Les 4 Tumoren en kanker

Les 4 Tumoren en kanker
1 / 29
next
Slide 1: Slide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 2

This lesson contains 29 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 90 min

Items in this lesson

Les 4 Tumoren en kanker

Slide 1 - Slide

Infographic over besmettingsziekten

Slide 2 - Slide

Doel
Aan het einde van deze les kan ik verschillende soorten van kanker beschrijven.

Slide 3 - Slide

Gezwel
Gezwel = tumor
Abnormale vermeerdering van cellen
Goedaardig = benigne
Kwaadaardig = maligne
Zwelling = wanneer een weefsel of orgaan dikker en/of groter is dan normaal
Bijv. door ontsteking of oedeem


Slide 4 - Slide

Goedaardig: Benigme

Slide 5 - Slide

kwaadaardig: Maligne

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Behandeling
Indien mogelijk: operatief verwijderen van de tumor
Chemotherapie (cytostatica)
Bestraling
Immunotherapie (biologische target therapie).
Hormoontherapie
Nadeel: grijpen aan op alle snel delende cellen dus ook o.a.:
Haren:  haaruitval
Huid:  huidirritatie
Witte bloedlichaampjes: vatbaarder voor infecties
Maagslijmvlies:  braken

Slide 8 - Slide

Cijfers
Huidkanker meest gediagnosticeerde kanker in 2020
De vijf meest voorkomende kankervormen vormen samen 64% van alle nieuwe kankergevallen:
Huidkanker (exclusief basaalcelcarcinoom): 22.100
Borstkanker (inclusief borstkanker bij mannen): 13.200
Longkanker: 13.900
Prostaatkanker: 12.800
Dikkedarmkanker: 11.700

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Slide

Mammacarcinoom
Screening:
Borstzelfonderzoek,
Klinisch borstonderzoek
Mammografie
MRI

Slide 11 - Slide

een knobbeltje in de borst
schilfering en roodheid van de tepel
kuiltje in de borst;
sinds kort ingetrokken tepel;
streng(etje) naar de tepel;
vocht uit de tepel (bloederig, waterig, groen van kleur of melkachtig);
warm aanvoelende borst met een rode verkleuring van de huid;
een slecht genezend plekje;
pijnlijke, anders aanvoelende plek in de borst;
zwelling in de oksel.

Slide 12 - Slide

Slide 13 - Slide

Behandeling
Borstsparende operatie = tumor + gezond omringend weefsel in combinatie met bestraling
Borstamputatie (Ablatio)
 hele borstklier met onderliggend vetweefsel verwijderd. Meestal zullen ook lymfklieren onderzocht worden via een schildwachtklieroperatie of een okselkliertoilet.
 Afhankelijk van soort tumor combinatie bestraling, chemotherapie, immunotherapie/ doelgerichte therapie, hormoontherapie


Slide 14 - Slide

vroege signalen
Pijnloze zwelling
Borst: mammacarcinoom
Zaadbal: testistumor
Hals: ziekte van Hodgkin (lymfklierkanker)
Heesheid, hoesten, slikklachten > 6 weken
Moedervlek die van kleur verandert, gaat jeuken, pijn doet, haargroei vertoont of van kleur verandert
Elke onbegrepen vermagering
Verandering van het ontlastingspatroon

Slide 15 - Slide

Bronchuscarcinoom
Kleincellig longcarcinoom (20%)- bij deze vorm van longkanker gaat het om hele kleine, kwetsbare cellen, die zich razendsnel delen. (behandeling met chemo- of radiotherapie)

Niet-kleincellig longcarcinoom - Bij niet-kleincellige longkanker gaat het om kanker in vrij grote cellen.
Drie verschillende soorten: 1. Plaveiselcelcarcinoom 2. Adenocarcinoom 3. Grootcellig carcinoom
Oorzaken:
Roken en/of langdurige inwerking van schadelijke stoffen


Slide 16 - Slide

Symptomen
(Vage) algemene symptomen:
niet helemaal fit voelen
minder eetlust
vermagering.
Specifiekere symptomen:
veranderd hoestpatroon,
bloed ophoesten,
toename kortademigheid,
herhaaldelijke luchtweg infecties,
pijn in de borstkas,
pijnen elders in het lichaam (afhankelijk mogelijke uitzaaiing).


Slide 17 - Slide

Thoraxfoto (Röntgenfoto borstkas);
CT-scan/ MRI.
Bronchoscopie (het in de luchtweg kijken met een flexibele kijker) maakt ook deel uit van het onderzoek, waarbij het mogelijk is weefsel te verkrijgen voor onderzoek (biopsie).
Longpunctie
PET-scan = Positron Emissie Tomografie voor opsporen uitzaaiingen

Slide 18 - Slide

Behandeling
operatie (chirurgie), waarbij de tumor met het omringende longweefsel wordt verwijderd;
bestraling (radiotherapie), waarbij de tumor en de aangrenzende lymfeknopen worden bestraald
behandeling met celdodende geneesmiddelen (chemotherapie), wanneer de ziekte reeds uitzaaiingen heeft;
Doelgerichte therapie- bij mutaties in de genen gericht op eiwitten die de celdeling beinvloeden
Immunotherapie-het eigen afweersysteem wordt gestimuleerd om de kanker te bevechten
en combinaties van behandeling.

Slide 19 - Slide

Huidkanker
De belangrijkste huidtumoren zijn melanoom, basaalcelcarcinoom en plaveiselcelcarcinoom.


10-jaarsprevalentie
10-jaarsprevalentie=Het aantal mensen dat op 1 januari van een bepaald jaar nog in leven is en bij wie in de 10 jaar daaraan voorafgaand, de ziekte is gediagnosticeerd. Gebruikelijke maat in kankerregistratie.
Nb er bestaat ook een 5-jaarsprevalentie en een 20-jaarsprevalentie


Slide 20 - Slide

Risicofactoren:
Zonverbranding
UV-straling
Familiair (aanleg)
Meest gebruikte behandeling:
Chirurgie
Radiotherapie
Soms icm chemotherapie
Bij grote tumoren en/of uitzaaiingen: ook verwijdering regionale lymfeklieren


Slide 21 - Slide

Herkenning

Slide 22 - Slide

Coloncarcinoom
De symptomen bij dikkedarmkanker hangen af van de plaats van de tumor.
hooggelegen (opstijgende) deel van de dikke darm lange tijd geen symptomen. Bloedarmoede (voelbaar als vermoeidheid) als gevolg van onzichtbaar bloedverlies via de ontlasting is dan vaak het eerste teken.
Later kunnen darmkrampen en pijn, bijvoorbeeld enige tijd na de maaltijd, optreden.
Bij dikkedarmtumoren dichter bij het rectum: bloed- en slijmverlies via de anus en verandering van het ontlastingspatroon. Vaak samen met krampende pijn, als gevolg van verstopping.

Slide 23 - Slide

Bij een tumor in het rectum: verandering in de normale stoelgang (loze ontlastingsdrang en bloedverlies).

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Slide

onderzoek
Endoscopie (coloscopie)
Biopsie
Vervolgonderzoek:
Thoraxfoto 
Echo-lever 
CT/MRI abdomen (onderbuik) 
Bloedonderzoek


Slide 26 - Slide

Behandeling
Operatief: ruim verwijderen darmweefsel met daaromheen liggende lymfeklieren, lymfevaten en bloedvaten.
Eventueel aanleggen stoma (ileostoma (links) of colostoma (rechts))
Bestraling eventueel in combinatie met chemotherapie
Voor uitzaaiingen wordt veelal chemotherapie ingezet

Slide 27 - Slide

opdracht
Werk in groepjes aan een project waarin verschillende disciplines betrokken zijn, zoals oncologie, fysiotherapie, voeding en psychosociale zorg.

Opdracht: Ontwerp een interdisciplinair zorgpad voor een patiënt met kanker, waarbij de rol van elke discipline duidelijk wordt beschreven. Presenteer dit zorgpad aan de klas

Slide 28 - Slide

afsluiting
vragen?
Doel?

Slide 29 - Slide