MS

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Welkom

MS

Inhoud

• Wat is MS?
• Wat is de oorzaak van MS?
• Wat zijn de symptomen?
  
• Hoe ziet de diagnostiek eruit?
• Welke behandelingen zijn er mogelijk?
• Wat is de prognose & het beloop? 
• Wat zijn de gevolgen voor de patiënt & de omgeving in het dagelijks leven?
  
• Welke adviezen zou je als zorgkundige kunnen geven aan een patiënt met MS? 
  
• Quizvragen

 

Waar staan de letters MS voor?

1. Maag Syndroom
2. Multipa Scloros
3. Meningitis
4. Multiple sclerose

Wat voor soort ziekte is MS?

1. Spierziekte
2. Ontsteking van de huid
3. Aandoening van het zenuwstelsel
4. Aandoening van het hart

Wat is MS?

• Ziekte van CZ
• Auto-immuunziekte 
• Zenuwen werken minder goed; seintjes komen niet (goed) meer door. 
• Beschermlaag om zenuwen gaat kapot; komt door ontstekingen & littekens 

Stelling: MS is erfelijk

1. Waar
2. Niet waar

Wat is de oorzaak van MS?

• Onbekend
•  Waarschijnlijk verschillende dingen
• Vaker bij vrouwen dan mannen
•  Begint meestal tussen 20-40 jaar oud
• Niet besmettelijk

Wat zijn de symptomen?

• Wisselend verloop
  
• Afhankelijk welke zenuw is aangetast

• Vermoeidheid
• Minder zien met 1 oog
• Spierkrampen
• Tintelingen in armen of benen
  
• Stijve armen of benen
  
• Minder kracht in armen of benen
  
• · Dingen anders voelen als je ze aanraakt
  
• Minder goed spreken
• Problemen met denken en geheugen
• Problemen met evenwicht
  
• Moeite met urineren en toiletgang 

Diagnostiek

• Moeilijk
• Geen diagnostische test
• Diagnose op basis van verloop
• Veelvoorkomende aanvullende onderzoeken: ruggenprik (lumbaalpunctie) + MRI
• Biomarkers

Lumbaal punctie

Bij een lumbaalpunctie wordt een kleine hoeveelheid hersen- en ruggenmergvocht afgenomen uit de ruimte onder het ruggenmerg. Dit vocht wordt vervolgens in het laboratorium onderzocht op de aanwezigheid van specifieke eiwitten (antilichamen) die aanwezig zijn bij ontsteking in het centraal zenuwstelsel.

MRI SCAN

MRI staat voor Magnetic Resonance Imaging. In de Belgische geneeskunde wordt soms de term NMR gebruikt. Dit is een afkorting van Nuclear Magnetic Resonance (kernspinresonantie).

MRI SCAN

MRI is een medische beeldvormingstechniek die de interne structuur en functie van de hersenen kan visualiseren. De MRI-scan kan, in geval van MS, een beeld geven van de beschadigde gebieden in de hersenen en het ruggenmerg. MRI wordt ook gebruikt om de evolutie van de ziekte op te volgen.

schub/relapse 

• Je afweersysteem valt de eigen zenuwcellen aan. Daarom wordt MS ook wel een auto-immuunziekte genoemd. 
• Zo’n aanval noem je schub (spreek uit als sjoep) en veroorzaakt een ontsteking. Hierdoor ervaar je opeens klachten. Wanneer de ontsteking verdwijnt, verdwijnen vaak ook je klachten. Dit kan binnen een paar dagen tot een paar weken gebeuren. 
• De ontstekingen veranderen uiteindelijk in harde plekken in het zenuwstelsel. Letterlijk betekent multiple sclerose dan ook meervoudige (multiple) littekens (sclerose).

Welke behandelingen zijn er mogelijk?

• Geen curatieve behandeling

• Medicijnen: 

Ziekte-onderdrukkende medicijnen

Medicijnen bij een schub

Symptoommedicijnen 

• Behandeling gericht op klachten & symptomen: 

Fysio, ergo, logopedist, psycholoog 

• Stamceltherapie

 

Wat is de prognose & het beloop?

• Lastig te zeggen, niet te voorspellen
• Groot deel blijft min of meer stabiel (70-80%)
• Niet dodelijk; alleen in zeldzame gevallen door complicaties

Verloop in 2 fasen:

• Relapsing Remitting MS
• Secundair Progressieve MS

Wat zijn de gevolgen voor de patiënt in het dagelijks leven?

• Moeite met lopen; hulpmiddel(en)
• Niet meer autorijden
• Vermoeidheid; dingen kosten meer moeite, naar bijv. een verjaardag gaan kost teveel energie
• Onbegrip; klachten & symptomen zijn niet altijd te zien
• Problemen met mictie & incontinentie
• Minder zien; bemoeilijkt dagelijkse dingen
• Somberheid & negatieve gevoelens
• Piekeren over de toekomst
• Problemen & moeite met werk
• Doof worden
• Problemen geheugen & aandacht; moeilijker om dingen te begrijpen in het dagelijks leven 

Wat zijn de gevolgen voor de omgeving in het dagelijks leven?

• Grote klap
• Bezorgdheid & machteloosheid 
• Mantelzorg
• Onbegrip

Partner:

• Beïnvloeding op seksleven 
• Carrière & financiële situatie komen onder druk 
• Weinig begrip vanuit omgeving
• Minder uitgaan als gezin 

Welke adviezen zou jij geven aan een pt. met MS?

Welke adviezen zou je als zorgkundige kunnen geven aan een patiënt met MS?

• Veel bewegen
• Luister naar je lichaam
• Eet gezond; bijv. schijf van vijf aanhouden 
• Vitamine D slikken; positieve invloed afweer
• Let op bij warmte; drink dan o.a. voldoende
• Stop met roken; evt. contact opnemen met de HA
• Praat met iemand uit je omgeving
• Verwijzen naar thuisarts.nl
• Er zijn ook speciale activiteiten beschikbaar voor patiënten met ms, Bijv. M POWERS

Wat zijn de meest voorkomende klachten bij MS? (Meerdere goede antwoorden)

1. Vermoeidheid
2. Minder goed zien met 2 ogen
3. Buikpijn
4. Minder kracht in je armen of benen

Stelling: 70-80% van de MS pt. zit in een rolstoel

1. Niet waar
2. Waar

Bij wie komt MS het vaakst voor?

1. Kinderen van 12-18 jaar
2. Baby's
3. Vrouwen
4. Mannen

Wat is de oorzaak van MS?

1. Onbekend
2. Hormonen
3. Leefstijl
4. Erfelijkheid

Wat zijn de meest gebruikte aanvullende onderzoeken voor de diagnostiek van MS?

1. CT scan & bloedonderzoek
2. Ruggenprik & CT scan
3. MRI & Lumbaalpunctie

Hoe word MS het vaakst behandeld?

1. Zetpil
2. Er is geen behandeling nodig
3. Logopedie & chemotherapie
4. Fysiotherapie, Ergotherapie & Medicijnen

Hoe worden de (internationale) criteria genoemd om de diagnose MS te stellen?

1. McDonald-Criteria
2. Burger King-criteria
3. DSM-5
4. MMSE

Wat voor invloed heeft MS op de omgeving van de pt? (Meerdere goede antwoorden)

1. Naasten worden verbaal agressief
2. Een naaste word mantelzorger
3. Er is veel onbegrip
4. Naasten worden besmet met MS

Einde