V5 werkloosheid

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Wanneer is iemand werkloos?

• Definitie volgens het CBS:
• Alle 15- tot 75-jarigen die in Nederland wonen, minder dan 1 uur per week werken, actief op zoek zijn naar betaald werk voor 1 uur of meer en daarvoor direct beschikbaar zijn.

Definities lijken op elkaar maar komen niet altijd overeen. International labour organisatie (ILO) stelt een leeftijd van 15 tot 73 jaar. In het boekje CBS tot AOW-leeftijd.

Wat is het UWV en wat doet het UWV?

• UWV: Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen
• Wat doet het UWV? uitvoering van de werknemersverzekeringen, zoals de WW, WIA en Ziektewet. Ze mensen om aan het werk te blijven of om een nieuwe baan te vinden.
• Het UWV werkt in opdracht van de overheid                 (ministerie van Sociale zaken en Werkgelegenheid)

Zijn de volgende personen werkloos volgens de definitie van het CBS?

Alle 15- tot 75-jarigen die in Nederland wonen, minder dan 1 uur per week werken, actief op zoek zijn naar betaald werk voor 1 uur of meer en daarvoor direct beschikbaar zijn.

Scholier, 14 jaar, zoekt een baantje voor 15 uur per week

1. werkloos
2. niet werkloos

Schilder, 42 jaar, zit al anderhalve maand met een zware griep thuis en krijgt zijn loon doorbetaald.

1. werkloos
2. niet werkloos

Man, 34 jaar, schrijft zich in bij het uitzendbureau voor een baan van 20 uur.

1. werkloos
2. niet werkloos

Bijstandsmoeder, 38 jaar, ingeschreven bij het UWV voor een baan van 20 uur. Kan geen opvang vinden voor haar twee jarige zoon.

1. werkloos
2. niet werkloos

Leraar, 58 jaar, afgekeurd voor zijn beroep maar goedgekeurd voor het vouwen van loempia vellen, staat ingeschreven bij het UWV.

1. werkloos
2. niet werkloos

Werkloosheidcijfers

• Momentopname, bijvoorbeeld 700.00 werklozen in juni
• In- en uitstroom, bijvoorbeeld instroom van 350.000 werklozen en uitstroom van 350.00 werklozen in juni

Arbeidsmobiliteit

• Arbeidsmobiliteit: De mate waarin mensen bereid zijn te veranderen van werkgever, beroep of regio.
• Is iemand bereid te verhuizen?
• Hoe eenvoudig is het om mensen om te scholen?

Zelfstandig werken

• Start met het maken van 5.4, die gaan we straks bespreken
• Klaar? Kijk 5.4 na en lees blz 59 tot en met 61 en maak 5.1 en 5.3
• Een periode van laagconjuctuur: een periode van economische krimp, de bestedingen (vraag) en de productie dalen

Bespreken opdracht 5.4

Land A en B hebben beide een beroepsbevolking van 10 miljoen personen waarvan 1 miljoen werkloos is. In land A is elke werklozen gemiddeld 2 maanden werkloos en in land B 1 jaar.

In welk land is de kans dat de werkende werkloos wordt het grootst?

1. Land A
2. Land B

In welk land is de kans dat een werkloze werk vindt het grootst?

1. Land A
2. Land B

Bereken hoeveel mensen er in land A in een jaar werkloos geweest zijn.

5.4 C

• Beroepsbevolking is 10 miljoen waarvan 1 miljoen werkloos is.
• In land A is een werkloze gemiddeld 2 maanden werkloos.

     Per 2 maanden 1 miljoen mensen werkloos

• (12/2) * 1 miljoen = 6 miljoen mensen

Hoeveel personen zijn er in land B in een jaar gemiddeld werkloos geweest?

In een van beide landen is nauwelijks ontslagbescherming, welk land is dit?

1. Land A
2. Land B

Afsluiting

• Waar hebben we het vandaag over gehad?
• Meten van werkloosheid
• Arbeidsmobiliteit  
• Waar gaan we het het volgende uur over hebben?
• Verschillende soorten werkloosheid
• CBS opdracht 

Vandaag

• Uitleg soorten werkloosheid
• Zelfstandig werken
• Uitleg CBS opdracht 
• Afsluiting  

Verschillende soorten werkloosheid

Natuurlijk werkloosheid

Natuurlijke werkloosheid: Werkloosheid die niet het gevolg is van veranderingen in de economie./ Werkloosheid die onstaat doordat vraag en aanbod op de arbeidsmarkt gebrekkig op elkaar aansluiten.

Frictiewerkloosheid

Frictie werkloosheid: Kortdurende werkloosheid die ontstaat bij het zoeken of het wisselen van een baan. 

Kortdurend = ongeveer 3 maanden

Voorbeeld: iemand die net afgestudeerd heeft, heeft tijd nodig om een baan te vinden

Structurele werkloosheid

Structurele werkloosheid: Werkloosheid die ontstaat door blijvende veranderingen in de kwantiteit, kwaliteit en kosten van de productiefactoren 

Voorbeeld: vervangen van arbeid door machines, verplaatsing van productie naar lagelonenlanden, verslechtering van de internationale concurrentiepositie en door te hoge lonen.

Beroepsmobiliteit

De mate waarin structrele werkloosheid voorkomt hangt o. a. af van de beroepsmobiliteit.

Beroepsmobiliteit: De bereidheid van werklozen en de mogelijkheden om zich om te scholen naar een beroep waar de kans op werk groot is. 

Conjuncturele werkloosheid 

Conjuncturele werkloosheid: Werkloosheid die een gevolg is van het tekort schieten van de bestedingen ten opzichte van de productiecapaciteit. 

Hierdoor is de vraag naar arbeid kleiner dan het aanbod van arbeid.

Dit soort werkloosheid ontstaat bij laagconjunctuur. 

Dit hoef je niet in detail te kennen

Het minimumloon wordt verhoogd. Werkgevers vrezen hogere werkloosheid.

1. frictiewerkloosheid
2. structurele werkloosheid
3. conjuncturele werkloosheid

Vakbonden matigen de lonen, hierdoor dalen de bestedingen.

1. frictiewerkloosheid
2. structurele werkloosheid
3. conjuncturele werkloosheid

Piet is net afgestudeerd en hoopt op korte termijn een baan te vinden.

1. frictiewerkloosheid
2. structurele werkloosheid
3. conjuncturele werkloosheid

Bedrijven hebben de afgelopen jaren fors geïnvesteerd in uitbreidingen.

1. frictiewerkloosheid
2. structurele werkloosheid
3. conjuncturele werkloosheid

Philips verplaatst zijn lampen fabriek naar Vietnam

1. frictiewerkloosheid
2. structurele werkloosheid
3. conjuncturele werkloosheid

Zelfstandig werken

Start met het lezen van blz 61 tot en met 64 en maak 5.1, 5.3, 5.5 tot en met 5.11

Uitleg CBS opdracht 

• Volgende week vrijdag maken jullie de CBS opdracht (2%)
• Je moet hiervoor kennen hoofdstuk 1 tot en met 3
• Je moet hiervoor dingen kunnen berekenen (ratio's, participatiegraad etc.) en kunnen uitleggen 
• Maandag leg ik uit wat het CBS precies doet, dit is achtergrond informatie. Dit hoef je niet te leren voor de opdracht.

Afsluiting

Huiswerk: Lees blz 59 tot en met 64 en maak 5.1 tot en met 5.12

Volgende week vrijdag: CBS opdracht