4.2 Een verdeelde wereld 2023 Totaal

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

4.2 Een verdeelde wereld

10 min lezen: P2 op blz. 27-28-29-30

Klaar? --> maak: 2 t/m 9 

12 - 13-14

Leerdoelen

• Je kunt met een voorbeeld uitleggen hoe ook buiten Europa de spanningen tussen de wereldmachten opliepen.
• Je kunt uitleggen hoe de oorlog in Vietnam ontstond en welke gevolgen hij had voor de Verenigde Staten.

• Je kunt uitleggen wat wederzijdse afschrikking is en welk effect dit had op de politieke toestand in de wereld.

• Je kunt beschrijven hoe in het Westen op het communisme werd gereageerd.

Azie 1945

• Zwakte v/d Europeanen duidelijk door dekolonisatie, denk aan Indonesië. 
• Superioriteit verdwenen
  
• Nationalisme sterker
• In Vietnam: verzet tegen de kolonisators
• Terugkeer kolonialisme?
  
• V.S. is daar op tegen: vrijheid (en vrije wereldhandel)
• Sovjet-Unie ook: gelijkheid
  

Achtergrond Vietnam

• Vietnam = kolonie van Frankrijk (Frans-Indochina)
• Na WO 2 strijd om onafhankelijkheid
• Fransen weg in 1954 na laatste slag bij Dien Bien Phu
• Scheiding tussen Noord en Zuid 
  
• 1956 vrije verkiezingen (en hereniging)
  
• Maar Amerikanen houden zich daar niet aan
• Dus een strijd van 1955-1975

Dus, Frankrijk trekt zich terug. Het noorden is Communistisch. Het zuiden-kapitalistisch, maar de regering daar wordt niet vertrouwd door de bevolking.
- Waarom gaat USA zich hiermee bemoeien?
- Welk begrip past daar bij?

 Dominotheorie

• Dominotheorie -> Als één land communistisch wordt, zullen de omringende landen volgen 

USA to the rescue (of niet?)

• Eerst een aantal honderd militaire adviseurs voor het zuiden
• Later honderdduizenden soldaten.
  
• USA superieur in aantal en in bewapening, maar...
  
• 3 redenen dat het faliekant misgaat voor USA

1. De onzichtbare vijand

• Vietcong voert een guerrillaoorlog.
• Vietnam is voor het grootste deel dicht bebost gebied.
• Grote schade in kleine stiekeme aanvallen.
• Boobytraps 
  

• Aanleg tunnels

2. Corruptie

• Zuid Vietnamese bevolking is corruptie zat en keert zich tegen Amerikanen 

3. Ook in het Westen was steeds minder steun.

• Frustratie en woede onder Amerikanen en West-Europeanen
• Agent  Orange
• Napalm 
• Massale moordpartijen (onder de invloed van drugs)

Ontbladeringsmiddel, vegetatie werd vernietigd

Derde generatie Vietnamezen nog steeds zwaar verminkt geboren

"The Terror of War"

beeld van wegrennende meisjes uit een Vietnamees dorp tijdens de Vietnam-oorlog in 1972

Oorlog in beeld

• In Vietnam drie keer zoveel munitie afgeschoten als in de gehele Tweede Wereldoorlog.
• Minstens twee miljoen Vietnamezen vonden de dood. 
• Jaren 60 -> Iedereen heeft televisie 
• Oorlog komt voor het eerst dagelijks op TV 

• Publieke opinie over de oorlog barst los
• Niet langer onverslaanbaar geacht!

Opkomst Hippies

• Tegen de oorlog (en vooral de manier waarop)
• Massale demonstraties 
• Woodstock; "3 Days of Peace & Music" 

Huiswerk volgende keer

• https://open.spotify.com/playlist/4QbwGdHW3i01kxuXjw8cUd?si=e0e472d35857471f 

• Kies één nummer uit en beantwoord de volgende vraag:

• Leg uit hoe dit nummer kritiek geeft op de Vietnam oorlog

Aanraders:

Films:

Platoon (hard over de strijd) 

Good morning vietnam (kritisch over oorlog) 

Forrest Gump (luchtiger) 

Muziek:

Meneer de president - Boudewijn de groot

Creedence Cleerwater rivival - Fortunate son

Jefferson airoplaine - White Rabbit

Eve of destruction - Barry McGuire

Goodbye saigon - Billy Joel

Leerdoelen

• Je kunt met een voorbeeld uitleggen hoe ook buiten Europa de spanningen tussen de wereldmachten opliepen.
• Je kunt uitleggen hoe de oorlog in Vietnam ontstond en welke gevolgen hij had voor de Verenigde Staten.

• Je kunt uitleggen wat wederzijdse afschrikking is en welk effect dit had op de politieke toestand in de wereld.

• Je kunt beschrijven hoe in het Westen op het communisme werd gereageerd.

De Cubacrisis - 1962

Oorzaken

• Sinds 1959 Cuba dus communistisch

• Grote irritatie én angst bij de Verenigde Staten: communisme in de achtertuin!
• Ingrijpen noodzaak: mislukte invasie van de CIA op Cuba: Varkensbaai-incident (april 1961)
  

• (Economische) boycot van Cuba
• Cuba gaat suiker verkopen aan de Sovjet-Unie
  
• Cuba en de Sovjet-Unie zijn bang voor een Amerikaanse invasie van Cuba.

• De ontdekking van Russische raketinstallaties op Cuba (door Amerikaanse verkenningsvliegtuigen in 1962)

Cubacrisis op zijn hoogtepunt

• De hele wereld in spanning, iedereen was bang dat de blokkade zou leiden tot een atoomoorlog tussen de VS en de SU.

• Uiteindelijk liep het met een sisser af en werd er een compromis gesloten tussen Kennedy en Chroetsjov.

• De SU verwijderde de raketinstallaties uit Cuba

•  VS hief de blokkade op en zal niet overgaan tot een militaire invasie van Cuba.

• (Atoomoorlog wordt op het nippertje voorkomen)
  

Gevolgen van de Cubacrisis

Iedereen beseft dat de wereld heel dicht bij een nieuwe wereldoorlog had gezeten

• Betere communicatie tussen de VS en de USSR: directe telefoonverbinding (Hotline)

• De Amerikanen halen hun raketinstallaties uit Europa weg. ( onder andere in Turkije en Italië)
  

• Chroesjtsjov zal, mede door zijn optreden, in 1964 als leider van de USSR worden afgezet.

Maak een korte analyse van de spotprent 

0