werkconcept ademweg

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

COPD en bronchuscarcinoom

COPD is een benaming voor

1. chronische bronchitis
2. longemfyseem
3. chronische bronchitis en longemfyseem
4. chronische bronchitis, longemfyseem en longcarcinoom

Deze les:

COPD

Verschillen chronische bronchitis en longemfyseem

Diagnose en behandeling 

Bronchuscarcinoom

Diagnose en behandeling

wat weet je van COPD

uitademen is voor gezonde mensen .................... als / dan inademen

1. makkelijker
2. even makkelijk
3. moeilijker

bij welke ziekte is over het algemeen mogelijk om de beperking van de luchtweg volledig te herstellen?

1. astma
2. COPD
3. beide bovenstaande
4. geen van bovenstaande

COPD is een chronische, ................ aandoening van de longen

1. kankerachtige
2. ontstekings
3. metabole
4. genetische

COPD verzamelnaam voor:

• Chronische bronchitis = chronische ontsteking van het slijmvlies van de bronchiën of de vertakkingen van de grotere luchtwegen 
• Longemfyseem = verlies van elasticiteit in de longblaasjes 
  
• > 80% veroorzaakt door roken

wat is GEEN veelvoorkomend symptoom bij COPD?

1. bloederig slijm
2. piepende ademhaling
3. kortademigheid
4. longinfecties

Kenmerken chronisch bronchitis

• Chronische ontsteking
  
• Beschermlaag en trilhaartjes beschadigen
  
• Vernauwingen in de bronchiën
  
• Verhoogde slijmproductie verstopping van de vernauwde bronchiën  

https://www.longfonds.nl/copd/alles-over-copd/chronische-bronchitis

Chronische bronchitis

• Chronische ontsteking
  
• Beschermlaag en trilhaartjes beschadigen
  
• Vernauwingen in de bronchiën
  
• Verhoogde slijmproductie verstopping van de vernauwde bronchiën 

Longemfyseem

• Beschadiging longblaasjes en wanden
  
• Irreversibele schade
  
• Elasticiteit verdwijnt, rek is er uit
  
• Lonblaasjes raken vergroeid
  
• Lucht wordt niet goed uitgeademd weinig verversing van lucht, weinig O2
  
• Roken, chemische stoffen, asbest, soms erfelijk (longziekte alfa-1)

Als bij een COPD patiënt het longvolume gemeten wordt is dit meestal .......dan bij normale mensen

1. kleiner
2. gelijk
3. groter

Verschijnselen Chronische Bronchitis

• Hoesten (voorgrond) 
• Sputum (fluimen) 
• Benauwdheid/kortademigheid (dyspneu) -     Piepende,brommende ademhaling 
• Doorgemaakte ziekten (griep, keelontsteking etc.)
• Acute bronchitis door virus of bacterie is na 2 weken over

welke stof in het bloed is het belangrijkste bij een gezond persoon voor de ademprikkel?

1. CO koolstofmonoxide
2. CO2 koolstofdioxide
3. O2 zuurstof
4. N2 stikstof

Oorzaken chronische bronchitis

• Roken
  
• Infecties
  
• Vervuilende-/ chemische stoffen en stofdeeltjes
  
• Doorgemaakte ziekten (griep, keelontsteking etc.) 
  

Verschijnselen Longemfyseem

• Vooral uitademingsproblemen 
  
• Benauwdheid  
  
• Hoesten 
  
• Gevoeliger voor infecties van de luchtwegen 
  
• Cyanose (vingers,lippen) 
  

Wat zijn de verschillen tussen longemfyseem en chronische bronchitis?

Wat is de GOLD-indeling?

GOLD stadia 

I:  licht COPD, een lichte beperking van de luchtstroom, maar patiënten zijn zich niet altijd bewust dat hun longfunctie abnormaal is. 

II: matig ernstig COPD, beperking luchtstroom > klachten als hoesten, slijm opgeven en kortademigheid bij inspanning. Fase behandelvraag.

III: ernstig COPD, de beperking van de luchtstroom verder verminderd. Toegenomen benauwdheid, vermoeidheid, beperking dagelijkse act. en herhaalde exacerbaties met  effect op kwaliteit leven. 

IV: zeer ernstig COPD, zeer ernstige vermindering luchtstroom > invloed op hart en vaten. O2 toedining vrijwel dagelijks noodzakelijk. Klachten zo ernstig dat tijdelijke verslechteringen levensbedreigend kunnen zijn.

Spirometrie

Diep inademen en snel en krachtig volledig uitademen >> vroege opsporing longproblemen

Diagnose FEV1/FVC ratio

FEV1 / FVC ratio ,(Tiffeneau Pinelli-index) is een berekende factor > bij de diagnose van obstructieve en restrictieve longziekten . FEV1  volume geforceerde uitademing 1 sec/ de volledige, geforceerde vitale capaciteit ( FVC ) >> voor gezonde mens 70-80%. 

Het resultaat van deze verhouding wordt uitgedrukt als FEV1%.

vanuit volledige inademing in één seconde kan worden uitgeblazen.

Het is belangrijk om die ESW-waarde (1 sec waarde) te vergelijken met de ‘normale’ waarden van een vergelijkbaar persoon (leeftijd, geslacht, grootte). Aan de hand daarvan kan de ernst van de luchtwegvernauwing geëvalueerd worden.

Een afgeleide van FEV1% is FEV1% voorspeld, gedefinieerd als FEV1% van de patiënten gedeeld door de gemiddelde FEV1% van de bevolking voor ieder van dezelfde leeftijd, geslacht en lichaamssamenstelling.

Inhalatie medicatie COPD

https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/copd#idp178604

Verschillende soorten bronchdilatatie (bv. Beta2 agonisten = adrenaline achtige stoffen) en ontstekingsremmende middelen

Tabel 2

Langdurig corticosteroïde gebruik kan leiden tot verhoogde kans op infecties en osteoporose

https:

Exacerbatie

• Inspecteer de patiënt en ausculteer de longen.
• Ga eventuele andere (cardiale) oorzaak van de verergering van de dyspneu na. Zie [stroomdiagram] voor criteria voor de ernst van de exacerbatie, voor behandeling daarvan en voor handelen bij alarmsymptomen (uitputting, cyanose, bewustzijnsdaling).

Verwijs bij ernstige exacerbatie als:

• binnen een half uur geen verbetering optreedt;
  
• thuis onvoldoende zorgmogelijkheden zijn;
  
• ernstige interfererende comorbiditeit is;
  
• bij eerdere exacerbaties altijd een ziekenhuisopname noodzakelijk was.

https:

Advanced Care Planning

Wat wil de patiënt wel en hoe kan je als verpleegkundige of arts ondersteunen.

Beademing of niet en behandeling of niet??

Alternatieve behandel mogelijkheden: verlichting van ademnood met medicatie.

Arts moet medebehandelaars en verzorgenden goed informeren over het beleid t.a.v. de behandeling.

De patiënt heeft ten altetijde keuzes.

Bronchus carcinoom

Zie les 2 longcarcinoom
Stadium hoog bij presentatie
PA: slecht gedifferentieerd 
adenocarcinoom, geen 
behandelbare mutatie/ 
translokatie 
cT3N2M1a, GOLD stadium 4

Palliatieve zorg

Een benadering die de kwaliteit van leven verbetert van patiënten en hun naasten die te maken hebben met een levensbedreigende aandoening door het verlichten van het lijden door middel van vroegtijdige signalering en zorgvuldige beoordeling en behandeling van de pijn en andere problemen van lichamelijke, psychosociale en spirituele aard.

Verlichting bieden voor pijnklachten en lijden door andere symptomen:

• het leven eerbiedigen en de dood zien als een normaal proces

• de intentie hebben de dood noch te bespoedigen noch uit te stellen

• de psychologische en spirituele aspecten van de zorg voor patiënten integreren

• ondersteuningssysteem bieden aan patiënten > een zo actief mogelijk leven te kunnen leiden tot aan hun dood 

• een ondersteuningssysteem biedt aan de familie om te helpen zich te redden tijdens de ziekte van de patiënt en hun eigen rouwproces 

• gebruik maakt van een teamaanpak om te voorzien in de behoeften van patiënten en hun families, inclusief rouwverwerking 

• waar nodig de kwaliteit van leven zal verhogen en zo mogelijk het ziekteverloop positief zal beïnvloeden

• vroeg in het ziekteverloop toepasbaar is, in combinatie met een verscheidenheid aan andere behandelingen

die gericht zijn op het verlengen van het leven, zoals chemotherapie en radiotherapie, en onderzoeken

omvat die nodig zijn om klinische complicaties beter te begrijpen en te behandelen.

Na overleg met patiënte besloten tot starten palliatieve chemotherapie 

• Doel behandeling?

• Wat bespreek je met patiënt?

• Te verwachten bijwerkingen chemotherapie?

• Wat is de overleving?

• Winst chemotherapie?