
• Ongewenste intimiteiten: iemand raakt je aan terwijl je dat niet wilt.
• Seksueel geweld: iemand dwingt je tot seksueel contact:

       – Aanranding: iemand wordt gedwongen seksuele                 

           handelingen te verrichten.

       – Verkrachting: ongewenst binnendringen van het lichaam 

           (bijv. ongewenste geslachtsgemeenschap).

       – Incest: aanranding of verkrachting door een familielid.

Ook online!

• Grooming: een volwassene probeert online seksueel contact met kinderen of jongeren te krijgen. 
• Groomer: een online kinderlokker die zich vaak voordoet als iemand van dezelfde leeftijd als het kind of de jongere.
  
• Victim blaming: slachtoffer krijgt de schuld van seksueel geweld.
  
• Victim blaming maakt verwerken van seksueel geweld onterecht moeilijker voor het slachtoffer.

Soa

• seksueel overdraagbare aan-doeningen of geslachtsziekten.
  
• Ziekten die je alleen kunt krijgen via intiem lichamelijk contact met een besmet persoon.
• Met een soa-test kun je erachter komen of je een soa hebt.
• Onderzoek van urine of bloed of een uitstrijkje van vagina, anus of keel.
• Een soa-test is onder de 22 jaar gratis bij de GGD. 

Chlamydia en HPV

• Chlamydia: de meest voorkomende soa in Nederland.
• Ziekteverwekker: bacterie.
  
• Ziekteverschijnselen: soms een (waterige) afscheiding uit de urinebuis of vagina, pijn bij het plassen, pijn tijdens seks of pijn in de onderbuik.
  
• Onbehandeld: onvruchtbaarheid bij vrouwen
• HPV: virus dat genitale wratten en verschillende soorten kanker (o.a. baarmoederhalskanker) kan veroorzaken.
• Komt veel voor en meestal geen klachten.
• Vaccinatie tegen de meest gevaarlijke typen HPV  
• Een soa kun je voorkomen door het gebruik van een (vrouwen)condoom of een beflapje.  

Welke anticonceptiemethode(s)/
-middelen ken je?

Condoom

• Sperma wordt opgevangen in het condoom, het komt niet in de vagina.
  
• Mannencondoom: een rubberen hoesje dat je om de penis doet.
• Vrouwencondoom: wordt in de vagina ingebracht. 
• Bescherming tegen SOA's
• CE-veiligheidskeurmerk 

De pil

• Een pil die de vrouw elke dag op dezelfde tijd inneemt.
  
• Meestal met een onderbreking van één week per vier weken: lichte menstruatie in stopweek
• De pil bevat hormonen waardoor geen ovulatie plaatsvindt, het slijm in de baarmoederhals dikker wordt en een bevruchte eicel niet kan innestelen.
  
• Beschermt niet tegen soa’s. 
• Anticonceptiestaafje en hormoonspiraal 

Onbetrouwbaar

• periodieke onthouding: geen geslachtsgemeenschap hebben in de vruchtbare periode rond de ovulatie)
  

• coïtus interruptus: de man trekt zijn penis vlak voor de zaadlozing terug uit de vagina 

Noodmaatregelen

• Maatregelen die je kunt nemen na geslachtsgemeenschap om (ongewenste) zwangerschap te voorkomen:
  
• Morning-afterpil: 

       - Bevat grote hoeveelheden hormonen

       - Binnen 3 dagen na gemeenschap

       - Voorkomt eisprong en innesteling

• Abortus: afbreken van een zwangerschap (www.fiom.nl)
• Ook medische redenen of praktische problemen

Zelfstandig aan de slag

• Maak eerst opdracht 1 t/m 5
• Kijk deze opdrachten na met het antwoordboek
  
• Maak de opdrachten 6 t/m 10 (+11)
• Kijk ook deze opdrachten goed na en vul je antwoorden aan
• Oefen de flitskaarten en maak de Test Jezelf van B6

Klaar?

Lees de Samenhang en maak opdracht 12

Lever hier de samenvatting in!

Afsluiter B6

4.6.14 Je kunt benoemen hoe je wensen en grenzen kunt bewaken en respecteren in een seksuele relatie.

4.6.15 Je kunt enkele soa’s noemen en uitleggen hoe je die kunt voorkomen.

4.6.16 Je kunt enkele methoden voor geboorteregeling noemen en hun werking uitleggen.

Welke vormen van anticonceptie zijn onbetrouwbaar?

1. Coitus interruptus
2. Prikpil
3. Sterilisatie
4. Periodieke onthouding

Als ik de pil gebruik kan ik een SOA krijgen

1. ja
2. nee

Met een condoom ben ik altijd veilig

1. ja
2. nee

Ik kan alleen een SOA krijgen als er penetratie plaatsvindt

1. waar
2. niet waar

SOA-test

Hoeveel procent heb je gescoord?