Literatura

• Spaans
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

El cantar de mio Cid

Je moet iets van de geschiedenis van Spanje weten om dit werk te begrijpen (historische context).

La influencia romana

Aquaduct bij stad Segovia

La Edad Media

Arabische (moorse) invasie 711 na Chr.

• Vanuit  Gibraltar en  Tarifa
• In 716 bijna heel Spanje ingenomen
• 7 eeuwen bezetting
• Invloed op alledaags leven, taal en cultuur
  
• Respect voor Spaans-romaanse cultuur
• Bevolking "vreedzaam" samenleven
• Veel inwoners bekeerd tot islam

La influencia árabe en España

Architectuur                                                                  

El Alhambra in Granada

La Mezquita in Córdoba

invloed is vooral zichtbaar in het zuiden van Spanje, voornamelijk in Andalucía.

Waarom is kennis van geschiedenis belangrijk bij het begrijpen van literatuur?

• Spaanse literatuur en geschiedenis nauw met elkaar verbonden
• onderwerpen van literaire werken zijn een beschrijving van belangrijke historische gebeurtenissen of personen
• schrijvers zijn vaak belangrijke personen (koningen, edelen en geestelijken)
• Bijv. El cantar de mio Cid

Cantar de Mío Cid

• Heldendicht  (cantares de gesta) El Cid
• De gedichten werden gezongen door juglares en mondeling overgedragen.
• Auteur onbekend, geschreven in rond 1207.
  
  

• Gebaseerd op Rodrigo  Díaz de Vivar (1043-1099)
  
  
• Was in dienst van Castiliaanse koning Sancho II, daarna van de nieuwe koning Alfonso VI -> verbant hem 
  
  
• In ballingschap verovert hij Valencia en verdedigt de stad tegen de Moren
  
  

Plaza del Mío Cid in Burgos

El Cid / El Campeador

Cantar de mio Cid

Cantar de Mío Cid bevat 3 delen:

• Cantar del destierro 
     (verbanning uit Castilië door Alfonso VI)
  
  
• Cantar de las bodas
    (El Cid verovert Valencia; Alfonso huwelijkt de dochters van de Cid uit
     aan de prinsen van Carrión)
  
  
• Cantar de la afrenta de Corpes
    (lafheid van de prinsen van Carrión, wraak,  gerechtiigheid, duel, huwelijk met de prinsen van
    Navarra en Aragón; en de dood van de Cid)

Geen personage maar ook belangrijk:

God 

Cantar de Mio Cid of El Poema del Cid is een Spaans heldendicht uit de tijd van de reconquista, de herovering van het zuiden van Spanje in de middeleeuwen. Het is het oudste nog bewaard gebleven 'cantar de gesta' uit de Spaanse literatuur. De hoofdpersoon, Rodrigo Diaz de Vivar, heeft echt bestaan, maar de gebeurtenissen in het gedicht zijn geromantiseerd en maken hem tot een ideale (kruis)ridder. Het centrale thema is eer en het weer verwerven van verloren eer.

De oudste bekende kopie dateert van 1207 en is door een zekere Per Abbat op papier gezet. Het begin van het gedicht en een aantal pagina's uit het midden ontbreken. Wellicht is het gedicht door twee personen geschreven, van wie er één Rodrigo goed moet hebben gekend.

Lees de eerste alinea.

Hoe wordt het vertrek van el Cid beschreven? Wat ziet hij? Hoe voelt hij zich?

Uit zijn ogen stroomden sterke tranen,

Van links naar rechts draaide hij zijn hoofd en keek naar hen;

Hij zag de deuren opengaan en de luiken ontgrendeld,

De lege hangers, zonder kleding en zonder mantels,

Geen haviken meer, en geen haviken waren geschoren.

De Cid zuchtte, hij voelde zich zeer verontrust,

De Cid sprak met terughoudendheid:

"Dank u, heer vader, die in de hemel zijt,

Dit hebben mijn boosaardige vijanden voor mij beraamd."

Lees de tweede alinea.

In Burgos komen de inwoners naar el Cid kijken. Wat vinden zij van hem?

Mío Cid Ruy Díaz kwam Burgos binnen

Met zestig vaandeldragers, zowel vrouwen als mannen,

Leunend uit de ramen van Burgos zag hij de inwoners,

Die huilden met tranen zo groot van verdriet!

Uit hun monden klonk een unanieme uitspraak:

"God, wat een loyale , hogere edel moge hij een voorspreker vinden!"

3. Lees de derde alinea.

Waarom wil niemand in Burgos el Cid onderdak geven?

Ze wilden hem graag uitnodigen, maar niemand durfde het risico te nemen; Koning Alfonso was furieus. De avond ervoor was zijn brief zorgvuldig verspreid in Burgos, voorzien van strenge veiligheidsmaatregelen en stevig verzegeld. In de brief verbood hij het verschaffen van onderdak aan Mio Cid Ruy Diaz. En voor degenen die dit toch deden, liet hij hen bedenken dat ze niet alleen hun bezittingen, maar ook het zicht op hun ogen zouden verliezen, samen met hun lichamen en zielen.

Onder de christenen heerste diepe droefheid, zowel bij mannen als vrouwen. Ze verstopten zich voor Mio Cid en durfden geen woord tegen hem te zeggen. De Campeador begaf zich naar zijn herberg. Bij aankomst bij de deur ontdekte hij deze hermetisch gesloten, omdat men vastbesloten was uit angst voor koning Alfonso. Als hij de deur niet met geweld opende, zou deze voor hem gesloten blijven. Het volk hoorde de roep van Mio Cid;

Lees de vierde alinea.

Wie legt de situatie aan el Cid uit?

De bewoners binnenin reageerden niet op hem. Mio Cid ging verder, benaderde de deur, trok zijn voet uit de stijgbeugel en gaf er een schop tegen. De deur bleef onbewogen, want ze was stevig vergrendeld. Plots verscheen een negenjarig meisje voor zijn ogen.

"Hallo Campeador, die op tijd het zwaard heeft omgegord! De koning heeft het verboden; gisteravond kwam er een brief van hem met veiligheidsmaatregelen, stevig verzegeld. We durven de brief niet te openen en je hier onderdak te bieden; anders verliezen we al onze bezittingen en huizen.En alsof dat nog niet genoeg is ook onze zicht 

Tot welke categorie literatuur behoort deze tekst? Leg uit waarom. 

Fragment 2. Coplas a la muerte de su padre – Jorge Manrique (1472)