6.3: Gedrag beschrijven

6.3 Gedrag beschrijven
1 / 24
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 24 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

6.3 Gedrag beschrijven

Slide 1 - Slide

Leerdoelen
  1. Je kunt toelichten wat gedrag is en hoe gedrag is ingedeeld
  2. Je kunt omschrijven wat ethologie inhoudt en hoe je gedrag kunt bestuderen.
  3. Je weet hoe je een ethogram en een protocol kunt maken.

Slide 2 - Slide

Slide 3 - Slide

Slide 4 - Video

Slide 5 - Slide

Ethologie

Slide 6 - Slide

Ethologie
Ethologie = studie van het gedrag van dieren

Gedrag = alle waarneembare activiteiten van een dier of mens

Adequaat gedrag = gedrag dat de fitness van een dier vergroot

Slide 7 - Slide

Prikkel en respons
Gedrag begint met prikkels.

Prikkels kunnen komen uit:
  • Externe omgeving (Geur van patat)
  • Interne omgeving (Honger gevoel)
De reactie van een dier of mens op prikkels noem je een respons

Slide 8 - Slide

Van prikkel tot handeling
Gedrag is opgebouwd uit opeenvolgende handelingen. Deze handelingen noemen we gedragselementen.

Je wordt wakker van de wekker - Je drukt de wekker uit - Je stapt uit bed - Je kleed je aan (gedrag: opstaan)

Slide 9 - Slide

Gedragsystemen
Gedragselementen met een gemeenschappelijk doel vormen samen een gedragssysteem.

Voorbeeld:
De gedragselementen eten zoeken, eten bereiden en eten vormen samen het gedragssysteem voedingsgedrag

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Slide

Gedragsketen
Als gedrag uit een serie gedragselementen in een vaste volgorde bestaat noemen we dat een gedragsketen.

Een voorbeeld van een gedragsketen is baltsgedrag bij dieren. 

Slide 12 - Slide

Black box
Frans de Waal
(primatoloog)

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Video

Leerdoel 2
Je kunt omschrijven hoe je gedrag kunt bestuderen.

Slide 15 - Slide

Gedrag bestuderen
Om onderzoek te doen naar gedrag van dieren en mensen maken onderzoekers gebruik van ethogrammen en protocollen


Slide 16 - Slide

Ethogram
Als je gedrag gaat bestuderen maak je eerst een ethogram

In een ethogram beschrijf je alle gedragselementen die je kunt bedenken en geef je ze een code. Zie rechts een voorbeeld van een ethogram --> objectief!!

Slide 17 - Slide

Protocol
Tijdens het bestuderen van gedrag maak je gebruik van een protocol. 

In een protocol noteer je om de zoveel seconden welk gedragselement je ziet. Je gebruikt voor het noteren de afkortingen die je hebt bedacht in je ethogram.

Slide 18 - Slide

Welke vragen kun je beantwoorden aan de hand van een protocol?
A
Hoe vaak komt elk gedragselement voor?
B
Hoelang duurt ieder gedragselement?
C
Is er sprake van een gedragsketen?
D
Wat denkt een dier tijdens het gedrag?

Slide 19 - Quiz

Onder welk gedragssysteem valt de balts?
A
Voedingsgedrag
B
Terretoriumgedrag
C
Voortplantingsgedrag
D
Sociaalgedrag

Slide 20 - Quiz

Huiswerk

Huiswerk = 33 t/m 40

Slide 21 - Slide

Aan de slag
Wat?                Ethogram & protocol maken
Hoe?                in tweetallen (1 houdt tijd bij, ander schrijft)
Tijd?                 3 min voorbereiden ethogram & protocol
Vragen?          Steek je vinger op
Klaar?              Protocol maken van filmpje
Uitkomst?      Inleveren bij mij

Slide 22 - Slide

Slide 23 - Video

Aan de slag
Wat?                  Maken opdracht 24 & 28
Hoe?                  in tweetallen
Tijd?                   tot 14:05
Vragen?            Steek je vinger op
Klaar?                Maak een eigen begrippenlijst van BS 3
Uitkomst?       Huiswerk

Slide 24 - Slide