Cerebrale parese

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1-3

Cerebrale parese

Cerebrale parese

Parese betekent gedeeltelijke onvolledige verlamming, spierzwakte. Cerebraal betekent hersenen.

Als de hersenen van je kind voor, tijdens of na de geboorte beschadigd raken, dan kan dit leiden tot cerebrale parese (CP). Door deze aandoening werken de hersenen niet meer goed samen met de spieren. Dit zorgt voor allerlei klachten, zoals problemen met bewegen.

Kenmerken

Door CP krijgt je kind vooral problemen met bewegen en heeft het minder kracht in de spieren. De precieze klachten verschillen per kind.

Zo kan het zijn dat je kind moeite heeft met het bewegen van één kant of één deel van het lichaam. Zoals de benen. Maar het is ook mogelijk dat het hele lichaam moeilijk beweegt.

Meestal sprake van een of meerder klachten

• stijve spieren, schokkerige bewegingen, of bepaalde bewegingen maken zonder dit te willen
  
• problemen met evenwicht bewaren
• problemen met praten, slikken en eten
• problemen met zien, horen en voelen
• problemen met leren
• late ontwikkeling, zoals laat leren zitten, kruipen en lopen
• epilepsie

Diagnose

• uiterlijke kenmerken van het kind, zoals de motoriek en de spierspanning.
  
• de voorgeschiedenis, zoals zwangerschap en de geboorte.
  
• afbeeldingen die van de hersenen worden gemaakt met een echografie, CT-scan of een MRI-scan.
  
• de intelligentie van een kind om een eventuele achterstand in de geestelijke ontwikkeling te beoordelen. Hiervoor doet de specialist een aantal intelligentietests.

Oorzaken

• beschadiging van de hersenen voor, tijdens, of kort na de geboorte als gevolg van zuurstofgebrek
  
• vroeggeboorte
  
• een te laag geboortegewicht
  
• ziekte of andere moeilijkheden tijdens de zwangerschap
  
• een ongeval of hersenziekte na de geboorte
  
• een aanlegstoornis
  
• bovenmatig alcohol en/of drugsgebruik tijdens de zwangerschap

CP is geen ziekte, maar een aandoening. Dat wil zeggen dat je er niet van kunt genezen. Maar je kunt wel een goede kwaliteit van leven hebben. Er zijn therapieën en medicijnen die daarbij helpen. En ook bepaalde hulpmiddelen, zoals een looprekje of een douchestoel. Met goede zorg kunnen de meeste kinderen en volwassenen zich goed redden. Mensen met CP kunnen wel gezonde kinderen krijgen. Mogelijk is bij een klein percentage van de gevallen sprake van erfelijkheid.

Symptomen

• Motorische stoornissen (bewegingsstoornissen), problemen met bewegen, het coördineren van bewegingen, praten en slikken.
• Sensibiliteitsstoornissen: problemen met zicht en problemen met het voelen. Meestal is er sprake van overgevoeligheid, soms van verminderde gevoeligheid (doofheid). Dit maakt de communicatie met de omgeving moeilijk. Deze stoornissen zijn regelmatig de reden van het niet uitvoeren van een opdracht en het uitbrengen van vreemde klanken.

Symptomen

• Intellectstoornissen: 50% van de kinderen met CP heeft een normaal intelligentieniveau, de andere helft is zwakbegaafd of vertoont psychische stoornissen. 
• Andere stoornissen, zoals epilepsie

Bijkomende aandoeningen

• Epilepsie
•  Cognitieve functiestoornissen
• Visusstoornis
• Gehoorstoornis
• Voedingsproblemen
• Emotionele en gedragsproblemen
• Sensibiliteitsstoornis

Vormen CP

Er zijn verschillende vormen cerebrale parese:

• Spastisch, dan voelen de spieren stijf en strak. 70-80% van de kinderen heeft deze vorm van CP.
  
• Dyskinetisch, dan bewegen de spieren onwillekeurig. 6% van de kinderen heeft deze vorm.
  
• Atactisch, dan maakt de persoon schokkerige bewegingen. 6% van de kinderen heeft deze vorm.

Cerebrale parese heeft vaak effect op beide benen. Of op alle spieren aan één kant van het lichaam.

Soms doet alleen een arm of been niet goed mee. 

Zie schema:

De effecten van unilaterale en bilaterale Cerebrale Parese uitgebeeld

Niveaus

Er is een classificiatiesysteem voor de grof motorische functionele mogelijkheden van het kind om het zich te verplaatsen. Dit heet het Grof Motorisch Functionerings Classificatie Systeem (GMFCS). De GMFCS heeft 5 klassen, van I (minst aangedaan) tot V (meest aangedaan). 

Ouders kunnen zelf met behulp van een vragenlijst de GMFCS van hun kind classificeren.

cpnederland.nl

Behandeling

Van CP kan je niet genezen. Wel kan een team van speciale zorgverleners ervoor zorgen dat je iemand minder last heeft van klachten en beter met de aandoening kan leven.

Zo kan een kinderfysiotherapeut het kind leren om makkelijker te bewegen. Een kinderlogopedist kan helpen bij problemen met slikken, eten en drinken. Ook kan deze zorgverlener je kind gebarentaal leren, als dat nodig is.

Behandeling

Verder kan een kinderergotherapeut je kind helpen om dagelijkse activiteiten makkelijker te maken. Bijvoorbeeld door geschikte hulpmiddelen te vinden, zoals speciale schoenen of spalken.

Als het nodig is, verwijst de kinderneuroloog of revalidatiearts je kind door naar de medisch psycholoog. Die kan het niveau van begrip en leren onderzoeken.

Er zijn ook medicijnen die de klachten kunnen verminderen.

Gevolgen

Patiënten met weinig klachten kunnen net zo lang leven als gezonde mensen. Patiënten die erge klachten hebben, zoals grote problemen met bewegen of ernstige epilepsie, leven vaak wel korter. Hoe je kind zich zal ontwikkelen hangt af van hoe ernstig de aandoening is.

CP kan verschillende gevolgen hebben voor het leven van je kind:

• Iets begrijpen: dit kan erg lastig zijn als er sprake is van een mentale handicap, problemen met zien en horen, of veel moeite met leren. Je kindje moet dan misschien naar een speciale school. Maar het kan ook zijn dat je kind naar een gewone school kan.

Gevolgen

• Jezelf verplaatsen: er kunnen ernstige problemen met lopen en evenwicht zijn. Een hulpmiddel, zoals een looprek, kan dan helpen. Soms is framerunning, een speciale vorm van sport, ook mogelijk.
  
• Jezelf verzorgen: eten, douchen, tandenpoetsen. Door de problemen met bewegen en slikken kan het lastig zijn om deze dingen zelf of zonder hulpmiddel te doen.
  
• Omgaan met anderen: als praten moeilijk is, dan is contact met anderen ook een uitdaging. Een speciale app voor de tablet kan dan helpen met het vinden en uitspreken van woorden.

Gevolgen

• Dagelijkse activiteiten: een deel van de patiënten kan niets of bijna niets zelf doen. Door de klachten kunnen veel dagelijkse activiteiten dan ook een uitdaging zijn.
  
• Meedoen aan de wereld: bij ernstige klachten kan het erg lastig zijn om mee te doen aan de wereld zoals anderen dat doen. Dit kan leiden tot een onzeker of eenzaam gevoel. Als vrienden maken lastig is, dan kan het helpen om contact te zoeken met mensen die zelf ook CP hebben.
  

Gerelateerde onderwer

www.scouters.nl

Vragen, opmerkingen en feedback