Herhaling H6

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Oefenen PW

H6

Lesplanning

Geef deze les je eigen invulling;

* Opgaves maken uit je boek -> antwoorden bestanden magister 

* Samenvatten

* Leren voor het PW (met je eigen invulling) 

* Stel je laatste vragen!

-> Aan het einde van de les wil ik zien wat je hebt gedaan!

6.1

Spanningsbronnen

Spanningsbron

Een spanningsbron heeft twee aansluitpunten = polen!

Plus pool en een min pool

De spanning van de spanningsbron bepaalt

hoeveel energie de spanningsbron kan 

leveren. 

Spanning (U)

Op een apparaat staat een spanning.
Dit is de 'pompkracht' wat er voor zorgt dat een apparaat werkt. Dat is dus de energie die per seconde geleverd kan worden! 

grootheid	symbool	eenheid	symbool
spanning	U	volt	V

Spanning meten

Voltmeter (spanningsmeter)

6.2

Stroomkringen

Stroomsterkte

Door een stroomkring gaat een stroom. De stroomsterkte geeft aan hoe groot de stroom is. De stroomsterkte wordt aangegeven met de eenheid Ampère. 

Grootheid = Stroomsterkte = I

Eenheid = Ampère = A

Wanneer loopt ergens stroom?

1. Als de stroomkring gesloten is.
2. Als er spanning over staat. (Komt natuurlijk uit een spanningsbron)

Eenheden:

Spanning (U):               in Volt (V)

Stroomsterkte (I):       in Ampère (A)

Voor een stroomkring heb je nodig:

- een spanningsbron (hier de batterij)

- verbindingen (hier de snoeren)

- een apparaat (hier het lampje)

Ampère meter

De stroomsterkte meten

Geleiders en isolatoren

Geleiders geleiden elektrische stroom goed:

V.b.; veel metalen, koolstof, water met zout.

Isolatoren laten haast geen elektrische stroom door. 

V.b. Glas, rubber, plastic, hout.

Schakelschema tekenen

Voorbeeld schakelschema

6.3 

Serie en parallel-schakeling

6.3 serie- en parallelschakeling

Kenmerken van een serieschakeling

Alle onderdelen zitten in dezelfde stroomkring.Als één onderdeel kapot is, werken de andere onderdelen ook niet meer.

6.3 serie- en parallelschakeling

Kenmerken van een serieschakeling

De spanning van de bron is gelijk aan de som van

de spanningen over de lampjes.

Ubron = U1 + U2+U3(+U4+….) 4,5V=1,5V+1,5V+1.5V

4,5 V

1,5 V

1,5 V

1,5 V

6.3 serie- en parallelschakeling

Kenmerken van een serieschakeling

De stroomsterkte door ieder lampje  is gelijk aan

de stroomsterkte door de bron.

Ibron= I1 = I2=I3(=I4=…..)
  0,1A= 0,1A=0,1A=0,1A

6.3 serie- en parallelschakeling

Kenmerken van een parallelschakeling:

Elk onderdeel zit in een aparte 

stroomkring. 

Als één onderdeel kapot is, blijven de andere onderdelen werken

6.3 serie- en parallelschakeling

Kenmerken van een parallelschakeling:

De spanning over iedere weerstand is gelijk aan

de bronspanning.

Ubron= U1 = U2=U3(=U4=…..)

4,5V=4,5V=4,5V=4,5V

6.3 serie- en parallelschakeling

Kenmerken van een parallelschakeling:

De stroom door de spanningsbron is de som van

de stromen door de lampjes.

Ibron = I1 + I2(+I3+I4+….)

0,3A= 0,1A+0,1A+0,1A

6.3 serie- en parallelschakeling

Batterijen in serie schakelen

Bij een serieschakeling moet de pluspool van de ene batterij met de min pool van de andere batterij verbonden worden.

Hoe meer batterijen in serie geschakeld hoe feller het lampje brandt
.

6.3 serie- en parallelschakeling

Batterijen parallel schakelen

Als je batterijen parallel schakelt, moet je de gelijke polen met elkaar verbinden.

Bij een parallel schakeling krijg je geen sterkere spanningsbron De spanning blijft gelijk. De batterijen gaan langer mee.

1,5V=1,5V=1,5V

6.3 serie- en parallelschakeling

Ampèremeter aansluiten

Een ampèremeter sluit je in serie aan in de stroomkring.

6.3 serie- en parallelschakeling

Voltmeter aansluiten

Een Voltmeter sluit je parallel aan op het onderdeel dat je gaat meten.

Hoofdstuk 2. Elektriciteit

§3 Schakelingen

	U	I
Serieschakeling	verdeelt	overal gelijk
Parallelschakeling	overal gelijk	verdeelt

U en I in serie- en parallelschakeling 

Gezamenlijke denkoefening. 

Gemengde schakeling

Hoeveel stroom gaat er door het laatste lampje?

Gemengd

Hoeveel spanning staat er op het lampje 2?

12 V

8 V

4V

6.4

Meterkast

Hiernaast zie je de onderdelen van een meterkast. 

De volgende onderdelen moet je kennen:

• Hoofdkabel 
• Een groep
• kWh-meter
• Zekering
• Aardlekschakelaar
• Testknop

Groepen

Een aantal stopcontacten en lichtpunten zitten samen op één groep. Vanuit de meterkast loopt er een aparte leiding voor elke groep

Energiemeter / kWh-meter

Een energiemeter geeft het aantal verbuikte kWh door aan het energiebedrijf. Het kan ook zijn dat je het zelf door moet geven. 

Kortsluiting

Overbelasting

(Groeps)zekering

Voor elke groep is er een aparte zekering. Deze schakeld automatisch de groep uit bij kortsluiting of overbelasting.

Lekstroom

Als je een schok krijgt van een apparaat, dan loopt de stroom via jou naar de aarde. Soms loopt de stroom ook via een ander apparaat. In deze gevallen is er sprake van lekstroom.

Aardlekschakelaar

Er zijn maximaal 4 groepen aangesloten op de aardlekschakelaar. Als er in één van deze groepen een lekstroom is worden alle groepen uitgeschakeld.

6.4 veiligheid

Symbool dubbele 

isolatie

Randaarde/ aardleiding

extra beveiliging tegen lekstroom. 

Dit draad is rechtstreeks verbonden met de aarde. 

6.5

Elektrische energie 6.5

Vermogen

Het vermogen is de energie die in één seconde wordt

verbruikt.

De eenheid van vermogen is watt (1watt =1Joule per seconde)

Energieverbruik

Elektrische energie 6.5

Berekenen energieverbruik

Energieverbruik    =  vermogen  x   tijd

    Joule (J)                  Watt(W)       Seconde(S) uur)

In formule vorm:

E= P x t

E is energieverbruik in J

P is vermogen in W 

t is tijdsduur in S

Elektrische energie 6.5

Berekenen energieverbruik

Energieverbruik = vermogen x tijd

      (in kWh)             (in kW)     (in uur)

In formule vorm:

E= P x t

E is energieverbruik in kWh

P is vermogen in kW     

t is tijdsduur in uur

Elektrische energie 6.5

Berekenen energieverbruik

Een waterkoker heeft een vermogen van 1200 watt.

Het koken van water duurt 12 minuten.

Bereken het energieverbruik in kWh. 

GEBRUIK ALTIJD HET STAPPENPLAN

Gegevens:   P= 1200 W =1,2kW

                     t= 12 minuten = 12/60 uur = 0.2 uur

Formule:      E = Pxt

Berekening + antwoord: E= 1,2 x 0.2 = 0.24kWh

Energiekosten berekenen

Energiekosten = energie (in kWh) x prijs van 1 kWh

Hoeveel elektrische energie heeft een lamp van 100 watt verbruikt als hij 12 uur heeft gebrand? 
Hoeveel kost die energie als je voor 1 kWh 0,15 euro moet betalen? 

Gebruik het stappenplan!

Opdracht