5.2 Einde van wereldrijken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

5.2 Einde van wereldrijken

Leerdoel

In deze paragraaf leer je: 

- Welke invloed de Tweede Wereldoorlog had op de dekolonisatie

- Hoe Indonesië onafhankelijk werd

- Hoe veel nieuwe staten ontstonden

Het parlement heeft

1. De wetgevende macht
2. De rechterlijke macht
3. De uitvoerende macht
4. Alle drie

Wie zijn de regering?

1. Eerste & Tweede Kamer
2. Minister & Staatssecretaris
3. Koning en ministers
4. Ambtenaren en politici

De regering is de

1. Coalitie
2. Oppositie

Tweede wereldoorlog

• 9 Aug 1945: VS verwoest Japan d.m.v. atoombommen
• Japan capituleert 
• Winnaars: Verenigde Staten en Sovjet-Unie 
• NL'se bezetters in Nederlands-Indië in Jappenkampen, vermoord of gevlucht

Supermachten tegen kolonialisme

• Supermachten: de sterkste landen in de wereld.
• Sovjet Unie en de Verenigde Staten waren na de oorlog supermachten.
• Supermachten waren tegen kolonialisme.
• Ze wilden dat kolonies onafhankelijk werden.
  

nos.nl

Indonesië

• 17 augustus 1945: Soekarno roept onafhankelijkheid
• NL leger naar Indonesië
• Onafhankelijkheidsoorlog

Politionele acties

• Twee militaire ingrepen 1947 en 1949
• Doel: orde herstellen
• Gruwelijke guerrilla-oorlog
• VS dwingt NL onafhankelijkheid te tekenen
• Anders geen economische steun 
• 27 december 1949: soevereiniteitsoverdracht 

Wat waren de 'politionele acties' in Nederlands-Indië?

1. Vredesonderhandelingen met de inheemse bevolking
2. Militaire operaties om dekolonisatie te onderdrukken
3. Economische hulp voor de kolonie
4. Culturele uitwisseling tussen Nederland en Nederlands-Indië

Midden-Oosten

• Na de eerste wereldoorlog (1918): Ottomaanse rijk uiteengevallen  
• Joodse immigranten naar Palestina 
• Na WO2: Joden willen een eigen staat 
  (Zionisme)
• Inwoners Palestina voornamelijk Arabieren
• Groot-Brittannië bestuurde Palestina 

Palestina

• Groot Brittannië beloofde Palestina onafhankelijkheid
• Groot Brittannië beloofde Joden ook een plek in Palestina (dezelfde plek)
• Waarom Palestina?

1. Oorspronkelijk leefgebied van de joden in de Romeinse tijd
2. In Jeruzalem belangrijke tempel voor joden

• Belangrijke moskee in Jeruzalem

Palestina

• 1948: Britten gaan weg uit Palestina -> gevolg: Zionisten roepen de staat Israël uit
  
• Conflict leidt tot oorlog 
• Arabische buurlanden steunen Palestina
• Israël wint deze oorlog
• Sindsdien vrijwel altijd conflicten  

Niet altijd oorlog om onafhankelijkheid:

• Suriname 1975
  
• Veel Surinamers naar Nederland
•  Antillen: Aruba, Sint Maarten & Curaçao zelfstandig binnen het Koninkrijk der Nederlanden
  
•  Bonaire, Sint-Eustatius & Saba bijzondere gemeente
• Nederland toezicht op financiën en justitie

Waarom verhuisden Joden na 1945 naar Palestina?

1. De Britse regering had de joden daar een eigen staat beloofd
2. De joden waren uitgenodigd door de Arabieren
3. De joden die de Holocaust hadden overleefd, wilden niet meer in Europa blijven
4. De VN hadden besloten dat alle joden zich in Palestina moesten vestigen

Begrippen uit deze les

• Dekolonisatie
• Politionele actie
• Proclamatie
• Soevereiniteitsoverdracht
• Supermacht
• Zionist
• Veiligheidsraad
• Verinigde Naties

Discussie Israel & Palestina

Discussie

Stelling nemen om tot oplossingen te komen.

Discussie Israel & Palestina

1. Wat moet er nu eerst gebeuren daar?

2. Is de reactie van Israël terecht na de aanval op 7 oktober?

3. Hoe zouden jullie reageren?

4. Hoe zouden jullie dit oplossen?