NOVA H7 les 3 Halfreacties en redoxkoppels

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

• DEZE LES

Deze les nodig:

- schrift

- pen

- laptop

- Binas

NOVA HAVO5      Les 3

halfreacties en redoxkoppels

Deze les:

- wat weet je nog van de vorige les?

- vragen/problemen bij het huiswerk?

- Ox en RED herkennen

- redoxkoppels

- halfreactie geven van OX of RED

Check voorkennis

wat heb je geleerd van de vorige lessen?

een ongeladen atoom

check atoombouw

1. heeft evenveel protonen als neutronen
2. heeft evenveel protonen als elektronen
3. heeft evenveel neutronen als elektronen

een negatief ion

check atoombouw

1. heeft meer protonen dan elektronen
2. heeft minder protonen dan elektronen
3. heeft meer elektronen dan protonen
4. heeft minder elektronen dan protonen

een positief ion

check atoombouw

1. heeft meer protonen dan elektronen
2. heeft minder protonen dan elektronen
3. heeft meer elektronen dan protonen
4. heeft minder elektronen dan protonen

Dit is een RED-OX reactie

Mg (s)              +              2 H+             --> Mg2+  + H2 

staat e- af               neemt e- op

       =                                     =

REDuctor                 OXidator

vorige les

elektronenoverdracht

Een reactie waarbij elektronen worden overgedragen van het ene deeltje naar het andere deeltje noem je een REDOXreactie

Je herkent een redoxreactie aan het veranderen van de lading van de deeltjes

(dit was huiswerk opgave 5)

Zijn dit wel of geen redoxreacties, sleep naar het juiste blok.

Redoxreactie

GEEN Redoxreactie

2 Al + Br₂ --> 2 AlBr₃

HCN + OH^- --> CN^- + H₂O

BaCl₂ --> Ba²⁺ + 2 Cl^-

2 HCl + Mg --> H₂ + Mg²⁺

CH4 + 2O2 --> CO2 + 2H₂O

Fe + 3 Ag⁺ --> Fe³⁺ + 3 Ag

verbranding

Bij verbrandingsreacties is de ladingsverandering niet altijd zo duidelijk te herkennen. Leer daarom het volgende:

Alle verbrandingsreacties zijn redoxreacties

De stof zuurstof (O2) is hierbij altijd de OXidator

NOTEER

EN LEER

Hoe goed kun jij redoxreacties herkennen?

😒🙁😐🙂😃

Zijn er vragen over het huiswerk?

Na afloop van deze les

- Kun je aangeven welk deeltje OX of RED is

- kun je de halfreactie geven van een oxidator en reductor

- weet je wat een redoxkoppel is

welke ionlading hoort bij de volgende deeltjes?

lading 1+

lading 2+

lading 3+

lading  1-

lading 2-

Cu

Na

Zn

K

S

F

Cl

Mg

Al

O

Aantekening maken

Je krijgt nu een handig overzicht om te leren of een deeltje kan reageren als OX of als RED.

Maak in je schrift 2 kolommen:

OXidator

(neemt e- op)

REDuctor

(staat e- af)

OXIDATOR

(neemt e- op)

• positieve metaalionen en H+
  

                       REDUCTOREN

(staat elektronen af)

• metaalatomen en het molecuul H2
  

NOTEER EN LEER

OXIDATOR

= neemt elektronen op:

• positieve metaalionen en H+
  

want het ion:

- heeft minder elektronen
   dan protonen (kan dus e- opnemen)

                       REDUCTOREN

= staat elektronen af:

• metaalatomen en het molecuul H2
  

OXIDATOR

= neemt elektronen op:

• positieve metaalionen en H+
  

want het ion:

- heeft minder elektronen
   dan protonen (kan dus e- opnemen)

                       REDUCTOREN

= staat elektronen af:

• metaalatomen en het molecuul H2
  

uitzondering:
Fe2+ kan OX én RED zijn
OX: Fe2+ neemt 2e- op en wordt Fe
RED: Fe2+ staat 1e- af en wordt Fe3+ 

OXIDATOR

= neemt elektronen op:

• positieve metaalionen en H+
  

want het ion:

- heeft minder elektronen
   dan protonen (kan dus e- opnemen)

                       REDUCTOREN

= staat elektronen af:

• metaalatomen en het molecuul H2
  

want:

als ze e- afstaan ontstaan de positief geladen metaalionen en H+

uitzondering:
Fe2+ kan OX én RED zijn
OX: Fe2+ neemt 2e- op en wordt Fe
RED: Fe2+ staat 1e- af en wordt Fe3+ 

OXIDATOREN (vervolg)

• de moleculen
  

Cl2, F2, I2 en Br2 en S en O2 

                 REDUCTOREN (vervolg)

• negatieve niet-metaalionen (Cl-, F-, Br-, S2-, O2-)
  

NOTEER EN LEER

OXIDATOREN (vervolg)

• de moleculen
  

Cl2, F2, I2 en Br2 en S en O2 

want:

als ze e- opnemen ontstaan de negatief geladen niet-metaalionen

(Cl-, F-, Br-, S2-, O2-)

                 REDUCTOREN (vervolg)

• negatieve niet-metaalionen (Cl-, F-, Br-, S2-, O2-)
  

want het ion:

- heeft meer elektronen

   dan protonen

- en kan dus elektronen

   afstaan

NOTEER EN LEER

Zijn deze deeltjes oxidator, reductor of beide? 

sleep de deeltjes naar het juiste blok.

(thuis oefenen: huiswerk opgave 3 en 4)

Oxidator

Oxidator & Reductor

Reductor

Ba

Al³⁺

Se

S^2-

H⁺

Fe²⁺

Cu⁺

Zn

huiswerk (thuis): opgave 3

Leg met behulp van de atoombouw uit waarom metalen altijd RED zijn

Leg met behulp van de atoombouw uit waarom halogenen altijd OX zijn

TIP: waar staan de metalen in het Periodiek Systeem? En de halogenen? Neem als voorbeeld een metaal en een halogeen met ongeveer 10 protonen in de kern.  Wat was ook alweer edelgasconfiguratie?

Geef in deze redoxreactie aan welk deeltje de oxidator en welk deeltje de reductor is.

TIP: hoe verplaatsen de elektronen?

2Cl​−​​(aq)+Zn​2+​​(aq)−>Cl​2​​(aq)+Zn(s)

(thuis verder oefenen: huiswerk opgave 6)

Oxidator

Reductor

Halfreacties

RED                      OX                                                                    

Deze reactie is opgebouwd uit twee halve reacties:

halfreactie RED: 2Cl- staat 2 elektronen af en wordt Cl2

halfreactie OX: Zn2+ neemt 2 elektronen op en wordt Zn 

2Cl​−​​(aq)+Zn​2+​​(aq)−>Cl​2​​(aq)+Zn(s)

                RED                      OX                                                                    

Halfreacties noteer je zo:

halfreactie RED:             2Cl- -> Cl2 + 2e-    (elektronen NA de pijl)

halfreactie OX: Zn2+  + 2e- -> Zn      (elektronen VOOR de pijl)

2Cl​−​​(aq)+Zn​2+​​(aq)−>Cl​2​​(aq)+Zn(s)

halfreactie

halfreactie: Na --> Na+ + e-  

H4 - Zouten

Dezelfde uitleg, maar nu met plaatjes:

+

halfreactie

halfreactie: Cl + e- --> Cl-  

H4 - Zouten

+

halfreactie

door het verplaatsen van elektronen hebben alle deeltjes  edelgasconfiguratie

gekregen

even oefenen, pak je schrift:

a. Geef de halfreactie van de omzetting van Ni in Ni2+

b. Geef de halfreactie van de omzetting van Fe3+ in Fe2+

Redoxkoppels

Ni --> Ni2+ + 2e-                              Fe3+ + e- --> Fe2+

De OX en RED in een halfreactie vormen een KOPPEL: 

een REDOXKOPPEL

Uit de RED Ni ontstaat altijd de OX Ni2+

Uit de OX Fe3+ ontstaat altijd de RED Fe2+

Noteer 3 dingen die je geleerd
hebt deze les

Eigen werk

• MAAK: Opgave 3, 4 en 6 en kijk na (ELO of online)
• LEER: H7.1 blz 14 tm 16
• LEER: de ionen in tabel 1 op blz 23 (H7.2)