4.2: Atomen en moleculen

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

H4 Nieuwe stoffen maken

Deze les:

• 4.2 Atomen en moleculen
  
• maken 4.2  opdracht 1 t/m 19
• Leren tabel 1 Enkele symbolen van atoomsoorten

4.2 Atomen en moleculen

4.2 Atomen en moleculen

Leerdoelen

Ik kan de namen en symbolen van de meest voorkomende elementen opsommen en deze indelen in metalen en niet-metalen (moleculen).

Ik kan beschrijven dat een molecuul is opgebouwd uit atomen en dat bij een chemische reactie de atomen anders worden gerangschikt.

4.2 Atomen en moleculen

Uitbreiding van het deeltjesmodel

Enkele uitgangspunten van het deeltjesmodel zijn:

• Alle stoffen bestaan uit moleculen.
• Elke stof heeft zijn eigen soort moleculen.
• Elk molecuul is opgebouwd uit nog kleinere deeltjes: atomen.

4.2 Atomen en moleculen

Symbolentaal

Er zijn miljoenen verschillende soorten moleculen die zijn opgebouwd uit ongeveer 100 verschillende atomen of atoomsoorten.

• Atomen of atoomsoorten worden aangeduid met symbolen.
• Atomen zijn de bouwstenen van moleculen.
• Een stof die uit 1 atoomsoort bestaat noem je een element.

Wat is een molecuul?

Het kleinste deeltje van een stof met alle eigenschappen van die stof.

4.2 Atomen en moleculen

Symbolentaal

Er zijn miljoenen verschillende soorten moleculen die zijn opgebouwd uit ongeveer 100 verschillende atomen of atoomsoorten.

• Atomen of atoomsoorten worden aangeduid met symbolen.
• Atomen zijn de bouwstenen van moleculen.
• Een stof die uit 1 atoomsoort bestaat noem je een element.

De bouw van moleculen

Water                  -->     H₂O             --> 2 H-atomen, en 1 O-atoom

Keukenzout     -->      NaCl           -->     1 Na-atoom, en 1 Cl-atoom

Suiker                 -->      C₆H₁₂O_{6       -->      6 C-atomen, 12 H-                                                                                                   atomen, en 6 O-atomen}

4.2 Atomen en moleculen

4.2 Atomen en moleculen

Verbinding

Als je verschillende atomen samenvoegt krijg je een verbinding.

• De eigenschappen van een verbinding zijn heel anders dan de eigenschappen van de elementen waaruit de verbinding is opgebouwd.

• Een verbinding met alleen niet-metaal atomen noemen we een moleculaire stof.

Moleculaire stof

Een moleculaire stof bestaat alleen uit niet-metalen.

Uit het hoofd leren! tabel 1 en 2 (=Brenda regel)

Brenda (Br_2(l)= Broom)    Houdt (H_2(g)=Waterstof)
  Naakt (N_2(g)=Stikstof)    Feesten (F_2(g)= Fluor)   In (I_2(s)=Jood) Ons (O_2(g)=Zuurstof)     Clubhuis (Cl_2(g)=Chloor) 

(dus alleen broom is vloeibaar, Jood is vast, de rest gasvormig)

De stoffen uit de Brenda regel vormen moleculen met twee dezelfde atomen en zijn dus niet-ontleedbaar .

     Aanpassing deeltjesmodel

     STOF-> MOLECULEN-> ATOMEN

4.2 Atomen en moleculen

Reactieschema

Bij de reactie van de felreagerende vaste stof natrium en het giftige groene chloorgas ontstaat keukenzout. 

    natrium (s) + chloor (g)               keukenzout (s)

4.2 Atomen en moleculen

Chemische reactie

De ontleding van water in een waterstofbrandstofcel.

  water (l)                    waterstof (g) + zuurstof (g)

Aan de slag:

• maken 4.2 opdr 1 t/m 19
• leren tabel 1 Enkele symbolen van atoomsoorten
• leren 4.1 Stoffen veranderen

H4 Stoffen maken