17. Kreeften

• Dieren
• Speciaal Onderwijs
• Leerroute 1

17. Kreeften

Doel van de les:

Aan het eind van de les weet ik:

- Waar het pantser uit bestaat van een kreeft

- Hoe groot de grootste krab is

- Waar de eitjes wordt gedragen van een kreeft

Terugblik

Toets vissen

Wat weet je er nog van?

Kreeften

De eerste kreeften leefden al in het paleozoïcum in de zeeën. Dat is meer dan 500 miljoen jaar geleden. In de loop van de tijd zijn veel kreeftensoorten uitgestorven, maar ook weer nieuwe ontstaan. Sommige oorspronkelijke soorten doen nog denken aan de eerste kreeftachtigen. Vandaag de dag leven kreeften in zout, maar ook in zoet water. Enkele hebben zelfs het land veroverd. 

Waterdieren

De kreeft is gemakkelijk te onderscheiden van zespotige insecten en achtpotige spinnen; de meeste hebben 5 paar looppoten. Het voorste paar is bij veel kreeften veranderd in een paar sterke scharen. De kreeft heeft nog een stel kleine zwempoten. Opvallend bij de kreeft zijn de tastsprieten. Deze doen denken aan de voelsprieten van insecten. Als waterdier haalt de kreeft adem met kieuwen. Ook kreeften die op het land leven, hebben nog altijd een kieuwademhaling

Gepantserde ridders

Het opvallendste aan de grote kreeft is het pantser. Dit bestaat uit chitine, net als het geraamte van een insect. In dit pantser zijn nog kalkdeeltjes afgezet, zodat het heel stijf is. Daarom wordt een kreeft ook wel schaaldier genoemd. Het pantser beschermt de kreeft tegen vijanden. Als een kreeft echter groeit en uitdijt, groeit het pantser niet mee. Dan moet hij uit het oude omhulsel kruipen. De kreeft vervelt. Het duurt een poosje voodat het nieuwe pantser stevig en hard is geworden.

Grote en kleine kreeften

Kreeften worden in groepen onderscheiden volgens de lengte van het achterlijf. Ze worden verdeeld in krabben, pantserkreeften en de krabbenkreeften. De grote kreeften zoals de rivierkreeft, de zeekreeft of de strandkrab zijn het bekendst. Er zijn echter ook ongelooflijk veel kleine kreeftjes. Sommige worden nauwelijks een millimeter groot, zoals de watervlo. De japanse reuzenkrab echter wordt met poten van 1,50 m lang.

Ei - Larve - Kreeft

Een kreeft ontstaat uit een ei. De hoger ontwikkelde kreeften leggen slechts een paar honderd eieren. Deze kleven ze aan hun zwempoten onder de staart en dragen die zo mee. Bij sommige soorten kruipen daar dan meteen de jongen uit. Die klampen zich nog een week of twee vast aan de poten van de moeder. Meestal echter kruipen uit de kreefteneieren eerst de larven. Deze zwemmen in het water rond. De larven ontwikkelen zich na enkele malen vervellen tot jonge kreeften. Heel veel larven worden opgegeten door vissen en andere dieren. Daarom leggen veel kreeftenvrouwtjes wel zo'n 100.000 eieren.

Opdrachten maken

schooltv.nl

Evaluatie

Zijn de doelen behaald? Weet je het nog?

- Waar het pantser uit bestaat van een kreeft

- Hoe groot de grootste krab is

- Waar de eitjes wordt gedragen van een kreeft

Op welk niveau heb jij gewerkt?