Keuzes maken

• Levensbeschouwing
• Secundair onderwijs

Het leven bestaat uit keuzes maken

Lees werkblad p.29 en vul het schema in.

En jij? 

Noteer  of denk aan 

een 'kruispunt' 

waar jij al eens 

in je leven 

'voor' hebt gestaan?

Wie of wat heeft jou toen geholpen om 'een bepaalde richting in te slaan'?

0

Over welk soort keuze gaat het hier?

Wat gaan we doen?

1.1. De weg als universeel symbool voor het leven

1.2. Kruispunten in je leven

1.2.1 De impact van ervaringen

1.2.2. Kiezen en kiezen is twee

-  Het leven bestaat uit keuzes maken

- Verschillende soorten keuzes

- Belang van goed leren kiezen!

- Verantwoorde keuzes?

- Beproevingen?

1.3. Het belang van een goed keuzeproces

In een wereld vol keuzemogelijkheden

Vind je kiezen lastig?

1. Ja
2. Nee

Twijfel je zelf regelmatig over keuzes die je maakt?

1. ja
2. nee

Praat jij met andere mensen over je mogelijkheden en keuzes?

1. Ja
2. Nee

Ben je bang dat je wel eens de verkeerde keuze maakt?

1. Ja
2. Nee

Is het erg om een keuze te maken zonder te weten wat het gevolg is?

1. Ja
2. Nee

Wanneer ben je zeker van je keuze?

Noem een aantal keuzes die je vandaag al hebt gemaakt.

Welke pot kies jij?

de pot met 1 kleur

de pot met verschillende kleuren

In welk type herken je jezelf het meest?

1. Ik ben een uitsteller als het op keuzes maken aankomt.
2. Ik ben iemand die altijd alles goed afweegt en dan kiest.
3. Ik ben makkelijk onzeker over de keuzes die ik maak of blijf er nadien over twijfelen.
4. Ik laat me in mijn keuzes makkelijk leiden door wat mijn vrienden kiezen.

Wat zegt dit filmpje volgens jou over keuzes maken?

over dingen beschikken om (comfortabel) te leven 

gezag gegeven worden op basis van wat je weet/kan

jezelf de moeite waard willen voelen

steeds meer willen bezitten ten koste van allen en alles

alles en allen moeten wijken voor het wijken van het eigen prestige

We willen (zelf) kiezen

Vrij en zelfstandig kunnen kiezen

= individueel recht 

= VRIJHEID

Ben je tevreden over je
keuzevrijheid thuis?

ja

neen

bwahh...

Op een schaal van 0-100,
hoe belangrijk vind je het hebben van veel keuzemogelijkheden?

0100

Geef 1 voorbeeld van iets waar je blij van bent dat je dat thuis vrij mag kiezen
en waar je niet van wilt dat eraan geraakt wordt.

Geef 1 voorbeeld van iets dat je thuis niet vrij mag kiezen
en wat je wel zelf graag zou willen kiezen.

Waarom zet men op een verjaardagskaart 'Finaly 18'?
Waarom 'finaly'?

Kijk jij uit naar je 18de verjaardag?

ja

neen

bwah...

Denk je dat jongeren vroeger meer of minder keuzevrijheid hadden?

meer

minder

Waarin, denk je, heb je als jongere vandaag
meer keuzevrijheid
dan je (over)grootouders op jouw leeftijd?

Einde van dit onderdeel :-) 

Wat gaan we doen?

LES 1: Inleiding

1.  Link voorgaande leerstof

2. "Doet ie het of doet ie het niet?"

LES 2: Verschillende keuzes

3. Het leven bestaat uit keuzes maken

4. Soorten keuzes

Les 3: Verschillende soorten keuzes:
5.  Dilemma's en beproevingen

Een dilemma

Een keuze tussen 2 (of soms meer) opties waarvan de voor- en nadelen 

aan mekaar gewaagd zijn. 

=> moeilijke keuze!

Moreel dilemma

Het gaat om het onderscheid tussen goed en slecht.   

                   ->  Wat is in een bepaalde situatie goed en wat is slecht? 

Het menselijk brein kent twee systemen die ook bij moreel redeneren van invloed zijn: 

=> Welk systeem haalt de bovenhand bij jou? Wanneer?

       cfr.  Onderwerp keuze:
->  persoonlijk (mens over boord duwen) of niet- persoonlijk (houden van gevonden geld)?

 

 1) Het intuïtieve systeem
     = snelwerkend + baseert zich doorgaans op ingevingen en emotie

2) Het rationele systeem
    = langzamer +baseert zich op goed nadenken 

Het belang van je keuzeproces

Een goed keuzeproces bestaat uit voldoende exploreren en vervolgens weloverwogen keuzes (= (ver)binding) maken.

Goed leren kiezen = een proces 

= doorgaans met vallen en opstaan!

3 manieren om te kiezen

1) Uitzonderlijk valt de keuze als het ware uit de hemel. = intuïtie

2) Affectieve weegschaal:
                -  Leef telkens een week alsof je al gekozen hebt. 

                -  Ervaar je troost en moed of net het omgekeerde?

3) Rationele weegschaal: 

                -  Maak een inventaris van alle argumenten voor en tegen elke optie.

Wat ga je doen?

Hendel overhalen => 1 dode

Hendel niet overhalen => 5 doden

Morele keuzes

Het gaat om het onderscheid tussen goed en slecht.   

                   ->  Wat is in een bepaalde situatie goed en wat is slecht? 

Het menselijk brein kent twee systemen die ook bij moreel redeneren van invloed zijn: 

=> Welk systeem haalt de bovenhand bij jou? Wanneer?

       cfr.  Onderwerp keuze:
->  persoonlijk (mens over boord duwen) of niet- persoonlijk (houden van gevonden geld)?

 

 1) Het intuïtieve systeem
     = snelwerkend + baseert zich doorgaans op ingevingen en emotie

2) Het rationele systeem
    = langzamer +baseert zich op goed nadenken 

Wat vind je van deze uitspraak van Anselm Grün?

https:

Wat ga je doen?

Hendel overhalen => 1 dode

Hendel niet overhalen => 5 doden

Wat zou jij doen?

de zwaardere man duwen

de zwaardere man niet duwen

Waarom reageren we zo verschillend in de twee scenario's?

Morele keuzes

Het gaat om het onderscheid tussen goed en slecht.   

                   ->  Wat is in een bepaalde situatie goed en wat is slecht? 

Het menselijk brein kent twee systemen die ook bij moreel redeneren van invloed zijn: 

=> Welk systeem haalt de bovenhand bij jou? Wanneer?

       cfr.  Onderwerp keuze:
->  persoonlijk (mens over boord duwen) of niet- persoonlijk (houden van gevonden geld)?

 

 1) Het intuïtieve systeem
     = snelwerkend + baseert zich doorgaans op ingevingen en emotie

2) Het rationele systeem
    = langzamer +baseert zich op goed nadenken 

www.nieuwsblad.be

Is dit een voorbeeld van een dilemma?

JA

NEE

Wat zou je na deze les moeten kunnen of weten?

• Je weet wat een dilemma is en je kan dergelijke soort keuze omschrijven.
  
  
• Je kan een voorbeeld geven van een dilemma en/of een voorbeeld herkennen + kunnen toelichten.
  
  
• Je weet wat een morele keuze is en wat bij de afweging van de opties een mogelijke rol kan spelen.
  
  
• Je beseft dat mensen verschillen in de keuzes die ze maken,  hoe ze tot hun keuze komen alsook hoe ze hun keuzes verantwoorden.

Einde van deze les :-) 

Wat ga je doen?

Hendel overhalen => 1 dode

Hendel niet overhalen => 5 doden

Wat zou jij doen?

de zwaardere man duwen

de zwaardere man niet duwen

Waarom reageren we zo verschillend in de twee scenario's?

Morele keuzes

Het gaat om het onderscheid tussen goed en slecht.   

                   ->  Wat is in een bepaalde situatie goed en wat is slecht? 

Het menselijk brein kent twee systemen die ook bij moreel redeneren van invloed zijn: 

=> Welk systeem haalt de bovenhand bij jou? Wanneer?

       cfr.  Onderwerp keuze:
->  persoonlijk (mens over boord duwen) of niet- persoonlijk (houden van gevonden geld)?

 

 1) Het intuïtieve systeem
     = snelwerkend + baseert zich doorgaans op ingevingen en emotie

2) Het rationele systeem
    = langzamer +baseert zich op goed nadenken