2.2 Exogene processen aan het aardoppervlak

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

2.2 Exogene processen 

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de openingsfoto

Mechanische verwering in Yosemite National Park, V.S.

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

• Kun je een beschrijven wat er gebeurd bij de volgende processen: -->Verwering, erosie, sedimentatie 
• Ken je de verschillende vormen van verwering en erosie 
• Kun je deze processen koppelen aan de kringlopen uit §2.1

Benodigde voorkennis 

Je weet wat exogene krachten zijn;
Je kent de gesteente kringloop;
Je kent de hydrologische kringloop
Je kent de 4 sferen van de aarde

Het grote plaatje

Verwering

= Uiteenvallen van 

gesteente door weer en planten

Mechanische verwering

Chemische verwering

verwering waarbij gesteente verbrokkelt zonder dat de samenstelling verandert

Het oplossen van gesteente door de inwerking van water, zuren en zuurstof.

verwering door de werking van plantenwortels in de scheuren van gesteente

• Vorstverwering
  
• Temperatuurverschillen
• Druk door plantenwortels (biologische verwering)

Mechanische verwering

Gesteente valt uiteen zonder dat de samenstelling van het gesteente verandert. 

Dit kan door:

• Vorstverwering
  
• Biologische verwering
  
• Insolatie (temperatuurverschillen)
  

Vorstverwering

Mechanische verwering

De plantenwortels groeien tussen de steen.

Plantenwortels groeien en zetten uit.

Daardoor drukken ze de steen uit elkaar.

Chemische verwering

Samenstelling gesteente verandert 

Voorbeeld: ijzerdeeltjes gaan roesten, kalksteen lost op (karst) 

https://images.app.goo.gl/RmCgrXMDUsT1986o9

Chemische verwering

Chemische verwering

Verwering en klimaat

Hoe kouder en droger ...........................

Hoe natter en warmer ...........................

Mechanische verwering!

Chemische verwering!

Mechanische verwering

Chemische verwering

Biologische verwering

Het gesteente gaat kapot,
wat gebeurt er daarna?

Het verweerd materiaal wordt getransporteerd
en gesedimenteerd

Zwaartekracht

Wind

Water

IJs

Sedimentatie

Afzetten van materialen 

Zand, Klei, Grind

Gesteente 

Puinhelling

Duidelijke kegelvorm 

Verweringsmateriaal 

Sedimentatie 

Aardverschuiving

Hellings afwaartse beweging van gesteente en/of aarde

wortels van boom maken steen kapot

Bergdal gevormd door gletsjer

Beeld aangetast door zure regen

W

WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?

A

Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN

U

Uitzonderingen

WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?

W

Windrichtingen. 

BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Actualiteit

https://www.rijkswaterstaat.nl/nieuws/archief/2021/07/resultaten-10-jaar-zandmotor-bij-kijkduin-veelbelovend

Zelfstandig lezen 

en verwerken

Leerboek
Verdieping
Klaar?	Kijk vast het filmpje over erosie

Verdiepend artikel

https://www.geografie.nl/artikel/wat-verzurende-oceanen-en-kalksteen-met-elkaar-te-maken-hebben

Woordenboek

Vul je persoonlijke woordenboek aan met de 

woorden die je nog niet kent:

Verwering

Aardverschuiving

Puinhelling

Transport

Erosie

Sedimentatie

Afsluitende foto

Wat zie je?

Waar komt het voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de afsluitende foto

Mudflow in Brazilië (petropolis)

https://www.theguardian.com/world/gallery/2011/jan/12/brazil-landslides-leave-hundreds-dead

Aan de slag

Artikel	Wat verzurende oceanen en kalksteen met elkaar te maken hebben
Filmpjes	Naked Science Grand Canyon, aardrijkskunde kennisclips
Oefenen	Oefenvragen, oude examenopdracht, samenvatting, schrijfopdracht
Huiswerk	Huiswerk: - Filmpje erosie en sedimentatie bekijken - §2.2: Opdrachten 1 t/m 8

Artikel:

https://www.geografie.nl/artikel/wat-verzurende-oceanen-en-kalksteen-met-elkaar-te-maken-hebben

Documentaire:

https://www.youtube.com/watch?v=Cx3TGxFGE3Y

Quizlet:

https://quizlet.com/JDW-AK/folders/havo-systeem-aarde-2021-2022?x=1xqt&i=1fo1jg

De video in de volgende slide is de video die je als huiswerk moet kijken

Kwaliteitsbesef eigen antwoord

1. Laat leerlingen een examenvraag maken

2. Selecteer een aantal antwoorden van de leerlingen

3. Bespreek de antwoorden;

     - welk antwoord is beter?

     - waarom is dit antwoord beter?

     - aan welke eisen voldoet een beter antwoord?

Oefenvraag §2.2

- Door welke processen wordt het aardoppervlak afgevlakt?

Oude examenopdracht

      Opdrachten            Bronnen            Antwoorden

Samenvatting

Schrijfopdracht

Maak je eigen samenvatting;

Schrijf een artikel over.

Atlaskaarten

Exit Ticket
Hoe goed heb je de les begrepen?

😒🙁😐🙂😃