23VV AFP wk5

• AFP
• MBO
• Studiejaar 1

M1W1

5

Hormoonstelsel

A.M12H1

hormoonstelsel

Leerdoelen Anatomie...

• Je noemt de hormonen die de alvleesklier maakt en hun effect. 

een hormoon is een signaalstof...

• gemaakt door een kliercel
• dat via het bloed vervoerd wordt
• dat doelcellen activeert om hun functie te stimuleren óf af te remmen.

1.1

hormonen

een hormoon is een signaalstof...

• op eiwit (1) gebaseerd (matcht op het celmembraan)
• op vet (2) gebaseerd (matcht in de cel)

1.1

hormonen

1

2

deze klieren liggen vaak bij elkaar en vormen zo endocriene organen...

• schildklier, bijschildklieren
• bijnieren
• alvleesklier
• geslachtsklieren

1.1

hormonen

de alvleesklier is een spijsverteringsklier...

• het maakt enzymen voor de voedselvertering
• het maakt hormonen voor de suikerhuishouding

1.5

alvleesklier

in de eilandjes van Langerhans worden de hormonen gemaakt...

• insuline
• glucagon

1.5

alvleesklier

1 insuline...

• wordt gemaakt wanneer glucose in het bloed komt (na de maaltijd)
• bloedsuiker verlagend
• cellen nemen glucose op
• lever slaat glucose op (glycogeen) als voorraad

1.5

alvleesklier

2 glucagon...

• wordt gemaakt wanneer glucose in het bloed laag is (na activiteit)
• bloedsuiker verhogend
• lever maakt glucose vrij (uit glycogeen), voorraad wordt kleiner
  

1.5

alvleesklier

P.M12H3

hormoonstelsel

Leerdoelen Pathologie...

• Je beschrijft wat de overeenkomsten en verschillen zijn tussen diabetes mellitus type 1 en type 2.
  
• Je noemt de behandeling en complicatie van diabetes mellitus

diabetes mellitus (suikerziekte) kent globaal twee varianten...

1. DM type 1
2. DM type 2

3.4

diabetes mellitus

1 DM type 1

• het lichaam heeft anti-stoffen die de insulinecellen van de alvleesklier afbreken
• er wordt geen insuline gemaakt
• komt bij kinderleeftijd uit
• acute start

3.4

diabetes mellitus

2 DM type 2

• het lichaam wordt ongevoelig voor insuline
• er wordt te kort insuline gemaakt (in vergelijk met de behoefte)
• komt bij volwassenen uit
• trage start (sluimerend)

3.4

diabetes mellitus

Bij beide type DM is er sprake van hyperglykemie...

• teveel glucose in het bloed (= te hoge bloedsuiker)

3.4

diabetes mellitus

glucose komt de cel niet in, klachten komen door...

• het stijgende bloedsuiker
• het gebrek aan brandstof (glucose) in de cel

3.4

diabetes mellitus

klachten door...

• het stijgende bloedsuiker

3.4

diabetes mellitus

klachten door...

• het gebrek aan glucose in de cel, het gaat vet verbranden
  

3.4

diabetes mellitus

de glucosewaarde is een belangrijke aanwijzing voor suikerziekte...

• nuchtere ochtendmeting
• 6,1 - 6,9 normaal (N)
• 7,0 suikerziekte (S)= hyper-glykemie

3.4

diabetes mellitus

S

N

• normaal blijft glucose in het lichaam
• bij suikerziekte komt er glucose in de urine terecht

3.4

diabetes mellitus

• een deel van de glucose  plakt aan het hemoglobine: HbA1c
• diabetici hebben meer dan 7% versuikerde Hb, dus te hoge HbA1c-waarde

3.4

diabetes mellitus

behandeling is gericht om de bloedsuiker te verlagen...

type 1: insuline

3.4

diabetes mellitus

behandeling is gericht om de bloedsuiker te verlagen...

type 2: gezonde leefstijl (gezonde voeding, beweging, geen alcohol/drugs), bls-controle, (orale) medicatie, insuline

3.4

diabetes mellitus

klachten van hypoglykemie...

3.4

diabetes mellitus

complicaties van suikerziekte...

• beroerte
• blind worden
• hartinfarct
• tandvleesontsteking
• nierfalen
• zenuwpijn (neuropathie)

3.4

diabetes mellitus