16.1 "Voortstuwen en tegenwerken"

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

H16.1 Voorstuwen en tegenwerken

Leerdoelen

- Je kunt de verschillende krachten (voorstuwende/tegenwerkende) die bij beweging een rol spelen benoemen/aanwijzen

- Je kunt uitleggen hoe de nettokracht laat zien hoe de snelheid van een voertuig veranderd.

- Je begrijpt dat bij een richtingsverandering ook een nettokracht een rol speelt, ook als er geen snelheidsverandering is.

Voorkennis

• De leerling kent de verschillende soorten krachten (zie H1)

• De leerling weet dat krachten zelf niet gezien kunnen   worden, maar dat je alleen het effect van de kracht ziet.

 

• De leerling kan vectoren tekenen en weet dat vectoren   een  beginpunt, richting en een lengte hebben.

Voortstuwen en tegenwerken

Om voorwerpen van snelheid te laten veranderen, heb je voortstuwende krachten of tegenwerkende krachten nodig. 

Voorbeeld van tegenwerkende krachten:

• windkracht (luchtwrijving)
• remkracht
• rolwrijving

Voortstuwende kracht

Tegenwerkende kracht

Traagheid-Nettokracht-Versnelling

Voortstuwen en tegenwerken

Zoals je in het filmpje zag ging de auto "vanzelf" steeds harder. Door de zwaartekracht werd de auto steeds meer voortgestuwd. Dit zie je andersom ook. Als je een heuvel op probeert te fietsen, maar je stopt met trappen, zal je afremmen en uiteindelijk zelfs achteruit rollen.   

Voortstuwen en tegenwerken

De voorstuwende krachten zijn krachten die maken dat je vooruit komt. (spierkracht, motorkracht, zwaartekracht) 

Tegenwerkende krachten zorgen ervoor dat de beweging juist moeilijker gaat, of dat je afremt. Denk daarbij aan luchtwrijving, rolwrijving, zwaartekracht, andere wrijvingskrachten (onderdelen die langs elkaar bewegen)

filmpje

filmpje

Resultante/nettokracht

De nettokracht is het resultaat van alle krachten tesamen. Die krachten kunnen onder een hoek staan of in dezelfde richting.

filmpje

phet.colorado.edu

Resultante/nettokracht

=> Nettokracht werkt in de bewegingsrichting

=> Nettokracht is 0 N

=> Nettokracht werkt tegen de bewegingsrichting in

filmpje

Richtingsverandering

Bijzondere situatie:

Wel een nettokracht, maar er lijkt geen snelheidsverandering te zijn.

Dit vind plaats als een voertuig van richting veranderd.  

Huiswerk

Maken van de introductie opdrachten 1 t/m 5 en de voorkennistoets 

Maken paragraaf 16.1 vraag 1 t/m 9 en Testjezelf van 16.1