ZZ Verkoudheid en griep

• FP
• MBO
• Studiejaar 1

Zelfzorg 

Verkoudheid en griep

Achtergrond informatie

• Verkoudheid en griep beide virale infectie!

• Klachten gaan vanzelf over:

       - Neusverkoudheid binnen 1 week

       - Griep ergste klachten 3-5 dagen, 

          nog weken moe en hoest...

Verkoudheid - Klachten

• Verstopte neus of loopneus
• Hoesten en /of niezen
• Keelpijn (soms)
• Heesheid (soms)
• Oorpijn (vaak bij kinderen!)
• Algehele malaise 

Verkoudheid

Besmettelijk!

Via direct contact, via handen 

of speekseldruppeltjes in de lucht

Virus geeft ontsteking van neusslijmvlies,

bijholten, slijmvlies van de keel of middenoor

Verkoudheid - Hoest

Hoest = explosieve uitademing om slijm 'op te hoesten' 

                 of bij irritatie luchtwegen

• Productieve hoest

   = Hoest met slijm

• Niet-productieve hoest

   = Droge, prikkelhoest

Verkoudheid - Keelpijn

- Ontsteking van slijmvlies in de keel

- Keel voelt vaak droog en pijnlijk aan,

   door ademen door de mond / 

    open mond bij verstopte neus

- Heesheid als ook stembanden zijn ontstoken

Verkoudheid - Oorpijn

     Buis van Eustachius                           Middenoorontsteking

www.thuisarts.nl

Griep - Klachten

• Koorts (lichaamstemperatuur > 38 graden)
• Koude rillingen
• Spierpijn
• Hoest
• Moeheid
• Keelpijn
• Hoofdpijn

Griep

Veroorzaker Influenza virus

Via inademing besmette speekseldruppels in de lucht

Risico groepen: ouderen en patiënten

met een chronische aandoening

Griepvaccinatie!

Verkoudheid en griep

	Verkoudheid	Griep
Oorzaak
Klachten
Beloop
Behandeling

Zelfzorg 

Verkoudheid en griep

WHAM vragen

W - voor wie?

H - hoe lang al klachten?

A - zelf al wat aan gedaan?

M - Medicatie?

Voor wie is het advies bedoeld?

• Kind (ivm verwijzing huisarts)
• Volwassene (>75 jaar huisarts)
• Zwangere vrouw (ivm advies)
• Roker

Hoe lang al klachten?

Dit vraag je goed na in verband met 

een verwijzing naar de huisarts!

Verkoudheid en griep > 1 week

Koorts > 5 dagen

Hoest (zonder griep) > 3 weken

...

Welke vragen stel je nog meer?

Klachten goed uitvragen...

Wát zijn de klachten?

Welke actie al ondernomen?

Zelf al bepaalde maatregelen genomen?

Of wat geprobeerd?

Zelf al medicatie gebruikt?

Welke medicatie moet je navragen bij hoest klachten?

Welke medicatie?

       Bij hoest:

• Gebruik ACE-remmer     (bijwerking kan prikkelhoest zijn!)
• Gebruik inhalatiemiddel (bijwerking!)
• Gebruik Acenocoumarol of Fenprocoumon
• Medicatie die weerstand verminderd

Welke medicatie?

       Bij griep:

• Medicatie die een interactie kan geven met NSAID's
• Medicatie voor aandoeningen die een contra-indicatie zijn voor NSAID's

      Zie achterin boek : NSAID's!!!!

Wat zijn interacties en contra-indicaties voor het gebruik van NSAID's

Wanneer verwijzen?

Afhankelijk van wát er aan de hand is!

• Kinderen met koorts
• Kinderen met oorpijn
• Volwassenen en kinderen met hoest
• Volwassenenen met koorts

Casussen - wel of niet verwijzen?

1. Kind van 1 jaar met 2 dagen oorpijn en koorts
2. Man (65 jr) met koorts en kortademigheid
3. Kind 93 jaar) met koorts, was eerst over, nu weer koorts 
4. Kind (4 jaar) met oorpijn en drukpijn achter het oor
5. Kind ( 2 maanden) met koorts en oorpijn
6. Vrouw (60 jaar) met 4 dagen koorts
7. Man (45 jaar) met prikkelhoest, gebruikt Acenocoumarol

Kinderen met koorts verwijzen bij...

- > 5 dagen!

- Kind jonger dan 3 maanden

- Hart- of longziekte / diabetes / verminderde weerstand / Down

- Ernstig ziek kind / snel achteruit

- Klachten waar de ouder zich zorgen over maakt

- Onlangs in de tropen geweest

- Opnieuw koorts na koortsvrije periode

Kinderen met oorpijn verwijzen bij...

- Kind jonger dan 6 maanden

- Oorpijn na 3 dagen niet verbeterd

- Oorpijn erger / drukpijn achter het oor

- < 2 jaar en oorpijn beide oren

- Kind met syndroom van Down

- Bezorgde ouders

Volw en KK met hoest verwijzen bij...

- Kind < 3 maanden

- Hoest langer dan 3 weken

- Hoest waarschijnlijk bijwerking medicijn

- Bloederig slijm ophoesten

- Benauwdheid / pijn vast aan ademhaling / 'piepen'

- Zich zorgen maken

Volwassene met koorts verwijzen bij...

- > 75 jaar / zieke indruk

- Kortademigheid en sufheid

- Weinig drinken / plassen

- Koorts na 5 dagen nog niet over

- Koorts eerst weg, nu weer terug

- Bij aandoening hart / longen / nieren, diabetes

- Verminderde afweer / bezoek tropen

Niet-medicamenteuze adviezen 

Afgestemd op de klachten!

• Bij koorts en pijn
• Bij keelpijn
• Bij hoest
• Bij verstopte neus

Welke niet-medicamenteuze adviezen geef je bij koorts?

Niet-medicamenteuze adviezen 

    Bij koorts en pijn

- Voldoende water drinken

- Niet dik kleden, lichaam moet warmte kwijt kunnen

- Geen koude of natte doek op de huid

- Let op dat het kind normaal blijft reageren

Welke niet-medicamenteuze adviezen geef je bij keelpijn?

Niet-medicamenteuze adviezen 

   Bij keelpijn

- Regelmatig wat drinken, kofie / thee

- Zuigen op een ijsje, dropje, snoepje

- Verzachtende keeltablet

- Gorgelen met fysiologisch zoutoplossing

Welke niet-medicamenteuze adviezen geef je bij hoest?

Niet-medicamenteuze adviezen 

   Bij hoest

- Voldoende drinken, vooral warme dranken

- Zuigen op dropje / honing in mond

- Keel niet schrapen / niet kuchen

- Niet roken

Niet-medicamenteuze adviezen 

Bij verstopte neus

Neusdruppels met fysiologisch zoutoplossing

   heeft voorkeur boven medicamenteus advies!

   (Verdunt het taaie slijm 

in de neus!)

Medicamenteuze adviezen

Eerste keuzemiddel bij koorts en pijn : 

• Paracetamol!

Zie achterin boek Zelfzorgstandaarden!

- Voldoende hoog doseren

- Dosering aanpassen aan leeftijd

Medicamenteuze adviezen

Eerste keuze middelen bij hoest:

• Verzachtende hoestsiroop
  
• Noscapine

Eerste keuzemiddel bij verstopte neus:

• Xylometazoline

Duur van de zelfbehandeling

Koorts na 5 dagen niet over - huisarts

Oorpijn kind vanaf 6 maanden mag 3 dagen behandeld worden met paracetamol - voldoende hoogt doseren!!!!!

Hoest na 3 weken niet over - huisarts

Informatie folder / site

Wanneer verwijs je een kind met oorpijn naar de huisarts?

1. Jonger dan 1 jaar
2. Oorpijn na 2 dagen nog niet verbeterd
3. Oorpijn die erger wordt
4. Kind met syndroom

Wat is het eerste keuzemiddel bij oorpijn?

1. Neusdruppels met zoutoplossing
2. Oordruppels
3. Paracetamol
4. Xylometazoline

Welke klachten wijzen op griep?

1. Hoest en heesheid
2. Koorts en koude rillingen
3. Koorts en verstopte neus
4. Verstopte neus en keelpijn

Wat wordt bedoeld met productieve hoest?

1. Droge hoest
2. Hoest en niezen
3. Prikkelhoest
4. Slijmhoest

Wat is het eerste keuzemiddel bij droge, prikkelhoest?

1. Flurbiprofen
2. Noscapine
3. Verzachtende hoestsiroop
4. Xylometazoline

Welk geneesmiddel heeft een interactie met Noscapine?

1. Acenocoumarol
2. Enalapril (ACE-remmer)
3. Ibuprofen
4. Paracetamol

Mag Xylometazoline gebruikt worden door een zwangere vrouw?

1. Ja
2. Nee

Wanneer verwijs je een kind met koorts naar de huisarts?

1. Kind jonger dan 3 maanden
2. Koorts al 3 dagen
3. Na prik consultatiebureau
4. Temperatuur 37,9 graden

Praktijkvoorbeelden