Kunstgeschiedenis - Impressionisme

• Kunst
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Impressionisme

• 1870 – 1905
• Vanuit Frankrijk

• School van Barbizon: plein air schilderen.
• De impressionisten gaan een stap verder en schilderen hun indruk = impressie van de werkelijkheid. 
• Zuivere kleuren.
  
• Snelle, vluchtige toets. 
• Fotografie als hulpmiddel.

Claude Monet, “Impression: soleil levant”, 1872

Manet baant de weg

• In 1863 weigert de Salon een recordaantal werken. Napoleon III laat de "Salon des Refusés" oprichten => veel kritiek. 
• "Le Déjeuner sur l’Herbe" is één van deze werken: shokerend vanwege het naakt van een “gewone” vrouw (prostituee).
  
• Einde van academische kunst, hierna meer ruimte voor experiment.
• L'art pour l'art.
• Impressionisten zijn vaak van goede komaf en daardoor financieel onafhankelijk. 

Edouard Manet, “Le déjeuner sur l ‘herbe”, 1863

 

Invloed fotografie

• 1e helft 19e eeuw: experimenten met   fotografie door Daguerre en Talbot. 
• Crisis in schilderkunst: fotografie is veel   realistischer en sneller. 
  
• Schilders realiseren zich dat zij de werkelijkheid op een andere manier zullen moeten weergeven.
• Impressionisten zijn de eerste kunstenaars die gebruik maken van de fotografie (o.a. afsnijding, standpunt en snapshot).

George Hendrik Breitner, “De singelbrug bij de Paleisstraat”, ca. 1897

 

 

Wetenschap

• Wetenschap werd op allerlei vlakken gebruikt om verschijnselen uit het dagelijks leven te verklaren. 
• Talloze uitvindingen: verftubes maken en plein air schilderen mogelijk. 
• Kleurentheorieën. 
  
• Delacroix (Neoclassicisme): schaduw heeft ook een kleur, namelijk de complementaire.
• De impressionisten gebruiken deze wetenschappelijke basis voor hun kunst. 

Claude Monet,  "Graanbergen (sneeuweffecten: zonlicht)”, 1890-1891

 

Het impressionisme is in eerste instantie een spotnaam.
De schilders omarmen juist deze term.
Waarom is de term zo passend voor hun schilderkunst?

1. Ze schilderen slordig en los, het is niet veel meer dan een impressie.
2. De schilders willen een impressie wekken van het gevoel dat zij ervaren bij de situatie die zij schilderen.
3. Omdat alleen de impressie van het licht en de kleur op een bepaald moment van de dag belangrijk is in de ogen van de schilders.
4. Schilders fotograferen buiten een momentopname en in hun atelier schilderen zij de impressie na.

Schilderkunst

• Impressionisme vooral in de schilderkunst.  
  
• Willen het moment en de weersomstandigheden vastleggen, met het juiste licht en de juiste kleuren. 
• Schilderen wat je ziet in plaats van wat je weet.
• En plein air => vluchtige toets. 
• Heldere kleuren.
• Afsnijding (invloed fotografie). 

Pierre-Auguste Renoir, “La Grenouillère”, ca. 1869

 

Schilderkunst

• Impressionisme vooral in de schilderkunst.
• Willen het moment en de weersomstandigheden vastleggen in het juiste licht en met de juiste kleuren. Het onderwerp is minder belangrijk. 
• Schilderen wat je ziet in plaats van wat je   weet.
• En plein air: vluchtige toets.
• Heldere kleuren.
• Afsnijding (invloed fotografie).

Monet, schets voor “De picknick”, 1865-1866

 Renoir, “Le bal du Moulin de la Galette”, 1886

Manet, “Een bal in de Folies-Bergère”, 1881-1882

Edgar Degas, “Balletrepetitie”, 1874

Onderwerpen: 

• Landschap
• Stadsgezichten
• Goede leven
• Geen diepere   betekenis. 
  

“Kathedraal van Rouen, gevel bij zonsondergang, harmonie in goud en blauw”, 1892-1894

“Kathedraal van Rouen, vol zonlicht”, 1894

“Kathedraal van Rouen, gevel (ochtend effect)1892-1894

Monet schilderde hetzelfde ondewerp op verschillende momenten. 

Zeer losse toets, bijna abstract, zuivere kleuren,

vlak karakter, invloed Japanse kunst. 

Claude Monet, "Waterlelies", 1916

Beeldhouwkunst

• Ook beeldhouwers proberen een moment te vangen.
• Toets zichtbaar in oppervlakte van deze   beelden = factuur
• Rodin plaats zijn beelden op de grond i.p.v. op sokkels (vernieuwend)

Edgar Degas, “Danseres die haar rechter voetzool bekijkt”, na 1896

 

 

Auguste Rodin, "Pierre de Wissant (burgers van Calais)", 1885-1886

 

 

ROMANTIEK

IMPRESSIONISME

REALISME