Voedingsstoornissen

• Voeding en verzorging
• Secundair onderwijs

 Voedingsstoornissen

Inhoud

• Quiz - kennischeck 
•  Dehydratatie
• Vochtbeperking
• Obesitas
• Ondervoeding
• Formatieve toetsing 

Uit hoeveel procent bestaat een mens uit water?

1. ongeveer 40%
2. ongeveer 50%
3. ongeveer 90%
4. ongeveer 60%

BMI staat voor ...

1. Body Mass Index
2. Body Measure Index
3. Best Max Index
4. Beweeg Meet Index

Stelling: Ondervoeding komt alleen voor in ontwikkelingslanden.

1. Waar
2. Niet waar

Vochtbeperking is het ...

1. beperken van hoeveelheid drinken en vloeibare voedingsmiddelen.
2. beperken van drinken.
3. niet meer mogen drinken.
4. geen vloeibare voedingsmiddelen mogen innemen.

Hoeveel water moeten we dagelijks minimaal consumeren?

1. 2 liter
2. 1 liter
3. 1,5 liter
4. 2,5 liter

Dehydratatie is ...

1. Overmatig lichaamsvocht
2. Overmatig verlies van lichaamsvocht

Dehydratatie = overmatig verlies van lichaamsvocht 

- Belangrijke zouten verdwijnen uit het bloed 

-  nieren, hersenen en hart

Hoeveel water moesten we minimaal drinken?

- depressie, chronische vermoeidheid, verwarring en hartkloppingen

- resorberen door de darm en komt in het bloed. 

Oorzaken

- Braken

- Diarree

- Gebruik van diuretica (plasmedicatie)

- Brandwonden

- Decubitus

- Overmatig transpireren

- Verminderde vochtopname

- Overmatig vochtverlies 

Symptomen

- Droge mond, lippen en slijmvliezen (spreekproblemen)

- Dorst

- Sufheid

- Ingevallen ogen

- Huidplooi

- Sterk geconcentreerde urine

- Zwak gevoel

- Hoofdpijn

- Ingetrokken fontanellen (open deel schedel baby)

- Lichaamsgewicht neemt af

- Duizeligheid positieveranderingen (RR ⬇)

Behandeling

- Regelmatig drinken aanbieden 

- ORS: drinkbare zoutoplossing 

- Een infuus 

Verzorgende handelingen

- Huidplooitest

- Client laten drinken (bv ORS: 

Recept: Water, 1 kl zout, 1/2 kl bakpoeder, 3 kl suiker of bouillon)

- Afspreken hoeveel client per 24 uur moet drinken

- Vochtlijst/vochtbalans bijhouden

- Koffie/thee zijn vochtafdrijvend dus deze gelieve vermijden.

Als iemand niet kan drinken, wat kunnen we dan geven?

1. een glas water
2. een glas bouillon
3. ORS
4. infuus

Vochtbalans 

- Opname water vs verlies water

- Zweten, uitademen niet te meten.

- Urine indien iemand niet incontinent wel te meten

- WEGEN!!!

Positief vochtbalans

Er wordt meer water aangevoerd dan afgevoerd.

Nieren zijn niet in staat om alles wat gedronken wordt uit te plassen (cardiaal belast of nierziekten)

Gevolg: oedeem, kortademig, gewichtstoename

Negatief vochtbalans

Er wordt meer water afgevoerd dan aangevoerd.

vb. diuretica, diabetes, bang veel te moeten plassen 's nachts, client kan niet zelfstandig drinken.

Gevolg: dehydratatie.

Een negatief vochtbalans betekent dat ...

1. er meer water afgevoerd dan aangevoerd wordt
2. er meer water aangevoerd dan afgevoerd wordt

Vochtbeperking

Het beperken van de hoeveelheid dranken en vloeibare voedingsmiddelen die de client per dag mag eten/drinken. 

Drank: water, frisdrank, koffie, thee etc.

Vloeibare voedingsmiddelen: appelmoes, pap, pudding, soep, vla etc. 

Vaste voedingsmiddelen: brood, beleg, aardappelen etc. (Tellen NIET mee als vocht)

Zorgkundige taken 

Droge mond: 

- Spoelen van de mond

- Laat kauwgum eten of zuigen aan pepermuntjes

- Ijsblokjes 

Dorstgevoel:

- Medicatie met pap

- Lippenbalsem

- Kleinere kopjes gebruiken

- Citroensap is dorstlessend 

Zorgkundige taken (2)

Tips voor maaltijden:

- Geef geen voedsel met sterke smaak (erg zoet, zuur of gekruid)

- Niet te veel drinken geven tijdens maaltijd.

- Gebruik smeerbaar beleg.

- Laat client goed kauwen, meer speeksel.

- Geef zoutarm eten.

Een broodje kaas ...

1. telt mee in het de vochtbeperking.
2. telt niet mee in de vochtbeperking.

Obesitas

Lichaamsvet stapelt zich overmatig op. 

BMI: Body Mass Index laat zien of iemand een gezond gewicht heeft. 

Obesitas (2)

Oorzaken: 

- Overmatig eten

- Erfelijke factoren

- Gebrek aan lichaamsbeweging

- Hormoon disbalans

- Geneesmiddelen (vb. Corticosteroïden waardoor vertraagde stofwisseling kan ontstaan)

Obesitas (3)

Symptomen: 

- Ademhalingsmoeilijkheden

- Slaapstoornissen (vb. slaapapneu)

- Artrose

- Hevig transpireren

- Spierpijn

- Gewrichtspijnen

Behandeling: Dieet onder begeleiding, eventueel operatie, genoeg lichaamsbeweging. 

Verzorgende taken

- Stimuleren aan het dieet houden

- Bewust maken van gezonde voeding

- Client stimuleren om te bewegen

- Voedingslijst bijhouden

- Gevoelsdagboek en eten

- Aanwezigheid van anderen

- Shared decision making door samen te kijken wat behoeften zijn.

Obesitas kan ontstaan door een ...

1. hormonaal disbalans
2. te veel op de GSM te appen

Ondervoeding

Voedingstoestand waarbij er een gestoord evenwicht is tussen de behoefte aan voedingsstoffen en de aanvoer ervan voor het organisme. 

Leeftijdgebonden oorzaken:

- Kauwproblemen

- Smaak- en reukverlies

- Gezichts- en gehoorstoornissen 

- Verlies van fysieke en psychische zelfstandigheid 

Sociale oorzaken:

- Eenzaamheid en partnerverlies

- Onkunde

- Armoede

- Sociale verwaarlozing

- Alcoholisme

Psychische oorzaken

- Depressie: vermindert de eetlust 

- Dementie: vergeten te koken

- Paranoia: hallucinaties treden op

- Apathie: lusteloosheid

Medische oorzaken:

- Diabetes

- Obstipatie

- Maagzweren

Gevolgen

 

- Oedeem

- Verminderde weerstand

- Verhoogde kans decubitus

- Slechte wondgenezing

- Diarree

- Spieratrofie

- Hartdecompensatie

- Verhoogde kans op een pneumonie

Zorgkundige handelingen

Goede mondhygiëne is belangrijk:

- Dagelijks reinigen noodzakelijk!!

- Mondcontrole voedingsresten

- Mond spoelen na maaltijd

Wat voor soorten oorzaken kunnen er zijn voor ondervoeding?

1. Leeftijdsgebonden, sociaal, medisch, psychisch
2. Leefstijl-gebonden, sociaal, economisch, psychisch

Casussen uitwerken '15 

Presenteren

1. Voorlezen casus door de docente

2. Oorzaken, symptomen, gevolgen benoemen door groepje.

3. Wat zou er gebeuren als we niets zouden doen?

4. Zorgkundige taken benoemen door groepje. 

Wat nemen jullie mee naar de praktijk?