Gemeenteenprovincie

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Gemeente en provincie

Nederland heeft een ‘gedecentraliseerde eenheidsstaat’. Daarmee wordt bedoeld dat niet alleen de landelijke politiek regels mag bepalen, maar, waar dat mogelijkheid is, het land door kleinere overheden wordt bestuurd. In Nederland kennen we drie bestuurslagen:

 1. Het rijk: is de landelijke en dus de centrale overheid

2. De provincie

3. De gemeente

Naast deze bestuurslagen heeft Nederland nog een aparte bestuursinstantie voor het watermanagement: 

1. de Waterschappen.

In deze les

• Subsidiariteitsbeginsel
• Provinciebestuur
• Gemeentebestuur
• Waterschappen

Gedecentraliseerde Eenheidsstaat

Subsidiariteits-

beginsel

Hogere instanties doen iets niet wat door lagere instanties kan worden gedaan.

Voordeel: Burgers staan dichter bij de politiek

Nadeel: Gemeentes en provincies krijgen het drukker en drukker.

provincie 

Provincie

Het bestuur van de provincie bestaat uit:

• de commissaris van de Koning  (6 jaar en is voorzitter)
  
• de Gedeputeerde Staten.
• de Provinciale Staten.
  

Taken van de provincie!

• Ruimtelijke ordening. Structuurvisie: Welke activiteiten mogen in welke gebieden plaatsvinden?
• Toezicht op gemeenten en waterschappen.
• Milieu

Bruggen en provinciale wegen

Ziekenhuizen en bibliotheken

Gemeente

Gemeente

• Het bestuur van de gemeente bestaat uit:
  1. Het college van burgemeesters en wethouders (B en W). 2.Gemeenteraad

Gemeente

Voorbeelden van gemeentelijke taken:

1. Ruimtelijke ordening: hoe moet de ruimte worden ingedeeld?

2. Bestemmingsplan: uitwerking ruimtelijke ordening waarin precies beschreven staat welke plekken welke functie (mogen) vervullen

3. Sociale zekerheid en armoedebestrijding.

4. Veiligheid en openbare orde.

5. Zorgvoorzieningen.

6. Onderwijs en cultuur.

wat doet de burgermeester?

- Fungeert als uitkijkpost én gezicht van de gemeente.

- Voorzitter van gemeenteraad en College van B&W.

- Verantwoordelijk voor openbare orde en veiligheid.

- Wordt benoemd voor zes jaar.

- Staat boven de partijen en wordt vaak gezien als een probleemoplosser in een gemeente.

De burgemeester is het hoofd van de brandweer

Burgemeester van Rotterdam Ahmed Aboutaleb

Een burgemeester heeft ook de leiding over de politie.

Elke burgemeester heeft een ambtsketting. Deze ketting is van de gemeente zelf en wordt overgedragen als er een nieuwe burgemeester is.

Burgemeester van Amsterdam Femke Halsema

Burgermeester Goeree- Overflakkee Ada Grootenboer-Dubbelman

Het college van B &W

• Dagelijks bestuur = college B&W
• Iedere wethouder heeft zijn eigen veldterrein
  

   

  

Gemeenteraad

• Verkiezingen elke 4 jaar
• Stemmen over belangrijke besluiten.
• Controleren het college van B en W

Waterschappen

Waterbeheer

Waterschappen

Waterschappen

1. Waterkwantiteit
2. Waterkwaliteit
3. Veiligheid (dijken etc)

Wie worden ook wel lagere overheden genoemd?

1. Provincie, Gemeente, waterschappen
2. Provincie, Gemeente en Staatsbosbeheer
3. Provincie, Gemeente en Friesland
4. Provincie, Gemeente en Europa

Hondenbelasting innen

1. Gemeente
2. Rijk
3. Provincie

streekbussen

1. Gemeente
2. Provincie
3. Rijk
4. EU

Wie bepaalt of er een nieuwe spoorlijn tussen twee gemeenten in een provincie komt?

1. Gemeente
2. Provincie
3. Rijk

Waar mogen we voor stemmen?

1. alleen landelijke verkiezing
2. landelijk en provincie
3. landelijk en gemeenteraad
4. landelijk, provincie en gemeenteraad

Wie bepaalt of een buurtvereniging subsidie krijgt voor een buurtfeest?

1. Gemeente
2. Provincie
3. Rijk

Wie bepaalt hoe vaak het vuilnis wordt opgehaald?

1. Gemeente
2. Provincie
3. Rijk

Wie bepaalt of de studiefinanciering terug komt?

1. Gemeente
2. Provincie
3. Rijk

Wat is het dagelijks bestuur van de provincie?

1. Provinciale Staten.
2. Gedeputeerde Staten.
3. Gemeenteraad
4. Waterschap

Waar worden in Nederland géén verkiezingen voor georganiseerd (1p)?

1. De Provinciale Staten
2. De Gemeenteraad
3. De minister-president
4. De Waterschappen

Welke bestuurslaag heeft de meeste macht?

Zet van links naar rechts.

Provincie

Rijksoverheid

Gemeente

Gemeenteraad

College van B&W

Stemmen over regels voor de gemeente

Bedenken van regels voor de gemeente

Uitvoeren van besluiten voor de gemeente

Controleren van het dagelijks bestuur

Vergelijkbaar met de regering

Vergelijkbaar met het parlement

Vul de begrippen op de juiste plek in de tekst in.

In nederland hebben alle gemeente een eigen                            De mensen die daarin zitten zijn de                              Zij beslissen wat er moet gebeuren in de gemeente.
De raadsleden horen allemaal bij een politieke                          . Iedereen vind andere dingen belangrijk. Nederland is een democratie dat betekend dat je mag                           op wie je wilt. Hoe meer stemmen een partij krijgt hoe meer ze voor het zeggen hebben.

Stemmen

gemeenteraad

partij

raadsleden

WEL een taak 

van de gemeente

GEEN taak 

van de gemeente

Aanleggen en onderhouden van wegen in de gemeente

Strafbaar stellen van misdrijven

Verschaffen van paspoorten

Heffen van lokale belastingen

Realiseren van woningbouwplannen

Besluiten over de hoogte van uitkeringen

Sluitingstijden horeca bepalen

Inzet van streekbussen organiseren

Besluiten welke vakken op school gegeven moeten worden

vul het schema verder in!

	landelijk	gemeente	provincie
wetgevende macht	parlement
uitvoerende macht	kabinet
rechtsprekende macht	onafhankelijke rechters	onafhankelijke rechters	onafhankelijke rechters