2.4 Opstand en 80-jaar oorlog (aangepast)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

2.4  De Tachtigjarige oorlog

Lesdoelen

• Je weet wie Filips II is.
• Je kent de oorzaken voor het ontstaan van
  De Tachtigjarige oorlog.
• Je weet dat Filips II de hertog van Alva naar de Nederlanden stuurt om de orde te herstellen. 
• Je weet dat Willem van Oranje leider van de opstand wordt.

Wat gaan we doen?

• Uitleg opstand en oorlog met Spanje 5 dia's! (twee grote lessen). (2x45 minuten)
• Maken tijdbalk van de Tachtigjarige Oorlog. (15 min)
• Bezig met de leerdoelenlijst! Voorbereiding op de toets.
  Klaar?
• Zelfstandig werken aan b.v. opdracht Abel Tasman.

Koning Filips II van Spanje (1556-1598)

• Hij was Rooms-Katholiek .
• Hij wilde zijn Rijk vanuit Madrid besturen.
• Filips was een fel tegenstander van het protestantisme!
  
  
  
  
• Ketters moesten allen op de brandstapel; 'ik regeer nog liever over een woestijn dan over een land vol ketters!'
  

Edelen (zoals Willem van Oranje) smeken de koning om op te houden met het vervolgen van ketters (1566).

De Beeldenstorm (1566)

Wat veroorzaakte de opstand in de Nederlanden? 

• De centralisatie drang van de koning (minder vrijheden voor gewesten)). 
• De geloofsvervolgingen (inquisitie).
• De Nederlanders vonden  Filips II een buitenlander en een tiran. 
• Er waren vele misoogsten.

Filips was woedend!

• Filips stuurt zijn beste generaal, De Hertog van Alva.
• Gevolg met de komst van Alva:
  

1. De Raad van Beroerte; bekend als de bloedraad.
   Mensen die kerken hadden gesloopt werden gedood.
2. Tiende penning: Alva haalt 10% extra belasting op.

Fernando Álvarez de Toledo y Pimentel, hertog van Alva, was één van de succesvolste generaals van Karel V en Filips II. Voor hen had hij al veel belangrijke veldtochten gewonnen.

Hij was al 60 jaar, voor die tijd een hoge leeftijd, toen hij landvoogd van de Nederlanden werd.

Unie van Utrecht (1579)

• Met de komst van Alva kwamen Nederlanders in opstand!
• Nederlanders waren klaar met de Spaanse Tirannie. 
• Een aantal noordelijke gewesten sloten een militair verbond;
  De Unie van Utrecht. 
• De gewesten gingen elkaar steunen in de strijd tegen Spanje.

Willem van Oranje
(1533-1584)

• Willem van Oranje werd de leider van de opstand.
• Hij wilde voor Nederland gewetensvrijheid invoeren.
• Protestanten zagen in de PVO een redder van het vaderland.
• Onder gezang voerden de protestanten oorlog tegen Spanje (het Wilhelmus verscheen in 1572)

In 1584 word de PVO vermoord door Balthasar Gerards.

Zelfstandig werken

Modules 1.2 maken (alle delen).

Klaar? maken 1.5 (Willem van Oranje) en/of lezen.

Zelfstandig werken

Modules 1.2 maken (alle delen).

Klaar? maken 1.5 (Willem van Oranje) en/of lezen.

Maak een tijdbalk (deel 1);

1566: Beeldenstorm

1567: Komst Hertog van Alva in de Nederlanden.

1568: Slag bij Heiligerlee (begin Tachtigjarige Oorlog)

1572: Inname van Den Brielle door calvinisten. 

Tijdbalk deel 2

1579: Unie van Atrecht (bondgenootschap Zuidelijke gewesten)
1579: Unie van Utrecht (bondgenootschap noordelijke gewest)
1581: Acte van Verlatinghe
1584: Willem van Oranje vermoord
1585: Val van Antwerpen (belangrijke havenstad)
1588: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
1600: Slag bij Nieuwpoort

Tijdbalk deel 3

• 1600: Slag bij Nieuwpoort
• 1602: Oprichting VOC
• 1619: Onthoofding Johan van Oldenbarneveldt
• 1609-1621: Wapenstilstand tussen NL en Spanje (wel oorlog)
• 1628: Verovering Zilvervloot
• 1648: Vrede van Munster