1.2 Natuurlijk Brazilië

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Wat gaan we doen? 

Terugblik op paragraaf 1.1

Instructie paragraaf 1.2

Opdracht landschappen en delfstoffen. 

Doelen: 

Je vormt een duidelijk beeld van de landschappen en delfstoffen in Brazilië. 

Je begrijpt hoe delfstoffen ontstaan en terechtkomen in bepaalde plaatsen, specifiek in Brazilië. 

Brazilië

Enorm groot land van noord naar zuid is ongeveer 4300km. 
Kortom: reizen in Brazilië is een uitdaging ook voor transport van goederen dus! 

Het terrein van het land is daarnaast ook lastig waardoor sommige locaties alleen per boot of watervliegtuig te bereiken zijn. 

Landschappen

Amazone

Lengte: 6400 km

Debiet 209.000 m3/s (Rijn: 2.330 m3/s)

1.2 miljard ton sediment per jaar

Hooglanden

Brazilië kent 2 hooglanden: 
Het hoogland van Guyana (noorden)

Het hoogland van Brazilië
(zuiden)

Reliëf verklaard

De platentektoniek in combinatie met de exogene processen kunnen de ontstaanswijze en de verschillende landschappen verklaren. 

Rifting

Pangea werd in stukken opengebroken. Door een divergente breuklijn werd de atlantische oceaan geopend en werd Zuid-Amerika naar het westen geduwd. 

Schilden

Door de beweging naar het westen ontstonden gebergtevormende krachten. Hierdoor zijn de oude schilden omhoog gedrukt. 

140 miljoen jaar geleden

110 miljoen jaar geleden

Opening Atlantische Oceaan

80-40 miljoen jaar geleden

Amazonebekken

Veel sedimentatie dat zorgt voor de afzetting van vruchtbaar slib. 

Grote en dikke pakketten van sedimentgesteente. 

Delfstoffen

Ertsen

Een erts is een gesteente waarin metaal zit. 

Dagbouw

Dicht aan het oppervlak

Schachtbouw

Dieper in de grond

Landschappen

Rifting

Pangea werd in stukken opengebroken. Door een divergente breuklijn werd de atlantische oceaan geopend en werd Zuid-Amerika naar het westen geduwd. 

Schilden

Door de beweging naar het westen ontstonden gebergtevormende krachten. Hierdoor zijn de oude schilden omhoog gedrukt. 

Oceanische - continentale convergentie
(subductie)

80-40 miljoen jaar geleden

Opheffing

Door de gebergtevormende krachten en erosie  zijn de gesteenten die normaal diep in de aarde gevormd worden (graniet en metamorfe) nu aan het oppervlak te vinden. 

Natuurlijke hulpbronnen

Stoffen uit de natuur die van economisch nut kunnen zijn. Het Hoogland van Brazilië en Guyana samen met het grensgebied van Bolivia  vinden we veel ijzererts terug. Hier is dagbouw mogelijk.

IJzererts

De horitzontale afzettingen (lijntjes) met ijzer (donkerrood) en zonder ijzer geven aan dat hier ooit sprake is geweest van sedimentatie. 

Vorming ijzererts

3 miljard jaar geleden lagen de ijzerertsgebieden van het huidige Brazilië in een ondiepe oceaan. 

Er was toen nog niet zoveel zuurstof in het oceaanwater waardoor ijzerhoudende sedimenten gevormd konden worden. Afgewisseld met niet ijzerhoudende lagen. 

IJzererts

Deze sedimentlagen met of zonder ijzer werden vervolgens samengedrukt tot gesteente en door gebergtevorming omhoog gedrukt, tot hoge plateaus. 

Metamorfose

Door de hoge druk werd er uiteindelijk door middel van metamorfose ijzererts gevormd in het gebied. 

Door de eeuwenlange verwering en erosie zijn deze lagen aan het oppervlak komen te liggen. 

Bauxiet

Grondstof voor aluminium. 

De rode laag waarin we de aluminium deeltjes kunnen vinden noemen we lateriet. Wanneer de lateriet harder wordt is het bauxiet geworden.

Lateriet

Ontstaat door sterke chemische verwering in tropische klimatologische omstandigheden en dichte begroeiing. 

De oplosbare kleideeltjes worden weggespoeld door neerslag. 

Lateriet

De deeltjes die niet gemakkelijk oplossen blijven achter en hebben een samenstelling met aluminium en ijzermineralen. Hierdoor krijgt de bodem ook een rode kleur, hierin kunnen we veel aluminium terugvinden. 

Aardolie in Brazilië

Aardolie

Door de afsluitende laag blijft de aardolie op zijn plek. 

Door het slaan van een olieput kan deze olie naar boven gehaald worden. 

Een afsluitende laag is vaak een zoutlaag die ondoordringbaar is.