Basisstof 4: De hersenen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3,4

Thema 10: Regeling

Basisstof 4: De hersenen

Wat gaan we doen?

• Leerdoelen doornemen
• Uitleg
• Werken
• Afsluiting

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• De delen van de hersenen noemen met hun functies en kenmerken;
• De invloed van verdovende, stimulerende en bewustzijnsveranderende middelen op het zenuwstelsel beschrijven;
• De risico's van het gebruik van verslavende middelen noemen.

Hersenstam

De hersenstam ligt in het verlengde van het ruggenmerg.

• Geleidt impulsen van het ruggenmerg naar de grote en kleine hersenen (en andersom);
• Geleidt impulsen die afkomstig zijn van zintuigen in hoofd en hals naar de grote en kleine hersenen;
• Geleidt impulsen die afkomstig zijn van de grote en de kleine hersenen naar spieren en klieren in hoofd en hals.

Grote hersenen

De hersenschors bevat veel grijze stof, in het binnenste gedeelte ligt de witte stof.

• De grote hersenen verwerken impulsen van zintuigen en maken je bewust van een prikkel. 
• De impulsen worden verwerkt in hersencentra.
• Gevoelscentra ontvangen informatie van zintuigen.
• Bewegingscentra sturen spieren of klieren aan.

Kleine hersenen

De kleine hersenen zorgen ervoor dat alle bewegingen die je maakt op elkaar zijn afgestemd: coördinatie. 

Beïnvloeding van het zenuwstelsel

Stoffen die de werking van je zenuwstelsel beïnvloeden zijn bijvoorbeeld:

• Medicijnen (sommige medicijnen veranderen je waarnemingsvermogen en je reactievermogen)
• Tabak
• Drugs
• Alcohol

Deze stoffen remmen of stimuleren het doorgeven van impulsen.

• Dit beïnvloedt de manier waarop je hersenen informatie verwerken.

Beïnvloeding van het zenuwstelsel

Drugs beïnvloeden de werking van het CZS.

• Verdovende middelen: geven een ontspannen gevoel, maken je rustig en blij. Hartslag en ademhaling worden langzamer.
• Stimulerende middelen: geven je het gevoel van meer energie en zelfvertrouwen. Hartslag en ademhaling gaan sneller.
• Bewustzijnsveranderende middelen: zorgen voor veranderde waarnemingen door de hersenen, je stemming verandert, je ziet dingen die er niet zijn.

Beïnvloeding van het zenuwstelsel

Bij (overmatig) gebruik van deze middelen zijn er gezondheidsrisico's en is er kans op verslaving.

• Lichamelijk afhankelijk: je krijgt ontwenningsverschijnselen als je stopt met het middel. Je gaat bijvoorbeeld trillen of je wordt misselijk.
• Geestelijk afhankelijk: je hebt het gevoel dat je niet meer zonder kan. Je voelt je bijvoorbeeld down of onrustig.

Aan het werk!

Wat: Basisstof 1 t/m 4 van thema 10

Hoe: Fluisteren met je buur

Tijd: 15 minuten

Hulp: Kijk in je boek, vraag je buur of steek je vinger op

Klaar: Nakijken en verbeteren, bassistof 5 lezen

Uitkomst: Basisstof 1 t/m 4 van thema 10 zijn af