MTH DA 2.1.4 Venapunctie BSE

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Medisch Technisch Handelen

DA 2

Periode 1

Les 5/ week 41

Venapunctie, BSE

2023-2024

Programma

Welkom + Osiris

Vorige les (Cholesterol)

Vandaag:

Venapunctie MTH 5.12 blz 114 t/m 119

BSE MTH 5.16 blz 130 t/m 132

Afsluiten + huiswerk

Vorige les

• Vragen?
• Opdracht reeds besproken (voedingsadvies)

Er zijn twee soorten cholesterol. Het goede cholesterol ruimt slechte vetdeeltjes in de bloedvaten op. Het slechte cholesterol blijft plakken aan de wanden van de bloedvaten. Wat is het slechte cholesterol?

1. HDL
2. LDH
3. LDD
4. LDL

Wanneer is het totaal cholesterol verhoogd?

1. > 5mmol/L
2. >2,5 mmol/L
3. >6mmol/L
4. Help?!

Voedingsadvies bij een verhoogd cholesterol

Venapunctie

• Wat is dat ook alweer?
• Wat te doen als het misgaat? prikaccident?
• Waarom is er voor veel bloedonderzoek veneus bloed nodig?
• Wat is een gesloten vacuümsysteem?
• Wanneer welke buis?  

Foutenbronnen

Vacuüm blijven behouden --> pijnlijk

Aanprikken mislukt? 

Toestemming patiënt

Niet langer dan 1 minuut stuwen

Buizen voldoende vullen

(blz. 118 MTH boek)

Handig om te weten

1. Wanneer valt een patiënt minder snel flauw?

2. Wat te doen als er bij venapunctie geen bloedkomt?

3. Bloedfontein --> wat te doen?

4. Volgorde stollingsbuizen (zie pag. 117)

1. halve liter water drinken, bilspieren aanspannen, benen kruizen, knie buigingen laten maken

2. Naald enkele mm opschuiven wel vacuüm behouden! - naald kwartslag draaien- stuwband losser maken - nieuwe buis plaatsen

3. stuwband los -naald verwijderen -afdrukken

4. Procedure INR: acenocoumarol/fenprocoumon: citraatbuis (lichtblauw) vullen - buis mag weg als je hem niet nodig hebt -stuwband losmaken en rest ongestuwd afnemen, daarna nomaals lichtblauwe dop (citraatbuis) vullen 

Venapunctie

Youtube Venapunctie link

BSE

• BSE inzetten en aflezen in de BPV  om onderscheid te maken tussen lichamelijke aandoeningen en klachten 
• Doel; onderscheid maken tussen klachten en/of aandoening/ ontstekingen/ kwaadaardige aandoeningen
• Bezinkingssnelheid = de snelheid waarmee de ery's d.m.v. zwaarte kracht in een bepaalde tijd naar beneden zakken
• Verhoogde bezinking
• Verlaagde bezinking
• Kleur

Doel: onsteking/maligniteit bv.

Deze snelheid hangt af van:

* Eiwitsamenstelling van het plasma: albumine/globuline

* De vorm en de grootte van de erytrocyten

Het onderzoek is niet specifiek, wat betekent dat? Net als bijv. bij bloeddruk: niet afwijkend bij 1 bepaalde aandoening.

Referentiewaarden > MTH-boek.

Afkapwaarde 24 mm/ per uur als grens.

Verhoogde bezinking komt voor bij:

• Infectieziekten; acuut of chronisch

• Kwaadaardige ziekten; o.a. tumoren

• Anemie

• Acuut en chronisch reuma

• Graviditeit

Verlaagde bezinking komt voor bij:

• polycythaemie

• uitdroging

• hoge bloedsuikerwaarde

De bezinking is ook een methode om het verloop van een ziekte te volgen, maar wordt ook vaak in combinatie met andere bepalingen aangevraagd door een huisarts.

Een normale bezinking sluit echter niet uit, dat er niets ernstigs aan de hand is.

Is dus niet specifiek!!

De methode > wordt uitgelegd in de praktijkles. Verhouding 0,4 en 1,6 ml is wel zeer belangrijk voor betrouwbare uitslag.

• de macro-methode volgens Westergren

0,4 ml. Na-citraat 3,8% en 1.6 ml. bloed

Aandachtspunten bij het aflezen, deze noteer je bij de uitslag.

• sluiering: de scheiding tussen plasma laag en erytrocyten is niet duidelijk

• BUFFYCOAT = grijswitte laag boven de erytrocyten, aantal leukocyten zijn verhoogd = leukocytose

• De KLEUR van het plasma indien afwijkend:

Geel - icterisch

Wit - lipemisch

Rozerood - hemolytisch

Kleurloos/waterig- anemisch

BSE Youtube link

LINK

Vanaf 9.45 min kijken. 

BSE Uitslag

Praktijk: Uitslag na een uur leesbaar

Donkergele kleur: verhoogde Bilirubineconcentratie in het bloed;

Roodachtige kleur: kan duiden op het kapot gaan van rode bloedcellen, bijv. door teveel stuwing tijdens afname;

Kleurloos plasma; ijzergebreksanemie

Troebel witachtig plasma; gestoorde vetstofwisseling;

Leukemie; opvallend dikke buffycoat

BSE uitslag

Buffycoat = het witte leukocytenlaagje op de grens

Gesluierde bezinking = als de scheiding tussen de gele en de rode kolom niet duidelijk te zien is, vermeld je 'gesluierde bezinking'. 

Afsluiten + huiswerk

• Vragen?
• Volgende week: 
• Urine onderzoek MTH 5.6 t/m 5.8 blz 91 t/m 101
• Urinekweek + dipslide MTH 5.8 t/m 5.11 blz 101 t/m 112
  
• Alle theorie van de afgelopen weken leren
• LET OP: Toets in de bijzondere lesweek, week 46!

Opdracht Venapunctie

Staat in Cumlaude onder MTH week 41