HC Nederland 3.1 Een welvarende Samenleving 1948-1978

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

HC Nederland 1948-1978

3.1 Een welvarende samenleving (1948-1978)

Deze les:

Hoe heeft de economische groei de verzorgingsstaat mogelijk gemaakt?

Leidende vraag hoofdstuk:

waardoor veranderde de maatschappelijke verhoudingen in Nederland tussen 1948 en 1978?

Verzuiling 

- keerde na WO II terug

- verzuilde organisaties die door de Duitse bezetter verboden waren keerden terug. bijvoorbeeld: katholieke KRO, Protestantse NCRV, socialistische VARA, liberale VARA

- verzuilde partijen werden heropgericht of keerden terug onder nieuwe naam, bijvoorbeeld: KVP de katholieken, Pvda de socialisten, ARP protestanten, VVD liberalen

politiek na 1945

Voor WO II = confessionele kabinetten

Na WO II = rooms-rode coalitie (1946-1958).

Rooms = KVP (in Rome is de paus)

Rood = Pvda (kleur socialisme)

Internationale politiek

- van neutraal naar aansluiten bij Koude Oorlog

NAVO lid 1948

EGKS lid 1952

Sterke economische groei 1948-1973

 NL verarmd uit oorlog =- wederopbouw moeilijk op gang

1. Marshallhulp 1948 = wederopbouw snel en economische groei

2. industrialisatie motor economische groei

3. NL profiteert wirtschaftswunder DTSL

4. groei export en werkgelegendheid door rooms-rode kabinetten (Drees)

5. aardgasvoorraden Groningen 

6. geleide loonpolitiek

gevolgen (1)

gevolg welvaart = uitbereiding verzorgingsstaat

Uitbereiding sociale zekerheid:

- 1952 WW (werkeloosheidswet)

-1957 AOW  (Algemene Ouderdomswet)

-1963 bijstand

-1967 WAO (Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering)

Gevolgen (2)

- overheid werkt nauw samen sociale partners = de naam voor de werkgevers en de werknemers. De werkgevers worden vertegenwoordigd door werkgeversorganisaties zoals de VNO-NCW  en MKB Nederland . De werknemers worden vertegenwoordigd door vakbonden, zoals de FNV  en het CNV. 

- overleg sociale partners en overheid = poldermodel

Welke vier zuilen waren er in Nederland?

Confessionelen

Liberalen

Socialisten

Rood

Bijbel

VARA

Vrijheid

Algemeen Handelsblad

Juist / onjuist?
Nederland was na de Tweede Wereldoorlog een verzuilde samenleving

1. Juist
2. Onjuist

Wat voor politieke partijen zaten in rooms-rode regeringen?

1. Katholiek en Sociaal-Democraten
2. Katholiek en Liberaal
3. Liberaal en Sociaal-Democraten

Bij welk kenmerkend aspect past het Marshallplan het beste?

1. De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de wereld
2. De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen
3. De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog

Wat was géén oorzaak van de economische groei en industrialisatie in de jaren 1950 / 1960?

1. Aardgas in Groningen werd gevonden
2. De geleide loonpolitiek
3. Het ontstaan van een nucleaire wapenwedloop
4. Wirtschaftswunder in de BRD

Juist / onjuist?
De rooms-rode regeringen vonden dat de overheid weinig invloed moest uitoefenen om de samenleving te veranderen.

1. Juist
2. Onjuist

Bij welk kenmerkend aspect past het ontstaan van het ontstaan van de verzorgingsstaat het beste?

1. De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de wereld
2. De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen
3. De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren 1960 aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen
4. De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog